کهکشان مثلث، دومین کهکشان مارپیچی نزدیک

کهکشان مثلث با فاصله 2.7 میلیون سال نوری از ما، دومین کهکشان مارپیچی بزرگ است. چون رو به روی ما است، در آسمان ما کم‌نور به نظر می‌رسد.

تصویر کهکشان مثلث توسط آلن دایر، عکاس نجومی. او این تصویر را در یک مکان تاریک با استفاده از یک تلسکوپ و دوربین کوچک گرفت. تصویر از Alan Dyer / AmazingSky.net

گاهی اوقات گفته می‌شود کهکشان مثلثی که با نام مسیه 33 نیز شناخته می‌شود دورترین جرم قابل مشاهده با چشم غیرمسلح است. اما برای دیدن آن به شرایط آسمان تاریک و بینایی خوب نیاز دارید. حتی با دوربین دوچشمی و تلسکوپ نیز نمی‌توان این کهکشان مارپیچی شکل را به راحتی تشخیص داد. این امر به این دلیل است که رو به روی ما واقع شده است. بنابراین روشنایی سطحی کمی در آسمان ما دارد. کهکشان مثلث که به دلیل موقعیتش در صورت فلکی مثلث نامگذاری شده است، پس از کهکشان آندرومدا (M31) دومین کهکشان مارپیچی به راه شیری ما است. حدود 2.7 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد.

چگونه کهکشان مثلث را پیدا کنیم؟

آیا تا به حال کهکشان آندرومدا (مسیه 31)، نزدیکترین کهکشان مارپیچی به کهکشان راه شیری را دیده‌اید؟ اگر نه، سعی کنید کهکشان آندرومدا را قبل از مقابله با کهکشان مثلث پیدا کنید. در اینجا دو راه برای یافتن کهکشان آندرومدا وجود دارد:

از صورت فلکی ذات‌الکرسی برای یافتن کهکشان آندرومدا استفاده کنید.

از مربع بزرگ پگاسوس برای پیدا کردن کهکشان آندرومدا استفاده کنید.

کهکشان آندرومدا هشت برابر بیشتر از کهکشان مثلث می‌درخشد. کهکشان‌های مثلث و آندرومدا در آسمان ما نسبتا نزدیک به هم هستند و تنها 15 درجه از هم فاصله دارند. برای مرجع، عرض مشت در طول بازو تقریباً 10 درجه است.

نموداریاب صورت فلکی مثلث. به رابطه آن با صورت فلکی آندرومدا و ستاره میراچ در آندرومدا توجه کنید. کهکشان آندرومدا با نام M31 مشخص شده است. کهکشان مثلث با نام M33 مشخص شده است. تصویر از  FreeStarCharts.com.

اینجا دوباره ستاره میراچ در آندرومدا دیده می‌شود. هنگامی که میراچ و کهکشان آندرومدا را پیدا کردید، خطی بین آنها بکشید، به کهکشان مثلث اشاره خواهد کرد.

با پرش ستاره‌ای از کهکشان آندرومدا می‌توانید به کهکشان مثلث برسید. همانطور که در نمودار آسمانی مشاهده می‌شود، ستاره میراچ در میانه راه بین دو کهکشان قرار دارد. هنگامی که میراچ و کهکشان آندرومدا را پیدا کردید، می‌توانید خطی بین آنها بکشید تا به جهت کلی کهکشان مثلث برسید.

یک هشدار: حتی اگر درست به کهکشان مثلث خیره شده باشید، باز هم ممکن است آن را از نبینید. شما اصلاً ستاره‌های کهکشان را نخواهید دید. گاهی اوقات، این کهکشان تقریباً شفاف به نظر می‌رسد (مانند یک نقطه آب روی یک پنجره). لکه کوچک در میدان دوچشمی شما ممکن است شبیه یک نقطه شسته نشده روی یک پنجره تمیز باشد. اگر قبلا هرگز این شی عمق آسمان را ندیده‌اید، سخت است بدانید که به دنبال چه چیزی باشید.

