همه آنچیزی که شما باید در مورد بارش شهابی اژدهایی سال 2020 بدانید!!

انتظار می‌رود که بارش شهابی اژدهایی در اکتبر – که گاهی اوقات Giacobinids نامیده می‌شود – در شب یا اوایل شب 7 اکتبر 2020 به اوج خود برسد. عصر روزهای 6 و 8 اکتبر نیز بارش را تماشا کنید. تا بعد از نیمه شب منتظر نمانید. به محض تاریک شدن هوا بیرون را تماشا کنید. یک آسمان تاریک و تا آنجا که ممکن است افق باز برای رصد بارش پیدا کنید.

تصویری از بارش شهابی اژدهایی که در نزدیکی توسان، آریزونا، در سال 2013 توسط شان پارکر عکاسی شده است.

بارش شهابی شهاب اژدهایی در حال شروع شدن است، انتظار می‌رود اوج بارش در 7 اكتبر 2020 باشد. ماه این هفته تا اواسط تا اواخر عصر طلوع نمی‌كند، چندین ساعت آسمان تاریک، پس از شروع شب در انتظار شماست. برخلاف بسیاری از بارشهای شهابی، بهترین زمان برای تماشای بارش شهابی اژدهایی در ساعات اولیه شب است. این بارش معمولاً کسل کننده است و بندرت بیش از پنج شهاب در ساعت را ارائه می‌دهد. اما اگر اژدها بیدار شد مراقب باشید! بارش شهابی اژدهایی در سالهای 1933 و 1946 نمایشهای بسیار خوبی از شهاب داشت، در آن سالها هزاران شهاب در هر ساعت دیده می‌شد. ناظران اروپایی در سال 2011 بیش از 600 شهاب در ساعت را مشاهده کردند.

بارش شهابی اژدهایی بین 6 تا 10 اکتبر اول شب فعال است. همانطور که در بالا ذکر شد، بهترین زمان برای تماشای آن احتمالاً 7 اکتبر است. روزهای 6 و 8 اکتبر را نیز امتحان کنید. به کلمه اول شب توجه کنید. این بارشی است که برای دیدنش لازم نیست تا دیروقت بیدار بمانید. یک بار دیگر، ما شما را تشویق میکنیم که شروع به تماشای آن در ساعات اولیه شب کنید. حتماً آسمانی تاریک و افقی باز پیدا کنید.

شهابی در بارش شهابی اژدهایی در سال 2011 در ایتالیا دیده می‌شود، این شهاب در حال پرواز در نزدیکی ستاره درخشان وگا در صورت فلکی شلیاق است. ستارگان التنین و راس‌الثعبان در اژدها – در نزدیکی کانون تابش بارش شهابی اژدهایی – نزدیک به وگا می‌درخشند. تصویر از Vittorio Poli.

چند شهاب اژدهایی خواهید دید؟ به طور کلی، بارش شهابی اژدهایی غنی نیست، مگر اینکه دنباله‌دار آنها در نزدیکی شما باشد. آنها معمولاً فقط حدود پنج شهاب در ساعت تولید می‌کنند.

این بارش شهابی سالانه زمانی اتفاق می افتد که زمین در مدار خود از مسیر مداری دنباله‌دار 21P / Giacobini-Zinner عبور کند. بقایای باقی مانده توسط این دنباله‌دار با جو بالایی زمین برخورد کرده و به عنوان شهاب‌سنگهای اژدهایی می‌سوزند. این دنباله‌دار مدت مداری حدود 6.6 سال دارد. فاصله آن در دورترین نقطه از خورشید شش برابر بیشتر از نزدیکترین نقطه آن است. در اوج – دورترین نقطه- دورتر از سیاره مشتری است. در حضیض- نزدیکترین نقطه به خورشید – این فاصله زمین با خورشید است.

در موارد نادر – هنگامی که اوج بارش با حضیض دنباله‌دار منطبق است – این بارش طی یک ساعت صدها یا حتی هزاران شهاب را به دنبال دارد.

آخرین حضیض دنباله‌دار 10 سپتامبر 2018 بود. در همان شب، دنباله‌دار 21P / Giacobini-Zinner نزدیکتر از نسبت به 72 سال دیگر به زمین شد. در نتیجه طوفان بارش شهابی اژدهایی در سال 2018 رخ داد.

از آنجا که این دنباله‌دار یک دوره مداری نزدیک به هفت سال دارد، حضیض بعدی تا سال 2025 اتفاق نخواهد افتاد. بنابراین ما انتظار نداریم امسال، در سال 2020، هیچ طوفانی وجود داشته باشد.

برای افرادی که بارش شهابی را رصد می‌کنند، این امر نوعی تفریح است! بارش شهابی مانند ماهیگیری است. شما می‌روید و گاهی اوقات چیزی را می‌گیرید.

