بارش شهابی اتادلوی 2022 را چه زمانی، کجا و چگونه ببینیم!!

اتا دلوی قبل از طلوع آفتاب در 5 می به اوج میرسد.
جاستین ان جی از سنگاپور این منظره از یک شهاب درخشان اتادلوی را در آسمان شب بر فراز کوه برومو در جزیره جاوه اندونزی ثبت کرده است. (اعتبار تصویر: © جاستین ان جی)
اگرچه بارش شهابی برساووشی در ماه آگوست ممکن است بیشترین توجه را به خود جلب کند، بارش شهابی اتادلوی که تقریباً از اواخر آوریل تا اواسط ماه می رخ میدهد، مجموعهای طولانی از “شهابهای” تماشایی را ارائه میدهد که حتی یک ناظر معمولی نیز میتواند در آسمان شب آنها را ببیند.
به گفته بیل کوک، مدیر دفتر محیط زیست شهابسنگ ناسا، اوج بارش شهابی اتا دلوی، زمانی که بیشترین شهابها قابل مشاهده هستند، باید قبل از طلوع 5 می رخ دهد. این بدان معناست که شما باید زمان رصد ستارگان خود را در یک شب در 4 و 5 می برنامهریزی کنید.
کوک به Space.com گفت که نرخ امسال میتواند در این مدت به 50 شهاب در ساعت برسد و هر چه آسمان شما تاریکتر باشد شهاب بیشتری خواهید دید. در صورت امکان، سعی کنید مکانی دور از نور شهر پیدا کنید که افق خوبی داشته باشد.
کوک برای بررسی سالانه ما به Space.com گفت: «اتای دلوی بارشی نیست که بتوانید بعد از غروب آفتاب به دیدن آن بیرون بروید، زیرا کانون بارش بالا نمیآید.» شما باید حدود ساعت 2 بامداد به وقت محلی خود بیرون بروید. کوک گفت که برای دیدن شهابهای اتادلوی تلاش کنید. از آن به بعد نرخ شهابها تا سحر افزایش مییابد.
اگرچه ماه در فاز هلالی در حال افزایش خواهد بود، زمانی که اتادلوی به اوج میرسد و حدود 15٪ کامل میدرخشد.
کجا باید نگاه کرد
بارش شهابی اتادلوی در سال 2022 در شبانه روز 4 و 5 می به اوج خود میرسد. کانون بارش در مرکز این نقشه ستارهای، در صورت فلکی دلو قرار دارد. (اعتبار تصویر: کریس واگان)
به نظر میرسد شهابهای اتادلوی از یکی از ستارههای درخشان در صورت فلکی دلو سرچشمه میگیرند. (نقطهای که ظاهراً شهابها از آنجا میآیند، کانون بارش نامیده میشود.) برای افرادی که در عرضهای جغرافیایی میانه شمالی قرار دارند، به تاریکی آسمان با افق جنوبی نسبتاً صاف برای استفاده حداکثری از شهابها نیاز خواهید داشت.
رصدگران نزدیک خط استوا بهترین مناظر را خواهند داشت، زیرا صورت فلکی دلو در آسمان جنوبی مشخصتر است. تماشاگران آسمان در نیمکره جنوبی بهترین منظره را خواهند داشت و کانون بارش در شمال را مشاهده خواهند کرد. همچنین با نزدیک شدن به انقلاب ژوئن و در نتیجه زمستان استرالیایی، شبها در نیمکره جنوبی طولانیتر میشوند. ناظران نیمکره شمالی برای دیدن شهابها باید در افق جنوب شرقی پایینتر نگاه کنند.
چگونه آنها را ببینیم
اگرچه به نظر میرسد شهابهای اتادلوی از همان نقطه سرچشمه میگیرند، اما برای یافتن شهابها نباید مستقیم به کانون بارش خیره شوید. اگر این کار را انجام دهید، ممکن است شهابهایی را از دست بدهید که طولانیترین رگههای درخشان را در آسمان ایجاد میکنند.
به گفته کوک بهترین راه برای دیدن شهاب ها این است که به پشت دراز بکشید و مستقیم به بالا نگاه کنید. به این ترتیب، وسیعترین دید از آسمان را خواهید داشت و نیازی به فشار انداختن گردن خود نخواهید داشت.
چه چیزی باعث بارش شهابی اتا دلوی میشود؟
بارش شهابی، درخشش دانههای غباری است که در جو میسوزد. آنها زمانی رخ میدهند که زمین از مسیرهای دنبالهدارها عبور میکند که گرد و غبار را در امتداد مدار خود به جا میگذارند. به همین دلیل است که آنها در تاریخ های خاصی اتفاق میافتند و به نظر میرسد از نقاط خاصی در آسمان سرچشمه میگیرند. اتادلویها با دنبالهدار هالی مرتبط هستند، اما مسیر آنها مدتها پیش از دنبالهدار جدا شده است.
کوک گفت: “همه شهابها از مسیر مدار دنبالهدار خارج میشوند.” او افزود: “وقتی آنها از دنبالهدار بیرون میآیند، با سرعت کمی متفاوت هستند و این امر کمی مدار را تغییر میدهد. چیزهای دیگری غیر از گرانش مانند فشار تشعشع و حتی گاز بین سیارهای آن را به هم میزند.”
اتا دلویها به اندازه بارش شهابی معروفتر برساووشی در ماه آگوست، شهابهای زیادی تولید نمیکنند، اما به همان اندازه درخشان هستند. کوک گفت شهابها (دانههای غبار واقعی) حدود یک میلیمتر قطر دارند و هیچ شانسی برای برخورد با زمین وجود ندارد. دلیل آن این است که آنها خیلی کوچک هستند و خیلی سریع حرکت میکنند که نمیتوانند فرو رفتن در جو زمین را تحمل کنند. گرمای تولید شده از اصطکاک با جو، تکههای کوچک سنگ فضایی را نابود میکند.
یک آذرگوی اتا دلوی آسمان را بر فراز Devils Tower، بخشی از کوههای Bear Lodge در وایومینگ، روشن میکند. دیوید کینگهام، عکاس نجومی، این عکس را در جریان بارش شهابی اتا دلوی در سال 2013 ثبت کرد. (اعتبار تصویر: David Kingham/Flickr/CC BY-NC-ND 2.0)
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Eta Aquarid meteor shower 2022: When, where and how to see it
By Jesse Emspak
https://www.space.com/36502-eta-aquarid-meteor-shower-guide.html