کهکشان مثلث حدود 2.7 میلیون سال نوری از کهکشان راه شیری ما فاصله دارد. این یک کهکشان مارپیچی است که جهت‌گیری رو به روی آن به آن کهکشان Pinwheel لقب داده است (مارپیچ رو به رو دیگری، Messier 101 نیز این نام مستعار را دارد).

کهکشان مثلث سومین عضو بزرگ گروه محلی کهکشان‌های ما است. گروه محلی ما از چندین کهکشان تشکیل شده است. کهکشان راه شیری ما، کهکشان آندرومدا و کهکشان مثلث بزرگترین اعضای آن هستند.

تصویر هنری از گروه محلی ما از رصدخانه اشعه ایکس چاندرا.

قطر کهکشان مثلث حدود 60000 سال نوری یا حدود 60 درصد کهکشان راه شیری ما است. تصور می شود که حاوی حدود 40 بیلیون ستاره باشد. در مقابل، 100-400 بیلیون ستاره در کهکشان راه شیری و یک تریلیون (1000 میلیارد) ستاره در کهکشان آندرومدا وجود دارد.

در سال 2004، اخترشناسان شواهدی مبنی بر وجود یک جریان از گاز هیدروژن پیدا کردند که کهکشان مثلث را با کهکشان آندرومدا در نزدیکی خود پیوند می‌دهد. یک سال بعد، اخترشناسان توانستند برای اولین بار حرکت مناسب – یا حرکت جانبی روی گنبد آسمان ما – کهکشان مثلث را تخمین بزنند. آنها دریافتند که این کهکشان به سمت کهکشان آندرومدا در حال حرکت است. پس از آن، برخی از ستاره‌شناسان پیشنهاد کردند کهکشان مثلث ممکن است ماهواره‌ای از کهکشان آندرومدا باشد. به عبارت دیگر، در یک بازه زمانی بسیار طولانی که هنوز آن را درک نکرده‌ایم، کهکشان مثلث ممکن است به دور کهکشان آندرومدا بچرخد.

تصویری از دو کهکشان، یکی کهکشان مثلث در پایین سمت چپ، و کهکشان بزرگتر آندرومدا در سمت راست بالا. کهکشانها به صورت مارپیچهای آبی سحابی مانندی ظاهر می‌شوند. یک پل ابر گازی که به صورت توده‌های قرمز رنگی است که از کهکشان بزرگتر به سمت کهکشان کوچکتر کشیده شده است. تصویر از Bill Saxton، NRAO/AUI/NSF.

 کهکشان آندرومدا به سمت کهکشان راه شیری ما در حال حرکت است و برخورد بین این دو کهکشان در حدود 4 بیلیون سال آینده رخ خواهد داد.

در همین حال، سرنوشت کهکشان مثلث به طور قطعی مشخص نیست. ممکن است روزی نابود شود و توسط کهکشان آندرومدا جذب شود. ممکن است در برخورد کهکشان راه شیری و آندرومدا شرکت کند. دو احتمال دیگر، برخورد با کهکشان راه شیری قبل از رسیدن آندرومدا یا بیرون رانده شدن از گروه محلی است.

به جرات می‌توان گفت که سرنوشت این کهکشان‌های بزرگ در این زمان فراتر از دانش بشری است!

منطقه درونی کهکشان مثلث که توسط تلسکوپ فضایی هابل به تصویر کشیده شده است. تصویر از  NASA / ESA / M. Durbin / J. Dalcanton / B. F. William

ترجمه: سارا سیدحاتمی

منبع:

Triangulum galaxy, the 2nd-closest spiral galaxy

Posted by Bruce McClure and Deborah Byrd December 8, 2021

https://earthsky.org/clusters-nebulae-galaxies/triangulum-galaxy-m33-a-binocular-challenge/