بروز رسانی طغیان احتمالی شهابها
آیا بارش شهابی جدیدی در شب 30 تا 31 می رخ خواهد داد؟ فقط یک راه برای کشف وجود دارد.
رصد شهابها میتواند آرامشبخش و لذتبخش باشد. با این حال، تنها تجهیزات مورد نیاز برای تماشای جدی شهاب، چشمان شما و مقدار کمی صبر است. بیشتر بارشهای شهابی سالانه تقریباً قابل پیشبینی هستند، اما جذابیت اصلی این است که پیشبینی آنچه خواهید دید غیرممکن است. گاهی اوقات ممکن است با یک گوی آذرین شگفت زده شوید.
آذرگوی رنگارنگ برساووشی در طول بارش شهابی 2016. باید منتظر شب 30 تا 31 می باشیم تا ببینیم آیا بارش شهابی جدید احتمالی باعث تولید آذرگویهای آتشین مشابه خواهد شد یا خیر.
Siaraduz / CC BY-SA 4.0
در ساعات شبانه 30 تا 31 می ممکن است همه چیز هیجانانگیز شود.
در پاییز سال 1995، دنبالهدار 73P/Schwassmann-Wachmann 3 (SW3)به چند قطعه شکسته شد و ردی از تکهها بر جای گذاشت. اگر زمین با این جریان آوار مواجه شود، ممکن است طغیان ناگهانی شهابها اتفاق بیفتد و در رتبهبندی برخی از غنیترین بارشهای شهابی سالانه ما (جوزایی و برساووشی) قرار بگیرد. حتی احتمال کمی وجود دارد که چیزی خارق العاده – شاید یک طوفان تمام عیار از شهابها – رخ دهد.
یا شاید، از نظر بصری، اصلاً هیچ اتفاقی نخواهد افتاد.
بارش شهابی؟ یا نه؟
ستارهشناسان در سراسر جهان از آن زمان به بررسی چشمانداز عبور زمین از میان این دسته از مواد پرداختهاند. در حالی که برخی فکر میکنند هیچ بارش شهابی مهمی در شب 30 تا 31 می رخ نخواهد داد، برخی دیگر معتقدند سیاره ما تعامل مستقیمی با بقایای دنبالهدار خواهد داشت.
با این حال، وقوع چنین بارش یا طغیان شهابی مستلزم مجموعهای از شرایط منحصر به فرد است:
به طور معمول، بارش شهابی ناشی از گرد و غبار یا ذرات به اندازه دانه شن است که تا حدی به لطف فشار تابش خورشیدی در پشت یک دنبالهدار دنبال میشوند. اما در این مورد، قطعات دنبالهدار احتمالاً بزرگتر هستند: به اندازه سنگریزه یا قطعه.
هنگامی که SW3 شکسته شد، این ذرات بزرگتر ممکن است با سرعتهای غیرعادی بالا بیرون رانده شده باشند. چنین موادی تحت تأثیر فشار تابش خورشیدی قرار نخواهند گرفت و تمایل دارند به سمت جلو جهت حرکت دنبالهدار به دور خورشید مهاجرت کنند و در نهایت با زمین برخورد کنند.
متأسفانه، چنین محاسباتی مملو از عدم قطعیت است.
تلسکوپ فضایی هابل دنبالهدار 73P/Schwassmann-Wachmann 3 را در حال تجزیه در سال 2006 شکار کرد. همانطور که تصاویر بالا نشان میدهد، قطعات خود تکه تکه شدند.
NASA / ESA / H. Weaver (JHU / AP) / M. Jäger / G. Rhemann
در بهترین حالت، میتواند منجر به مجموعهای از شهابهای آرام و درخشان شود که با رنگ قرمز یا نارنجی میدرخشند و با سرعت دهها یا صدها در ساعت سقوط میکنند.
از سوی دیگر، شاید ما با ذرات بسیار کمی از دنبالهدار یا شاید اصلاً هیچ چیزی روبرو شویم. عامل دیگر این است که چون شهابها با سرعت بسیار آهسته وارد جو ما میشوند – 16 کیلومتر بر ثانیه (36000 مایل در ساعت) – بسیار کمنور خواهند بود یا اصلاً با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیستند. از آنجایی که ما قبلاً هرگز با این ازدحام روبرو نشدهایم، نمیتوانیم دقیقاً بگوییم چه انتظاری داریم.
