ستارههای داغ در غولهای گازی منفجر میشوند تا زمانی که فقط هستههای سنگی آنها باقی بماند!!
نمای هنرمند از سیارهای به اندازه نپتون که به دور ستاره آبی رنگ A میچرخد. اعتبار: Steven Giacalone، UC Berkeley
در منظومه شمسی ما دو نوع سیاره داریم. جهانهای کوچک، گرم و صخرهای در منطقه داخلی پراکنده هستند، در حالی که منطقه بیرونی دارای غولهای گازی سرد است. به طور شهودی این بسیار منطقی است. زمانی که منظومه شمسی در حال شکل گیری بود، نور و گرمای خورشید باید قسمت اعظم گاز را به سمت منظومه بیرونی سوق داده باشد و غبار و سنگ سنگینتری برای تشکیل جهانهای درونی باقی بگذارد. غولها فقط میتوانند در منظومه شمسی سرد و تاریک بیرونی رشد کنند. اما اکنون میدانیم که منظومه شمسی ما بیشتر استثناست تا قاعده. بسیاری از منظومههای ستارهای سیارات گازی بزرگی دارند که به دور ستارههایشان میچرخند. این مشتریها و نپتونهای داغ شبیه هیچ چیز در منظومه شمسی ما نیستند و ستارهشناسان مشتاق هستند که بفهمند آنها چگونه هستند.
یکی از راههای مطالعه سیارات گازی گرم، مشاهده توزیع سیارات فراخورشیدی شناخته شده است. در حال حاضر، تشخیص سیارات در مدار نزدیک آسانتر از سیارات دورتر است، بنابراین ما نمونههای زیادی از سیارات گازی داریم که از نزدیک به دور ستارههای خود میچرخند. اما همانطور که یک مطالعه اخیر نشان میدهد، یک الگوی جالب در مورد جهانهایی به اندازه نپتون وجود دارد.
تعداد کمی جهان به اندازه نپتون نزدیک به ستارههای نوع A یافت میشود. اعتبار: استیون جیاکالون، با استفاده از داده های ناسا
نپتونهای گرم در مدار نزدیک را میتوان در اطراف چندین ستاره، از جمله ستارگان نوع A یافت که پرتوهای فرابنفش و پرتو ایکس قدرتمندی از خود ساطع میکنند. اما این دنیاها مداری کوتاهتر از حدود 3 روز ندارند. در مقابل، ما چندین مشتری داغ با دوره مداری بسیار کوتاه را میشناسیم. پس چرا اینطور است؟
جهان امروز
برای پاسخ به این سوال، تیم بررسی کرد که چگونه نور ماوراءبنفش میتواند با اتمسفر غلیظ یک سیاره گازی تعامل کند. ستارگان نوع A عمر نسبتاً کوتاهی دارند که فقط حدود یک بیلیون سال است. این تیم از مدل خود دریافتند که جهانهای گازی گرمتر از حدود 8 زمین جرم دارند که میتوانند در طول عمر یک ستاره نوع A در جو خود باقی بمانند، به همین دلیل است که ما هم نپتون و هم مشتریهای گرم را مشاهده میکنیم. اما این تیم همچنین دریافت که سیارات «گرم» با دورههای مداری کمتر از چند روز، اگر جرم کمتری از حدود 14 زمین داشته باشند، از جو خود محروم خواهند شد. بنابراین، در حالی که جهانهای مشتریمانند بزرگتر گرانش کافی برای حفظ جو خود دارند، جهانهای کوچکتر شبیه نپتون اینگونه نیستند. این موضوع «صحرای نپتون داغ» را توضیح میدهد و چرا ما نپتونهای زیادی را نمیبینیم که به دور ستارگان داغ میچرخند.
اگر مدل تیم درست باشد، باید تعداد زیادی جهان صخرهای وجود داشته باشد که به دور ستارههای نوع A میچرخند. این هستههای خالی نپتون را نمیتوان با تلسکوپهای کنونی شناسایی کرد، اما میتوان آن را توسط تلسکوپهای نسلهای آینده مشاهده کرد. این تیم همچنین میخواهد نپتونهای داغ بیشتری پیدا کند تا بهتر بفهمند که آیا این دنیاها نزدیک به ستارهشان شکل میگیرند یا اینکه مدار آنها در طول زمان به سمت داخل تغییر میکند.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Hot Stars Blast Away at gas Giants Until Only Their Rocky Cores Remain
AUGUST 14, 2022 BY BRIAN KOBERLEIN
https://www.universetoday.com/157147/hot-stars-blast-away-at-gas-giants-until-only-their-rocky-cores-remain/