طوفان خورشیدی ممکن است نورهای شمالی را قبل از کریسمس تقویت کند!!
یک شراره خورشیدی قدرتمند در روز دوشنبه (20 دسامبر) از خورشید فوران کرد. اعتبار تصویر: NASA/SDO
مرکز پیش بینی آب و هوای فضایی Met Office بریتانیا 22 دسامبر گفت که طوفان خورشیدی که از خورشید در روز دوشنبه (20 دسامبر) فوران کرد، ممکن است نمایش نورهای شمالی را در اطراف قطب شمال درست قبل از سفر آخر هفته بابانوئل تقویت کند.
طوفان خورشیدی ناشی از پرتاب جرم تاجی یا CME، فوران قدرتمندی از ذرات باردار مغناطیسی و پلاسما از لایه بیرونی جو خورشید، تاج است. هنگامی که CME به سمت زمین هدایت می‌شود، می‌تواند طوفان‌های ژئومغناطیسی ایجاد کند که می‌تواند خدمات ماهواره‌ای را مختل کند و شبکه‌های برق را از بین ببرد. یک عارضه جانبی خوشایندتر از این رویدادها افزایش شفق‌های قطبی در مناطق اطراف قطب شمال و جنوب است که این نمایش‌های باشکوه در آنجا اتفاق می‌افتد.
انتظار می‌رود CME روز دوشنبه که در ساعت 6:36 صبح به وقت شرقی (1136 به وقت گرینویچ) از خورشید منفجر شد، روز پنجشنبه (23 دسامبر) به زمین برسد. براساس گزارش Spaceweather.com، این شراره از یک شراره خورشیدی قدرتمند کلاس M1.9 ناشی می‌شود که از یک لکه خورشیدی به نام منطقه فعال 2908 فوران کرد.
اداره هواشناسی در وب‌سایت خود نوشت: «شفق احتمالاً در عرض‌های جغرافیایی بالا از 22 تا 24 به دلیل افزایش فعالیت ژئومغناطیسی حفره تاجی و احتمال خروج جرم ضعیف تاج در 23 ام، کمی افزایش می‌یابد.»
بر اساس گزارش شبکه هواشناسی فضایی آژانس فضایی اروپا (ESA)، خورشید در هفته گذشته بسیار شلوغ بوده و در آستانه کریسمس چندین منطقه فعال روی سطح سوزان آن ظاهر شده‌اند.
اداره هواشناسی گفت که طوفان ژئومغناطیسی که توسط CME روز دوشنبه ایجاد شده است، تنها انتظار می‌رود جزئی باشد. طوفان‌های ژئومغناطیسی زمانی اتفاق می‌‌افتند که ذرات باردار خورشید با میدان مغناطیسی سیاره برخورد کنند. خطوط میدان مغناطیسی زمین این ذرات را به بالای قطب‌ها هدایت می‌کنند، به همین دلیل است که شفق‌های قطبی را در این مناطق میبینیم.
توضیح: جرم تاجی: CME
Coronal mass ejection؛ یا CME فورانِ پر جرم از باد خورشیدی و افزایش میدان‌های مغناطیسی است که از تاج خورشید بیرون می‌آید و در فضا منتشر می‌شود. خروج جرم از تاج خورشیدی معمولاً با دیگر پدیده‌های خورشیدی مانند شراره خورشیدی همراه است.
تاج خورشیدی چیست:
در ارتفاع حدود ۱۰ هزار کیلومتر از سطح خورشید ناگهان دما به مقادیر بسیار بالا می‌رسد و چگالی گاز بی‌اندازه کم می‌شود. انرژی زیاد تاج توسط لایه همرفتی خورشید که در زیر سطح آن قرار دارد، تأمین می‌شود.
جریان‌های همرفتی سبب ارسال موج‌ها به جو خورشید می‌شود که انرژی این موج‌ها به‌طور موقت در تاج به دام می‌افتد، مقدار کمی از ماده که به این طریق به تاج منتقل می‌شود، سرانجام به صورت باد خورشیدی، خورشید را ترک می‌کند. امروزه، تاج را با تلسکوپ‌های ویژه‌ای که تاج نگار نام دارد، می‌توان آشکار کرد.
شراره‌ی خورشیدی کلاس M1.9 :
شراره‌ی خورشیدی یک انفجار مهیب در خورشید است که زمانی اتفاق می‌افتد که انرژی ذخیره شده در میدان‌های مغناطیسی پیچ خورده (معمولا بالای لکه‌های خورشیدی) به طور ناگهانی آزاد شود.
شراره‌های خورشیدی کلاس M اندازه متوسط هستند. آنها به طور کلی باعث خاموشی کوتاه رادیویی می‌شوند که بر مناطق قطبی زمین تأثیر می‌گذارد. طوفان‌های تشعشعی جزئی گاهی اوقات به دنبال شراره کلاس M می‌آیند.
طبقه‌بندی مغناطیسی لکه‌های خورشیدی بر اساس سیستم زوریخ/مک‌اینتاش: ارزش‌های طبقه‌بندی (C.V.) مشتق‌شده توسط مالد این است: «تعداد لکه‌های خورشیدی که با استفاده از وزن‌بندی طبقه‌بندی‌های زوریخ (اصلاح شده) مک‌اینتاش به دست می‌آید». C.V. count قصد دارد تنوع طبقه‌بندی منطقه لکه‌های خورشیدی را با توجه به توانایی آنها در بقا، سبک زندگی معمولی، پیچیدگی، ساختار، قطبیت، اندازه و کشیدگی روی صفحه خورشیدی اندازه‌گیری کند.
لکه‌های خورشیدی روی زمین رو بروی خورشید هر روز توسط متخصصان هواشناسی فضایی شمارش می‌شوند و به هر منطقه لکه‌های خورشیدی یک طبقه‌بندی مغناطیسی و یک طبقه‌بندی نقطه‌ای می‌دهند.
https://www.spaceweatherlive.com/en/solar-activity/sunspot-regions.html
حفره‌های تاجی:
حفره های تاجی به صورت نواحی تاریک در تاج خورشیدی در تصاویر پرتو فرابنفش شدید (EUV) و اشعه ایکس نرم خورشیدی ظاهر می‌شوند. آنها تاریک به نظر می‌رسند زیرا نواحی سردتر و چگالی کمتری نسبت به پلاسمای اطراف دارند و مناطقی از میدان‌های مغناطیسی باز و تک قطبی هستند.
اثیری: طبق عقیده قدما فضای فوق هوای کره زمین را فرا گرفته است یا فلک‌الاافلاک
مترجم: مرتضی نادری‌فرد
منبع:
Solar storm may amp up northern lights before Christmas
https://www.space.com/solar-flare-northern-lights-boost-christmas-2021-aurora-displays