خبر: ستاره‌شناسان برای دیدن یک ستاره که به وسیله‌ی سیاه‌چاله بسیار پرجرم ما تلوتلو می‌خورد آماده می‌شوند

ستاره‌شناسان برای دیدن یک ستاره که به وسیله‌ی سیاه‌چاله بسیار پرجرم ما تلوتلو می‌خورد آماده می‌شوند

به نظر می‌رسید که نسبیت عام تاکنون، رکورد بی‌نقص خودش را حفظ کرد.

تصویر (آلیسون کلیزمن- منتشر شده در تاریخ جمعه 11 آگوست 2017)

ساجیتاریوس‌آ یک سیاه‌چاله بسیار پرجرم در وسط کهکشان راه‌شیری است که در اینجا با یک دایره‌ی آبی به تصویر کشیده شده است. سیاه‌چاله به‌طور نزدیکی به ستاره‌ها حرکت می‌کند. وقتی ستاره‌ها دور این جرم تاب می‌خورند، این اتفاق می‌تواند شواهدی را مبنی بر تأیید نسبیت عام بیان کند.

یک سیاه‌چاله بسیار پرجرم در مرکز کهکشان ما وجود دارد که ساجیتاریوس‌آ نامیده می‌شود که به طور اختصار Sgr A نوشته می‌شود. این جرم بزرگ اما غیر قابل مشاهده 26000 سال نوری از ما فاصله دارد  و 4 میلیون برابر خورشید ما جرم دارد. اگرچه خیلی چالش برانگیز است اما غیر ممکن نیست که مناطق اطراف ساجیتاریوس‌آ را ببینیم و الان ساجیتاریوس‌آ آمده تا بار دیگر ثابت کند که انشتین درست می‌گفت.

شواهد موجود در کنار هم، تئوری انشتین را در نسبیت عام حمایت می‌کند که اخیراً در تاریخ 9 آگوست در ژورنال استروفیزیست چاپ شده است. شواهد شامل اندازه گیری دقیق از حرکت ستاره‌هاست. به نظر می‌رسد ستاره Dubbed S2 که به‌طور نزدیکی به دور Sgr A می‌گردد، از مداری که مورد انتظار است با این شرط که به وسیله نظریه نسبت عام متأثر نشود، دارد منحرف می‌شود. این انحراف نشان می‌دهد که تئوری انشتین حقیقتاً دارد کار می‌کند.

S2 یکی از بسیار ستاره‌های شناخته شده‌ای است که به دور این سیاه‌چاله می‌گردد اما اختصاصاً این ستاره‌ای است که به این سیاه‌چاله عظیم و پرجرم نزدیک‌ترین است. مدارش آن‌را هر 16 سال به سیاه‌چاله نزدیک‌تر می‌کند. حادثه‌ای که در اواسط سال بعد دوباره اتفاق می‌افتد و همان‌طور که آن از منطقه رد می‌شود، انتظار می‌رود که در اثر خمیدگی فضا و زمان و به‌علت جرم عظیم Sgr A مدار S2 تغییر پیدا کند.

همانطور که سال 2018 نزدیک می‌شود، S2 آماده می‌شود تا به  نزدیک‌ترین نقطه ممکن نزدیک شود. ستاره شناس آندرس ایکارت از دانشگاه کلن آلمان تیمی را هدایت می‌کند که با تلاش فراوان مشاهداتی که از 20 سال پیش تا کنون از S2 ثبت شده است را جمع آوری کردند تا حرکت‌های مداری را ردیابی کنند. اگر چه این داده‌ها شامل یک گذر دیگر از کنار سیاه‌چاله در 16 سال گذشته هم می‌شود، اما آن مشاهدات دقت ابزارهای کنونی را نداشتند به همین علت است که گذر آینده (2018) بسیار مهم است. در حال حاضر ستاره شناسان این عزم را دارند تا به‌طور قطعی‌تری اندازه‌گیری کنند که آیا S2 مدار نیوتونی را دنبال می‌کند که در آن نسبیت عام انشتین دخلی ندارد یا نه مداری که به وسیله‌ی تئوری عام انشتین پیش بینی می‌شود.

تیم ایکارت قبلاً انحرافی را در مدار S2 پیدا کرد که به نتایج پیش بینی شده بر اساس نسبیت عام بسیار نزدیک بود. او در یک مصاحبه گفت: این خبر خوبی برای تئوری انشتین است که همه‌ی تست‌های قبلی را انجام داده و به نظر می‌رسد دوباره با موفقیت از آن بگذرد.

به هر حال این نتایج فقط نتایج اولیه هستند و هنوز موضوعات مهمی هستند که غیر قطعی هستند. ادامه و کنترل مشاهدات برای تأیید دقت و اطمینان اندازه گیری‌ها خیلی مهم است. سال آتی وقتی که ستاره دور این سیاه‌چاله عظیم تاب می‌خورد معلوم می‌شود که آیا نظریه نسبیت عام واقعاً دارد در کنار سیاه‌چاله نقشش را بازی می‌کند یا خیر؟

این اندازه گیری‌ها با GRAVITY گرفته خواهد شد که یک ابزار جدید در تلسکوپ‌های بسیار بزرگ یا  VLT(very large telescope) می‌باشد. با استفاده از این ابزار و 2 تا از تلسکوپ های VLT 8.2 متری (27 فوت)، ایکارت و تیمش قادر خواهند بود تصاویری را فراهم کنند که دست آوردهایش برابر با تلسکوپی با آینه 120 متری(نزدیک 400 فوت) است. امروزه بزرگترین تلسکوپ موجود، اندازه قطر آینه‌ای برابر با 10 متر دارد (33 فوت). این رزولوشن بالا در نهایت اندازه گیری‌هایی را می‌دهد که می‌تواند دانشمندان را یک‌بار برای همیشه متقاعد کند که انشتین درست گفته است.

http://www.astronomy.com/news/2017/08/sgr-a-proving-general-relativity

اقای پیمان نوروزی