اتمسفر هلیومی سیاره فراخورشیدی، مانند یک بادکنک پر شده است!!

ستاره‌شناسان کشف کرده‌اند که یک سیاره فراخورشیدی به اندازه نپتون – HAT-P-11b – دارای اتمسفر هلیوم حتی بزرگتر از آنچیزی می‌باشد که  فکر می‌کردند. اتمسفر به معنای واقعی کلمه یک بادکنک عظیم است.

مفهوم هنری از سیاره فراخورشیدی HAT-P-11b (در مقابل ستاره آن) با اتمسفر هلیومی‌اش که از ستاره به فضا پرتاب می‌شود. تصویر از  Denis Bajram.

 سیارات فراخورشیدی انواع مختلفی دارند که از دنیای سنگی کوچک گرفته تا غولهای گازی بزرگتر از مشتری را شامل می‌شوند. در حال حاضر، ستاره‌شناسان یک جهان منحصر به فرد دیگر را کشف کرده‌اند، با یک اتمسفر غنی از هلیوم که می‌گویند  “مانند یک بالون متورم شده است.” تیم تحقیقاتی که توسط دانشمندان دانشگاه ژنو در سوئیس (UNIGE) رهبری می‌شود، یافته‌های مورد بررسی خود را در  مجله ساینس در تاریخ 6 دسامبر 2018 را منتشر کردند.

 هلیم در زمین بسیار نادر است، اما در سراسر جهان رایج است. در حقیقت، این عنصر دومین عنصر فراوان شناخته شده در جهان است. این سیاره که HAT-P-11b نامگذاری شده است، اتمسفر دیگری دارد که “بزرگتر از حد معمول” است، مانند یک بالون اسباب‌بازی کودکان، چیزی که هرگز قبل از آن تاکنون دیده نشده است. همانطور که توسط جسیکا اسپیک در دانشگاه اکستر اعلام شده است، بر‌اساس یافته‌های دانشمندان:

این یک کشف واقعا هیجان‌انگیز است، به ویژه که هلیوم برای اولین‌بار در اوائل سال جاری تنها در اتمسفر زمین وجود داشت. مشاهدات نشان می‌دهد که هلیوم توسط تابش ستاره میزبان از سیاره خارج شده است. امیدوارم بتوانیم از این مطالعه جدید استفاده کنیم تا ببینیم کدام نوع سیارات دارای پاکت بزرگ هیدروژن و هلیم هستند و چه مدت می‌توانند گازها را در اتمسفر خود نگه دارند.

HAT-P-11b فقط کمی بزرگتر از نپتون است. تصویر از Aldaron/Wikipedia/Open Exoplanet Catalogue.

HAT-P-11b، اولین بار در سال 2009 کشف شد، به عنوان یک نپتون داغ، که در 124 سال نوری از صورت فلکی دجاجه قرار گرفته بود. HAT-P-11b، هم‌اندازه نپتون در منظومه شمسی ما، به معنای واقعی کلمه با هلیوم پر شده است. همانطور که از نامش برمی‌آید، اتمسفر بسیار گرمی دارد. حدود 1022 درجه فارنهایت (550 درجه سانتیگراد)! این شاید بیش از حد تعجب‌آور نباشد چرا که مدار سیاره  20 بار نزدیکتر به ستاره خود نسبت به مدار زمین به دور خورشید است. همانطور که توسط رومین آلارت، دانشجوی دکترا در UNIGE و اولین نویسنده این مطالعه توضیح داده شده است:

ما مشکوک بودیم که این نزدیکی با ستاره می‌تواند اتمسفر این سیاره را تحت‌تأثیر قرار دهد. مشاهدات جدید بسیار دقیق است که اتمسفر بیرونی بدون شک پرتوهای ستاره‌ای است و به فضا فرار می‌کند.

مفهوم هنری از  بالای اتمسفر HAT-P-11b. تصویر از NASA / JPL-Caltech.

اتمسفر هلیوم HAT-P-11b برای منجمان فرصتی منحصر به فرد برای مطالعه می‌دهد. اینکه چه اتفاقی می‌افتد، زمانی که یک اتمسفر گسترده غول‌پیکر توسط ستاره‌اش فوق‌العاده گرم می‌شود و حداقل تا حدیکه  به فضا پرتاب می‌شود. این داده‌ها همچنین می‌توانند در هنگام مشاهده سایر سیارات غول‌پیکر گازی داغ و نیز  مشتری‌های داغ مفید باشند.

ترجمه: سارا سیدحاتمی

منبع:

Exoplanet’s helium atmosphere is inflated like a balloon

By Paul Scott Anderson in SPACE | December 16, 2018

https://earthsky.org/space/exoplanet-hat-p-11b-helium-atmosphere-inflated-like-a-balloon