سیاره درخشان عجیب و غریبی که “نباید وجود داشته باشد” مانند یک آینه در فضا میدرخشد!!
برداشت هنری از سیاره فراخورشیدی LTT-9779b (راست) که به دور ستاره خود میچرخد (چپ). (ریکاردو رامیرز ریس / دانشگاه شیلی)
براقترین سیاره فراخورشیدی که تاکنون در کهکشان ما یافت شده است، دارای ابرهایی از شیشه و تیتانیوم است.
LTT-9779b نام دارد و در فاصله 263 سال نوری از ما قرار دارد و آنقدر براق است که تقریباً شبیه یک آینه است و 80 درصد از نور ستاره میزبان خود را منعکس میکند. این سیاره براقتر از زهره است که به دلیل روشنایی بالای خود که حدود سه چهارم نوری را منعکس می کند که روی آن میافتد.
جهان به اندازه نپتون به شدت گرم است و دمای آن به 2100 کلوین (1827 درجه سانتیگراد یا 3320 فارنهایت) میرسد که گرمترین دمایی است که تاکنون در سیاره فراخورشیدی از این نوع دیده شده است.
جیمز جنکینز، ستارهشناس دانشگاه دیگو پورتالس در شیلی، میگوید: «دنیایی در حال سوختن، نزدیک به ستارهاش، با ابرهای سنگین فلزی تصور کنید که در بالا شناور هستند و قطرات تیتانیوم میبارند.
این کشف قابل توجه با استفاده از مشخصه ماهواره ExOPlanet (Cheops) آژانس فضایی اروپا انجام شد. این سیاره فراخورشیدی و مدار آن در ابتدا با استفاده از ابزارهای دیگر پیدا و مشخص شد، اما خئوپس برای به دست آوردن مجموعهای بسیار دقیق از دادهها که به عنوان منحنی فاز شناخته میشود، نگاهی طولانیتر و دقیقتر کرد.
نموداری از تغییرات نور ستاره در حین گردش یک سیاره فراخورشیدی. (J. Winn, arXiv, 2014)
ستارهشناسان میتوانند از این اطلاعات برای استخراج نوری استفاده کنند که از سیاره فراخورشیدی ساطع میکند و نور ساطع شده از گرما را کم کنند. به این ترتیب آنها انعکاس LTT-9779b را به دست آوردند، اندازه گیری که به نام آلبدو شناخته میشود. زمین، دارای آلبدوی 0.3 است. 30 درصد از نور خورشید را منعکس م کند. زهره دارای آلبدوی 0.75 است.
با این حال، جو LTT-9779b عجیب است. در دماهای سوزان، انتظار میرود که هر جوی اساساً بجوشد – حتی آنهایی که ابرهای شیشهای و فلزی دارند. محققان دریافتند حضور آن نشان میدهد که اشباع بیش از حد این مواد وجود دارد.
نموداری که یافتههای تیم را توضیح می دهد که LTTP-9779b چگونه بسیار براق است. (ESA)
ستارهشناس ویوین می گوید: «برای بخار دادن به حمام، میتوانید هوا را تا زمانی که بخار آب متراکم شود خنک کنید، یا میتوانید آب داغ را تا زمانی که ابرها تشکیل شوند، نگه دارید، زیرا هوا به قدری از بخار اشباع شده است که به سادگی نمیتواند بیش از این را نگه دارد.» به همین ترتیب، LTT-9779b علیرغم اینکه بسیار داغ است، میتواند ابرهای فلزی را تشکیل دهد زیرا جو از سیلیکات و بخارات فلزی بیش از حد اشباع شده است.
با این حال، ستارهشناسان میگویند که سیاره فراخورشیدی، طبق مدلها، “نباید وجود داشته باشد”. 4.7 برابر شعاع و 29 برابر جرم زمین است و در مداری 19 ساعته به دور ستاره خورشید مانند خود میچرخد. این آن را در “صحرای داغ نپتون” قرار میدهد. ما دنیاهای کمی مانند این را پیدا کردهایم، زیرا آنها در برابر اشعه ایکس و تابش فرابنفش ستارههایشان زنده نمیمانند.
مطالعات نشان دادهاند که گرانش بالاتر آن میتواند به LTT-9779b کمک کند تا جو خود را در برابر تابش شدید ستارهای حفظ کند، اما یافتههای جدید مکانیسم نگهداری دوم را نشان میدهد.
سرجیو هویر اخترفیزیکدان از آزمایشگاه اخترفیزیک مارسی در فرانسه توضیح می دهد: «ما معتقدیم این ابرهای فلزی به سیاره کمک میکنند تا در صحرای داغ نپتون زنده بماند.
“ابرها نور را منعکس میکنند و سیاره را از داغ شدن و تبخیر بیش از حد جلوگیری میکنند. در همین حال، فلزی بودن زیاد سیاره و جو آن را سنگین و سختتر میکند.”
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Bizarre Shiny Planet That ‘Shouldn’t Exist’ Gleams Like a Mirror in Space
By MICHELLE STARR12 July 2023
https://www.sciencealert.com/bizarre-shiny-planet-that-shouldnt-exist-gleams-like-a-mirror-in-space