مریخ اکسپرس ابرهای شگفت‌انگیزی را مشاهده کرده است!!

ابرهای طولانی و نازک سفیدی از 13 سپتامبر دیده شده و  به غرب آتشفشان مریخ گسترش یافته است. به نظر می‌رسد که این ابرها ممکن است آتشفشانی باشد، اما اینطور نیست.

 ابرهای شگفت‌انگیزی که به سمت غرب آتشفشان Arsia Mons بر روی مریخ توسط مریخ اکسپرس  در 10 اکتبر 2018 گرفته شده است، مشاهده می‌شود. برای مشاهده یک نسخه از این تصویر، از ESA، به لینک زیر مراجعه کنید:

(http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2018/10/Elongated_cloud_on_Mars_annotated) .

 آژانس فضایی اروپا (ESA) در 25 اکتبر 2018 گفت که فضاپیمای مریخ اکسپرس، صدها تصویر  طی یک هفته از ابر در مریخ به دست آورده است. ESA از 13 سپتامبر به دنبال ابری در مجاورت آتشفشان Arsia Mons (نزدیک به 20 کیلومتری) می‌باشد.

 این ابر به نظر می رسد آتشفشانی باشد، آیا اینطور نیست؟ این امر بسیار بعید است، زیرا دانشمندان هرگز هیچ نوع فعالیت آتشفشانی در مریخ را شناسایی نکرده‌اند. به نظر می رسد یک پدیده زمین‌شناسی است. ESA گفت که ابر آتشفشانی نیست. در عوض، ابر تحت شرایط معمول هواشناسی اینطور دیده می‌شود، البته بر خلاف آنچه در زمین یافت می‌شود. ESA توضیح داد:

به رغم موقعیت آن، این ویژگی اتمسفری با فعالیت آتشفشانی ارتباط ندارد، بلکه یک ابر یخ آب است که تحت تأثیر نفوذ شیب انفجار آتشفشان در جریان هوا قرار می‌گیرد – چیزی که دانشمندان به نام یک اوروگرافی می‌شناسند و یک پدیده معمول در این منطقه است.

 به پدیده صعود هوا بر اثر ناهمواری‌های زمین بالابری کوهساری یا صعود اوروگرافیک (orographic lifting) می‌گویند. هنگامی که هوا به مانعی برخورد می‌کند در نزدیکی سطح زمین و سطوح فوقانی وادار به صعود می‌شود.

اغلب بسته‌هوایی که در سطح زمین حرکت می‌کند تحت تاثیر نیروی محرکه خود به بالای تپه‌ها و کوه‌ها صعود می‌کند. در اثر حرکت سریع هوا بر روی پستی و بلندی‌های زمین مانند رشته‌کوه‌ها تلاطم‌هایی تا ارتفاع بین ۱۰۰۰۰ تا ۱۴۰۰۰۰ پا تولید می‌شود.

هر ابری در کوهستان که از بالابری کوهساری هوای مرطوب حاصل می‌شود اَبر کوهساری نامیده می‌شود.

ابر در 21 سپتامبر 2018، از  ESA  مارس اکسپرس.

 ابری حدود 900 مایل (1500 کیلومتر) در غرب  آتشفشان دیده می‌شود. به عنوان مقایسه، آتشفشان به شکل مخروطی با قطر حدود 155 مایل (250 کیلومتر) دارد؛ شما می‌توانید نمایی از منطقه را در اینجا ببینید

http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2018/10/Elongated_cloud_on_Mars_annotated).

 مریخ در 16 اکتبر، انقلاب زمستانی شمالی خود را در 16 اکتبر تجربه کرد و زمستان را به نیمکره شمالی مریخ و تابستان به نیمکره جنوبی تبدیل کرد. ESA گفت:

در ماه‌های پیش از این انقلاب، بیشتر فعالیت‌های ابری در آتشفشان‌های بزرگ مانند Arsia Mons  ناپدید می شوند؛ نشست آن در طول بقیه سال مریخ با ابرها پوشیده شده است.

 با این حال، یک ابر ماه فصلی از آب یخ مانند مانند تصویر نشان داده شده در این تصویر، در کنار سمت جنوب غربی این آتشفشان شکل گرفته است – که قبلا توسط مریخ اکسپرس و مأموریت‌های دیگر در سال های 2009، 2012 و 2015 مشاهده شده است.

 ظاهر ابر در طول روز مریخ متفاوت است، طول آن در طول صبح محلی، تقریبا موازی با استوا، و به اندازه‌ای چشمگیر است که می تواند حتی برای تلسکوپ های روی زمین نیز قابل مشاهده باشد.

 شکل‌گیری ابرهای یخ آب به میزان گرد و غبار موجود در جو حساس است. این تصاویر که پس از طوفان گرد و غبار عمده ای که کل سیاره را در ماه ژوئن و جولای به هم ریخت، به دست آمد، اطلاعات مهمی در مورد اثر گرد و غبار بر روی توسعه ابر و تغییرات آن در طول سال فراهم می‌کند.

ابر در 17 سپتامبر 2018، از  ESA / Mars اکسپرس.

ترجمه: سارا سیدحاتمی

 منبع:

 Mars Express eyes a curious cloud

By Deborah Byrd in SPACE | October 26, 2018

https://earthsky.org/space/mars-express-curious-elongated-cloud-arsia-mons-volcano