شناسایی اولین رشته “وب کیهانی” توسط تلسکوپ جیمز وب!!
ستارهشناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب، تودهای از کهکشانهای باستانی را کشف کردهاند که ممکن است قدیمیترین رشته از “وب کیهانی” باشد که تاکنون کشف شده است.
مدلی از شبکه کیهانی که کهکشانهای درخشان را نشان میدهد. (اعتبار تصویر: ESA/ Springel et al., Virgo Consortium)
در یک شب صاف، ممکن است به نظر برسد که ستارههای بالا کم و بیش به طور مساوی توزیع شدهاند. اما اینطور نیست – همه ستارگان بخشی از یک شبکه کیهانی غولپیکر هستند که کهکشانها را در سراسر جهان مانند رشتههایی از ابریشم عنکبوت به هم پیوند میدهد و بخشهای غیرقابل تصوری از نیستی را در بین میگذارد. اکنون، دانشمندان شواهدی را به تفصیل بیان میکنند که این بزرگراه عظیم کیهانی تقریباً تا طلوع جهان امتداد دارد.
ستارهشناسان با استفاده از دادههای تلسکوپ فضایی جیمز وب، یک پیچک عظیم گازی متشکل از 10 کهکشان نزدیک به وسعت بیش از 3 میلیون سال نوری را کشف کردند. به گفته محققان، این رشته باستانی از گاز و ستارگان ممکن است نشان دهنده قدیمی ترین رشته شناخته شده شبکه کیهانی باشد.
خیاوهویی، ستارهشناس دانشگاه آریزونا و یکی از اعضای تیم تحقیقاتی، در بیانیهای گفت: “از اینکه این رشته چقدر طولانی و چقدر باریک است شگفت زده شدم.” انتظار داشتم چیزی پیدا کنم، اما انتظار چنین ساختاری به این طولانی و مشخصاً نازک را نداشتم.
رشته تازه کشف شده در زمان جوانی کیهان – تنها 830 میلیون سال پس از انفجار بزرگ – شکل گرفت. این سیاره توسط یک جرم آسمانی بسیار درخشان لنگر انداخته است که در مرکز آن یک سیاهچاله بسیار پرجرم به نام اختروش شناخته میشود.
این سیاهچاله درخشان در وهله اول دلیلی برای کشف پیچک توسط دانشمندان است. فن و تیمش به عنوان بخشی از پروژه ASPIRE (مطالعه طیفسنجی هالههای مغرضانه در عصر یونیزهسازی مجدد) کار میکنند که هدف آن بررسی چگونگی تأثیرگذاری اولین سیاهچالهها بر تکامل کهکشانی است. اختروش کشف شده در اینجا یکی از 25 اختروش جهان اولیه بود که این پروژه در نظر دارد.
فیگ وانگ، اخترفیزیکدان در دانشگاه آریزونا و محقق اصلی این برنامه، در بیانیه گفت: «این یکی از اولین ساختارهای رشتهای است که مردم تاکنون یافتهاند که مرتبط با یک اختروش دوردست است.
محققان فرض میکنند که سیاهچالهها با عمل کردن به عنوان چاههای گرانشی برای جذب ماده به یکدیگر و گاهی اوقات با پرتاب کردن آن به دور بر روی «بادهای کیهانی» که به دور اختروشهای بسیار فعال میچرخند، به تشکیل شبکه کیهانی کمک کردند. گرانش این رشتههای ستاره و غبار را به هم متصل نگه میدارد، حتی زمانی که باد آنها را به سراسر جهان می کشاند.
محققان فکر میکنند که در نهایت، این رشته به خوشهای از کهکشانها متراکم میشود، شبیه به خوشه کما، که تقریباً 330 میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
James Webb telescope detects the earliest strand in the ‘cosmic web’ ever seen
By Joanna Thompson
https://www.space.com/james-webb-space-telescope-detects-earliest-cosmic-web-strand