گرک هوگان در کاتلین، جورجیا، ایالات متحده، در 10 سپتامبر 2018 نوشت: “من توانستم یک عکس از دنباله‌دار 21P / Giacobini-Zinner (بالا سمت چپ) ، در کنار مسیه 37 (خوشه ستاره‌ای، پایین سمت راست) بگیرم. دنباله‌دار مانند یک نقطه مبهم کوچک به نظر می‌رسید. ”

کانون تابش بارش شهابی اژدهایی کجاست؟ بهتر است در اوایل شب به جای قبل از طلوع آفتاب به دنبال شهابهای اژدهایی باشید، زیرا اژدهای بالدار، در شب در سرسوی آسمان پرواز می‌کند.

شهابهای اژدهایی وقتی به عقب ردیابی می‌شوند، از سر اژدها، در نزدیکی ستاره‌های التنین و راس‌الثعبان، منشا می‌گیرند.

هنگامی که شما با الگوی ستاره‌ای مثلث تابستانی آشنا باشید – الگوی ستاره‌ای بزرگ که شامل سه ستاره روشن در سه صورت فلکی مختلف است – با روش پرش ستاره‌ای به راحتی می‌توانید به چشمان اژدها برسید.

خطی فرضی را از ستاره الطایر به ستاره وگا بکشید تا بتوانید التنین و راس‌الثعبان را پیدا کنید.
چشمهای اژدها در شبهای بهار در آسمان شمال شرقی و در اواخر تابستان در شبها تقریبا در سرسو و در شبهای اواخر پاییز و اوایل زمستان در آسمان شمال غربی ظاهر می‌شوند.

راه شیری از مثلث تابستانی عبور می‌کند. خط خیالی را از ستاره الطایر به سمت ستاره وگا بکشید تا التنین و راس‌الثعبان را پیدا کنید.

ستاره‌شناسی مدرن مشخص کرده است که ستاره راس‌الثعبان بیش از 200 سال نوری دورتر از همتای خود در اژدها یعنی التنین قرار دارد. بهترین تخمین‌ها برای فاصله التنین در 148 سال نوری و برای ثعبان در 362 سال نوری می‌باشد.
التنین از زمین به صورت ستاره درخشانی مشاهده می‌شود، دلیلش این است که نسبت به ما از راس‌الثعبان خیلی نزدیک‌تر است. اگر این ستاره‌ها فاصله‌ی یکسانی داشته باشند، راس‌الثعبان شش برابر روشن‌تر از التنین می‌درخشید و ما احتمالا دیگر دو ستاره را به عنوان چشم اژدها نمی‌دیدیم.
نقش التنین در تاریخ نجوم بسیار زیاد است. جیمز کالر در وب‌سایت خود (http://stars.astro.illinois.edu/sow/eltanin.html) نوشته است:
در تلاش برای پیدا کردن اختلاف‌منظر، تغییر سالانه موقعیت ستاره‌ای که ناشی از تغییر موقعیت زمین در حال چرخش است (که از آن فاصله ستاره تعیین می‌شود)، در سال 1728 جیمز بردلی “ابیراهی نور ستاره” را کشف کرد که تفاوت ظاهری و کوچک راستای رصدشدۀ ستاره با راستای واقعی آن، در نتیجۀ حرکت رصدکننده یا ناظر در جهت عمود بر مسیر نور دریافتی از ستاره و محدود بودن سرعت نور می‌باشد.
این کشف برای همه ثابت کرد که نظریه کوپرنیک درست بود و زمین واقعا در اطراف خورشید مرکزی حرکت می‌کند.
التنین ستاره گامای صورت فلکی اژدها است و در عین حال درخشانترین ستاره اژدها می‌باشد. ستاره راس‌الثعبان (بتای اژدها) و ثعبان ستاره آلفای اژدها می‌باشد. چرا ثعبان به عنوان آلفای اژدها می‌باشد؟ به این دلیل که ثعبان ستاره قطبی سابق است!

برای تماشای بارش شهابی اژدهایی لازم نیست صورت فلکی اژدها را پیدا کنید. این شهابها را از هر طرف در آسمان پرستاره می‌آیند. اما یافتن اژدها سرگرم کننده و نسبتاً آسان است.

اطلاعات بیشتر در مورد کانون تابش باران شهابی اژدهایی را می‌توانید در اینجا مطالعه کنید:

Find the Draconid radiant point

شهابهای اژدهایی از نزدیك چشم اژدها ساطع می‌شوند: ستارگان Eltanin و Rastaban. با مثلث تابستانی آشنا هستید؟ از Altair از طریق Vega یک خط خیالی بکشید و به آنها نشان می دهد.

