پشتکار، دیاکسید کربن اتمسفر سیاره سرخ را به اکسیژن تبدیل کرد
موکسی، دستگاه تبدیل دیاکسیدکربن به اکسیژن در کره مریخ – کپی رایت R. Lannom/NASA/JPL-Caltech
مریخنورد پشتکار (Perseverance) ناسا در ادامه فعالیت موفق و منحصر به فرد خود توانست دیاکسید کربن موجود در اتمسفر این سیاره را به اکسیژن تبدیل کند. این نخستین بار است که یک ماشین ساخت بشر چنین فرآیندی را در سیارهای به جز زمین عملی میکند.
جیم رویتر، از دستاندرکاران پروژه اکتشاف مریخ روز چهارشنبه گفت: «این نخستین تلاش اساسی برای تبدیل دیاکسید کربن به اکسیژن در مریخ بود.»
دانشمندان ناسا اعلام کردند که این عملیات روز ۲۰ آوریل انجام شده است. آنها امیدوارند پیگیری چنین طرحی بتواند زمینه را برای بهرهبرداری انسان از سطح مریخ آماده کند.
پروژه تبدیل دیاکسید کربن به اکسیژن در مریخ، در صورت موفقیت در ابعاد بزرگ تر، نهتنها نیازهای فضانوردان آینده به این عنصر حیاتی را برطرف میکند، بلکه نیاز به حمل مقادیر عظیم اکسیژن برای سفرهای بازگشت موشکها به کره زمین را هم مرتفع خواهد ساخت.
«موکسی» جعبه زرین فناوری تبدل دیاکسید کربن به اکسیژن
دستگاه تبدیل دیاکسید کربن موجود در جو مریخ برای استفاده آزمایشی (Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment) «موکسی» نام دارد. این ابزار پیشرفته به اندازه حجم باتری یک خودروی سواری است و با آبطلا روکش شده است.
موکسی که در جلوی مریخنورد پشتکار نصب شده، در نخستین عملیات خود توانست ۵ گرم اکسیژن تولید کند؛ میزانی که برای تنفس یک فضانورد با فعالیت عادی برای ۱۰ دقیقه کافی است.
این دستگاه از الکتریستیه و یک فرآیند شیمیایی برای تجزیه مولکولهای دیاکسید کربن و تولید اکسیژن استفاده میکند. پس از نخستین آزمایش موفق، دانشمندان هماکنون تلاش میکنند تا با افزایش کارآیی حداکثری موکسی، ۱۰ گرم اکسیژن در ساعت تولید کنند.
واحد پژوهشی معروف انستیتو تکنولوژی دانشگاه ماساچوست (امآیتی) موکسی را با استفاده از آلیاژهای به شدت مقاوم در برابر گرما ساخته است تا این دستگاه توانایی ادامه کار در دمای ۸۰۰ درجه سانتیگراد را داشته باشد؛ حرارتی که برای انجام عملیات تبدیل دیاکسید کربن به اکسیژن ایجاد میشود. موکسی با یک قشر نازک طلا، عایق و روکش شده است.
میشل هچت، یکی از اعضای پروژه ساخت موکسی در امآیتی می گوید این دستگاه تجربی ۱۷ کیلوگرم وزن دارد. درصورت موفقیت کامل طرح، دستگاه اصلی قادر به تامین حدود ۲۵ تن اکسیژن مورد نیاز سفر بازگشت یک موشک از سطح کره مریخ به زمین خواهد بود.
تولید اکسیژن از اتمسفر کره مریخ، که ۹۶ درصد آن را گاز دیاکسید کربن تشکیل داده، احتمالا بسیار سادهتر از پروژه خارج کردن یخ از زیر سطح سیاره سرخ برای همین هدف خواهد بود.
کاوشگر پشتکار ۱۸ فوریه بر سطح مریخ فرود آمد. هدف اصلی این پروژه بلندپروازانه ناسا، کشف نشانههای قدیمی حیات در شبیهترین سیاره منظومه شمسی به زمین است.
منبع: https://per.euronews.com/