کی و کجا باید نگاه کرد
اگر بارشی محقق شود، به نظر میرسد شهاب ها از نقطهای در چند درجه شمال غربی ستاره درخشان نارنجی سماک رامح، در صورت فلکی گاوران، خارج میشوند.
نمودار بارش شهابی احتمالی در 30 می اگر یک بارش شهابی در شب 30 تا 31 می رخ دهد، به نظر میرسد که از نقطهای به نام کانون بارش در صورت فلکی گاوران سرچشمه میگیرند.
S&T Diagram / Gregg Dinderman
بارش شهابی احتمالا فقط چند ساعت طول میکشد. در مورد اینکه چه زمانی باید به اوج خود برسد، برای کسانی که در منطقه زمانی اقیانوس آرام هستند این ساعت باید حدود 10 شب باشد. در 30می؛ برای کسانی که در منطقه زمانی شرقی هستند که تقریباً ساعت 1 بامداد در 31 می میباشد. متأسفانه، برای شمال غربی اقیانوس آرام، آسمان گرگ و میش احتمالاً بیش از حد روشن خواهد بود و مانع از مشاهده هرگونه بارش احتمالی میشود.
صاحب نظران چه فکر میکنند؟
برای ارائه بهترین ارزیابی به خوانندگان از آنچه که ممکن است انتظار دیدن آن را داشته باشیم، با تعدادی از کارشناسان مشهور شهاب مشورت کردیم. متأسفانه، نظر قطی وجود ندارد.
دو مطالعه مستقل – یکی از آلمان و دیگری از ژاپن – هر دو با اطمینان پیشبینی میکنند که فعالیت شهابی قابل توجهی از فروپاشی دنبالهدار SW3 حاصل خواهد شد.
اما کارشناس فرانسوی شهابسنگ، ژرمی ووبایلون از انستیتو دمکانیک سلست و محاسبات شهابسنگ (IMCCE) چندان مطمئن نیست: «من تایید میکنم که احتمال بارش ممکن و معقول است، اما این سطح از بارش بسیار نامشخص است.»
پل ویگرت از دپارتمان فیزیک و نجوم در دانشگاه وسترن انتاریو دیدگاه مشابهی را ثبت میکند: «من به سرعت برخی از مدلسازیها را دوباره مورد بررسی قرار دادم و فکر نمیکنم شکست (دنبالهدار) بتواند سرعت کافی بالا برای به زمین برسد، اما این فرآیند بسیار ضعیف است. . . بنابراین همانطور که آهنگ میگوید، “que sera sera.” فقط باید صبر کنیم و ببینیم.”
در سال 1998، دیوید اشر، ستارهشناس شهاب سنگ، یک مدل «رد گرد و غبار» از چگونگی تکامل جریانهای شهاب سنگی در فضا ایجاد کرد. او در پیشبینی اینکه چه اتفاقی ممکن است در این ماه بیفتد، میگوید: «هیچ نمونه قبلی برای کالیبره کردن پیشبینی امسال وجود ندارد. یک قیاس با دنبالهدار بیلا و طوفان آندرومدایی 1885 ممکن است ما را امیدوار کند. همچنین، این واقعیت که دنبالهدار SW3 در بازگشت در سال 1995 تکه تکه شد. اگر فورانی وجود داشته باشد، شهابها باید درخشان باشند.»
پیشبینی خوشبینانه مشابهی از میخائیل ماسلوف روسی شده که همچنین پیشبینی میکند شهابها «درخشندگی بالاتر از حد متوسط» خواهند داشت. او احساس میکند نرخهای ساعتی میتواند به 600 تا 700 برسد. او اضافه میکند: «با این حال، با توجه به اینکه در سال 1995 دنبالهدار به چندین بخش تقسیم شد، فعالیت واقعی میتواند بیشتر باشد».
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
UPDATE ON A POSSIBLE OUTBURST OF METEORS
BY: JOE RAO MAY 26, 2022
https://skyandtelescope.org/astronomy-news/update-on-a-possible-outburst-of-meteors/