چگونه سیارات را می‌توانیم با تلسکوپ در آسمان پیدا کنیم؟!
اجرام بسیاری را در آسمان شب می‌توان مشاهده کرد، اما اغلب علاقه‌مندان، سیارات را دنبال می‌کنند. برخلاف ستارگان دور که فقط با بزرگترین تلسکوپ‌ها به صورت نقاط نورانی مشاهده می‌شوند، سیارات برای یک ناظر با یک تلسکوپ کوچک به صورت دیسک‌های گرد دیده می‌شود. شما می‌توانید با هر اندازه تلسکوپی که در اختیار دارید هر یک از هفت سیاره (عطارد، ونوس، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون) را مشاهده کنید، اگرچه بزرگنمایی و کیفیت بالای تلسکوپ به شما بهترین دید را می‌دهد.
یک سیاره را برای مشاهده انتخاب کنید. برای مشاهدات خود، زمان و موقعیت مکانی خود را در نظر بگیرید تا ببینید کدام سیاره‌ها قابل مشاهده هستند.
برای پیدا کردن موقعیت و زمان رویت سیارات می‌توانید از لینک زیر با توجه به موقعیت جغرافیایی محل زندگی یا رصد استفاده کنید:
https://in-the-sky.org/data/planets.php
در زمان رصد، محل سیاره خود را پیدا کنید. هشدارهای نرم‌افزارهای آنلاین می‌توانند در هر زمانی مکان (صورت فلکی)، ارتفاع و سمت (فاصله از شمال) یک سیاره را به شما بگویند.
سمت، زاویه جدایی پای عمود جرم سماوی بر افق نسبت به شمال بر حسب ۳۶۰ درجه است. ارتفاع به زاویه بین دایره افق و ستاره یا جسم آسمانی مورد نظر گفته می‌شود.
ارتفاع (سبز)، سمت (قرمز) بر روی صفحه افق
سیاره موردنظر خودتان را در آسمان انتخاب کنید. برای دیدن سیاره‌های قابل مشاهده (عطارد، ونوس، مریخ، مشتری و زحل)، باید بتوانید سیاره را به کمک اطلس ستاره‌ای و چشم خود پیدا کنید. به دنبال یک شی روشن باشید که به نظر می‌رسد نسبت به ستاره‌های اطراف چشمک نمی‌زند، و سپس محل آن را با نمودار ستاره‌ای خود مقایسه کنید. اگر شی در نمودار نمایش داده نشده، این شی یک سیاره است.
تلسکوپ خود را به سمت این سیاره قرار دهید. از فایندر تلسکوپ – وسیله تلسکوپ مانند کوچکی که به بیرون لوله تلسکوپ متصل است – برای یافتن هدف خود استفاده کنید و سپس چشمی اصلی را تنظیم کنید. اگر شما می‌توانید بزرگنمایی را بر روی تلسکوپ خود تغییر دهید، برای یافتن سیاره از بزرگنمایی کم استفاده کنید، سپس برای جزئیات بیشتر به بزرگنمایی‌های بیشتر بروید.
از لبه دیسک سیاره استفاده کنید تا تلسکوپ خود را فوکوس کنید. لبه دایره‌ای شکل زمانی که تلسكوپ به طور صحیح فوکوس می‌شود، باید واضح و روشن باشد.
تلسکوپ خود را نسبت به حرکت آسمان، تنظیم کنید. از آنجا که زمین می‌چرخد، آسمان به نظر می‌رسد موقعیت خود را در طول زمان تغییر می‌دهد. هنگام استفاده از یک تلسکوپ، این حرکت به سرعت سیاره را از دید شما دور می‌کند. موتورهای تلسکوپ می‌توانند خود را با این حرکت را تطبیق دهند، یا شما می‌توانید تلسکوپ را با دست هر چند دقیقه حرکت دهید.
نکته
اگر شما یک تلسکوپ خوب و تنظیم شده داشته باشید، مشتری و زحل دید بهتری را به شما ارائه می‌دهند. حتی یک تلسکوپ کوچک (مانند یک بازتابی 4 اینچ) می‌تواند به شما نقطه سرخ بزرگ قرمز مشتری یا حلقه‌های زحل را نشان دهد. شما همچنین می‌توانید چهار قمر بزرگ مشتری را هم نگاه کنید. از چراغ‌قوه قرمزرنگ برای مشاهده اطلس و نمودارهای خود و تنظیم تلسکوپ استفاده کنید. نور قرمز به دید شبانه شما تا حد نور سفید آسیب نمی‌رساند.
اخطار
اورانوس و نپتون، در عین حال که با یک تلسکوپ قابل مشاهده هستند، با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست. برای مشاهده این سیارات، به مختصات دقیق و دانش لازم برای یافتن مختصات دقیق آنها در آسمان خواهید داشت. با این حال، حتی با استفاده از یک تلسکوپ، نباید انتظار داشته باشید که جزئیات بیشتری را مشاهده کنید. عطارد و ونوس همیشه در آسمان نزدیک خورشید قرار دارند. به علت روشنایی هنگام طلوع و غروب، استفاده از تلسکوپ برلی مشاهده این سیارات ممکن است با محدودیتهایی همراه باشد.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
How to Find Planets With a Telescope
By Laurel Brown; Updated April 24, 2017