در اینجا نمای دقیقتری از کانون تابش بارش شهابی اژدهایی وجود دارد. شب در اوایل ماه اکتبر بالاترین میزان آن در شمال است.

بارشهای شهابی اژدهایی تاریخ غنی دارند. نام بیشتر بارشهای شهابی در بارشهای سالانه، از صورت فلکی‌ای است که به نظر می‌رسد از آنجا می‌آیند، در این مورد با صورت فلکی اژدها سر و کار داریم.

با این حال شهابهای اژدهایی به احترام نقشی که این دنباله‌دار در تاریخ درک منجمان از واقعی بودن شهابها بازی می‌کند، گاهی اوقات Giacobinids نیز نامیده می‌شوند.

میشل جیاکوبینی این دنباله‌دار را در 20 دسامبر 1900 کشف کرد، بنابراین دنباله‌دار نام ایشان را دریافت کرد. مشاهده‌ای دیگر در سال 1913 نام Zinner را به نام دنباله‌دار اضافه کرد که به این ترتیب دنباله‌دار نام 21P / Giacobini-Zinner را گرفت. ستاره‌شناسان در اوایل قرن بیستم حدس می‌زدند که شهابها و دنباله‌دارها به هم ربط دارند، بنابراین مطمئناً آنها سعی کردند دنباله‌دارهای مختلف را به رگبارهای شگفت‌انگیز شهابهایی متصل کنند که گاهی در آسمان زمین مشاهده می‌شوند.

دنباله دار جیاکوبینی-زینر منجمان را ناامید نکرد.

بارش شهابی اژدهایی در سالهای 1933 و 1946 نمایش بسیار خوب شهابی ایجاد كرد، در آن سالها هزاران شهاب در هر ساعت دیده می‌شد.

در اکتبر 2011 ، علیرغم وجود ماه درخشان آن شب، مردم در سراسر جهان تعداد زیادی شهاب اژدهایی را مشاهده کردند. ناظران اروپایی در سال 2011 بیش از 600 شهاب در ساعت را مشاهده کردند.

رابطه بین 21P / Giacobini-Zinner و شهابهای آن – که در اوایل قرن 20 در میان اخترشناسان حرفه‌ای مورد بررسی و بحث قرار گرفت – احتمالاً توضیح می‌دهد که چرا بارش شهابی اژدهایی گاهی اوقات با نام Giacobinids نامیده می‌شود.

صورت فلکی اژدها اتوسط یوهانس هولیوس، 1690، از پینترست.

آیا می‌توانید بارش شهابی اژدهایی را از نیمکره جنوبی ببینید؟ این امر امکان‌پذیر است. اما اگر در محلی قرار دارید که نقطه تابش در صورت فلکی اژدها از افق شما بالاتر نرود، یا فقط برای مدت کوتاهی صعود کند، خیلی از شهابها را نمی‌توانید ببینید.

برای دیدن ستارگان اژدها از نیمکره جنوبی باید خیلی نزدیک به خط استوا باشید. فرض کنید شما در شمال استرالیا زندگی می‌کنید – مثلا داروین، قلمرو شمالی، استرالیا – که در 12 درجه عرض جنوبی است. در این صورت می‌توانید ستاره‌های راس‌الثعبان و التنین را در اوایل ماه اکتبر (با توجه به افق شمالی بدون مانع) بسیار نزدیک به افق شمال-شمال غربی خود ببینید. این ستاره‌ها هنگام غروب غروب می‌کنند و تا شب دیگر سر دراکو را نمی‌بینید.

چرا اوایل شب این بارش را می‌توانید ببینید؟ دلیل آن این است که مهم نیست که در هر کجای دنیا زندگی کنید، سر دراکو حدود ساعت 5 بعد از ظهر به سرسو (بالاترین نقطه در آسمان شما) می‌رسد ( به وقت محلی در اوایل ماه اکتبر).

بنابراین، از عرضهای جغرافیایی نیمکره جنوبی – حتی از شمال تا شمال استرالیا – شما یک پنجره بسیار باریک برای دیدن شهاب خواهید داشت. اگر در نیمکره جنوبی هستید و واقعاً مایل به دیدن یک شهاب اژدهایی هستید، سعی کنید به محض تاریک شدن هوا در 7 و 8 اکتبر، نگاه کنید و انتظار زیادی نداشته باشید.

5 شهاب اژدهایی در کمتر از یک ساعت – در 7 اکتبر 2017، از استفانی لونگو در جنگل ملی پیک در تاریل ، کلرادو.

ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
All you need to know: Draconids in 2020
Posted by Bruce McClure and Deborah Byrd in ASTRONOMY ESSENTIALS | October 5, 2020

All you need to know: Draconids in 2020