عکس تلسکوپ رادیویی میرکت از یک “مینی‌ماوس”!!

بخشی از  GRS 1915+105 که توسط تلسکوپ رادیویی میرکت در فرکانس 1.28 گیگاهرتز دیده می‌شود. اعتبار: موتا و همکاران، 2023.

با استفاده از تلسکوپ رادیویی میرکت، ستاره‌شناسان اروپایی به طور سرسام آور یک سحابی رادیویی جدید را در طول رصد سیاهچاله دوتایی GRS 1915+105 کشف کردند. این شی تازه یافته که “مینی ماوس” نام دارد، یک تپ اختر رادیویی جوان است که از محل تولد خود می‌گریزد و بنابراین یک سحابی رادیویی با مورفولوژی دنباله‌دار مانند ایجاد می‌کند.

تپ‌اخترها ستارگان نوترونی بسیار مغناطیسی هستند و پرتویی از تابش الکترومغناطیسی ساطع می‌کنند. آنها معمولاً به شکل انفجارهای کوتاه انتشار رادیویی شناسایی می‌شوند. با این حال، برخی از آنها نیز توسط تلسکوپهای نوری، اشعه ایکس و پرتو گاما رصد می‌شوند.

تیمی از اخترشناسان به رهبری سارا الیزا موتا از رصدخانه بررا در ایتالیا، اخیراً رصدهای میرکت یک سیستم دوتایی سیاهچاله معروف به GRS 1915+105 و اطراف آن را انجام داده‌اند. در طول کمپین رصدی که به عنوان بخشی از برنامه بررسی بزرگ ThunderKAT انجام شد، آن‌ها به‌طور سرسام‌آور ویژگی‌ای را مشاهده کردند که شباهت زیادی به «موس» داشت – یک سحابی رادیویی که در سال 1987 شناسایی شد.

محققان توضیح دادند: «بر اساس شباهت با ماوس، ما ویژگی تازه شناسایی شده در میدان GRS 1915+105 را «مینی ماوس» نامیدیم.

مشاهدات نشان داد که سحابی رادیویی مینی‌ماوس توسط تپ اختر مافوق صوت PSR J1914+1054g (یا به اختصار J1914) تولید می‌شود که اخیرا توسط میرکت کشف شده است و از محل تولد خود فرار کرده است. این سحابی به سمت باقیمانده ابرنواختر ضعیف (SNR) نامزد G45.24+0.18 اشاره می‌کند که قبلاً ناشناخته بود.

تپ اختر J1914 دارای دوره چرخشی تقریباً 138.9 میلی ثانیه و اندازه پراکندگی در حدود 418.9 pc/cm3 است. مشاهدات نشان می دهد که J1914 دارای درخشندگی چرخشی به سمت پایین در سطح 400 دسییلیون erg/s و سن مشخصه آن حدود 82000 سال است. فاصله تا تپ اختر 26700 سال نوری تخمین زده شد.

ستاره‌شناسان خاطرنشان کردند که اگر سن مشخصه J1914 نزدیک به سن واقعی آن باشد، سرعت تپ‌اختر پیش بینی شده باید بین 320 تا 360 کیلومتر بر ثانیه باشد. این به خوبی در توزیع سرعت ضربه برای تپ اخترهای جوان و ایزوله، با سرعت تقریبی 300 کیلومتر بر ثانیه، با پراکندگی تقریباً 190 کیلومتر بر ثانیه است.

اگر ارتباط بین J1914 و SNR ضعیف درست باشد، در این صورت ممکن است یک تپ اختر جوان ضعیف، سریع چرخان و دوردست با سرعت ضربه بالا داشته باشیم.

ترجمه: سارا سیدحاتمی

منبع:

MeerKAT radio telescope catches a ‘Mini Mouse’ in the sky

by Tomasz Nowakowski , Phys.org MAY 17, 2023 

https://phys.org/news/2023-05-meerkat-radio-telescope-mini-mouse.html