ستارهشناسان فوران سیاهچالهای را به تصویر میکشند که 16 برابر ماه کامل در آسمان است!!
قنطورس A یک کهکشان فعال بیضی شکل غول پیکر است که 12 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد. در قلب آن سیاه چاله ای با جرم 55 میلیون خورشید قرار دارد. این تصویر کهکشان را در طول موجهای رادیویی نشان میدهد و لوبهای وسیعی از پلاسما را نشان میدهد که بسیار فراتر از کهکشان مرئی میرسند، که تنها قسمت کوچکی را در مرکز تصویر اشغال میکند. نقطههای پسزمینه ستاره نیستند، بلکه کهکشانهای رادیویی بسیار شبیه قنطورس A، در فواصل بسیار دورتر هستند. اعتبار: Ben McKinley, ICRAR/Curtin and Connor Matherne, Louisiana State University..
اخترشناسان جامعترین تصویر را از گسیل رادیویی از نزدیکترین سیاهچاله پرجرم تغذیه کننده به زمین تهیه کردهاند.
انرژی آن توسط یک سیاهچاله مرکزی در کهکشان قنطورس A، در فاصله 12 میلیون سال نوری از ما تامین می شود.
همانطور که سیاهچاله از گاز در حال سقوط تغذیه میکند، مواد را با سرعت نزدیک به نور به بیرون پرتاب میکند و باعث می شود حبابهای رادیویی در طی صدها میلیون سال رشد کنند.
هنگامی که از زمین مشاهده میشود، فوران قنطورس A اکنون هشت درجه در سراسر آسمان گسترش یافته است – طول 16 ماه کامل که در کنار هم قرار گرفتهاند.
دکتر بنجامین مککینلی، نویسنده اصلی، از دانشگاه کرتین مرکز بینالمللی تحقیقات نجوم رادیویی (ICRAR)، گفت که این تصویر جزئیات جدید و شگفتانگیزی از انتشار رادیویی از کهکشان را نشان میدهد.
او گفت: “این امواج رادیویی از مواد مکیده شده به سیاهچاله عظیم در وسط کهکشان میآیند.”
دیسکی در اطراف سیاهچاله تشکیل میدهد، و با جدا شدن ماده و نزدیک شدن به سیاهچاله، فورانهای قدرتمندی در دو طرف دیسک تشکیل میشوند و بیشتر مواد را به فضا ، تا فواصل احتمالاً بیش از یک میلیون سال نوری پرتاب میکنند.
مشاهدات رادیویی قبلی نمیتوانستند روشنایی شدید جتها را کنترل کنند و جزئیات ناحیه بزرگتر کهکشان را احاطه کرده بود، اما تصویر جدید ما بر این محدودیتها غلبه کرد. قنطورس A نزدیکترین کهکشان رادیویی به کهکشان راه شیری ماست.
دکتر مک کینلی گفت: «ما میتوانیم بهویژه از قنطورس A چیزهای زیادی یاد بگیریم، فقط به این دلیل که بسیار نزدیک است و میتوانیم آن را با جزئیات مشاهده کنیم (نه فقط در طول موج های رادیویی، بلکه در تمام طول موجهای دیگر نور).
“در این تحقیق ما توانستیم مشاهدات رادیویی را با دادههای نوری و اشعه ایکس ترکیب کنیم تا به ما در درک بهتر فیزیک این سیاهچالههای کلان پرجرم کمک کند.”
دکتر ماسیمو گاسپاری، اخترفیزیکدان، از موسسه ملی اخترفیزیک ایتالیا، گفت که این مطالعه نظریه جدیدی به نام “برافزایش سرد آشفته” (CCA) را تایید میکند که در زمینههای مختلف در حال ظهور است.
قنطورس A یک کهکشان فعال بیضی شکل غولپیکر است که 12 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد. در قلب آن سیاهچالهای با جرم 55 میلیون خورشید قرار دارد. این تصویر ترکیبی کهکشان و فضای بین کهکشانی اطراف را در چندین طول موج مختلف نشان میدهد. پلاسمای رادیویی به رنگ آبی نمایش داده میشود و به نظر میرسد با گاز ساطع کننده پرتو ایکس داغ (نارنجی) و هیدروژن خنثی سرد (بنفش) در تعامل است. ابرهایی که هالفا (قرمز) ساطع میکنند نیز در بالای قسمت نوری اصلی کهکشان که در بین دو درخشان ترین حباب رادیویی قرار دارد نشان داده شده است. “پس زمینه” در طولموجهای نوری است و ستارههایی را در کهکشان راه شیری خودمان نشان میدهد که در واقع در پیش زمینه هستند. اعتبار: Connor Matherne, Louisiana State University (Optical/Halpha), Kraft et al. (X-ray), Struve et al. (HI), Ben McKinley, ICRAR/Curtin.
او گفت: «در این مدل، ابرهای گاز سرد در هالهی کهکشانی متراکم میشوند و به نواحی مرکزی میبارند و سیاهچالهی عظیم را تغذیه میکنند.
دکتر مک کینلی گفت کهکشان در مرکز که فعالتر است و انرژی زیادی وجود دارد، درخشانتر به نظر میرسد.
او گفت: «پس وقتی بیرون میروی کمنورتر میشود، زیرا انرژی از بین رفته و اوضاع آرام شده است».
اما ویژگیهای جالبی وجود دارد که ذرات باردار دوباره شتاب گرفتهاند و با میدانهای مغناطیسی قوی در تعامل هستند.
پروفسور استیون تینگی، مدیر MWA گفت که این تحقیق به دلیل میدان دید بسیار وسیع، مکان فوقالعاده بیصدا و رادیویی و حساسیت عالی تلسکوپ امکانپذیر است.
Tile 107 یا «Outlier» یکی از 256 Tile MWA است که در فاصله 1.5 کیلومتری هسته تلسکوپ قرار دارد. MWA یک ابزار پیشساز برای SKA است. اعتبار: پیت ویلر، ICRAR
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Astronomers capture black hole eruption spanning 16 times the full Moon in the sky
by International Centre for Radio Astronomy Research DECEMBER 22, 2021
https://phys.org/news/2021-12-astronomers-capture-black-hole-eruption.html