مریخنورد پشتکار ناسا مواد شیمیایی آلی را در مریخ پیدا میکند!!
سلفی توسط مریخنورد پشتکار ناسا گرفته شده است که از فوریه 2021 در حال کاوش در دهانه جزرو سیاره سرخ بوده است. (اعتبار تصویر: NASA/JPL-Caltech/MSSS)
مریخنورد پشتکار ناسا اجزای سازنده حیات را در سیاره سرخ پیدا کرده است.
اعضای تیم ماموریت روز چهارشنبه (15 دسامبر) اعلام کردند که پشتکار مواد شیمیایی آلی حاوی کربن را در برخی از سنگهایی شناسایی کرده که در کف دهانه جزروی مریخ بررسی کرده است.
برای روشن شدن موضوع: این تشخیص به منزله وجود حیات در مریخ نیست. مواد آلی را میتوان به دو روش بیولوژیکی و غیر بیولوژیکی تولید کرد و برای کشف اینکه چه فرآیندهایی باعث تولید ترکیبات جزرو شدهاند، به کار بیشتری نیاز است.
پشتکار مجبور نیست تمام این کارها را به تنهایی انجام دهد. مریخنورد در حال جمعآوری نمونههایی است که با کمپین مشترک ناسا و آژانس فضایی اروپا، احتمالاً در اوایل سال 2031، به زمین منتقل میشوند.
لوتر بیگل، از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) در جنوب کالیفرنیا در بیانیهای گفت: “این سوالی است که ممکن است تا زمانی حل نشود که نمونهها به زمین بازگردانده نشوند، اما حفظ مواد آلی بسیار هیجانانگیز است.”
بیگل، محقق اصلی ابزار SHERLOC پشتکار (“اسکن محیطهای قابل سکونت برای مواد آلی و شیمیایی”) افزود: “وقتی این نمونهها به زمین بازگردانده شوند، برای سالهای طولانی منبع تحقیقات و کشف علمی خواهند بود.”
مطالعه یک محیط باستانی بالقوه قابل سکونت
پشتکار در داخل جزیره جزرو به عرض 28 مایل (45 کیلومتر) فرود آمد که میزبان یک دریاچه بزرگ و دلتای رودخانهای در گذشته باستانی مریخ بود.
پشتکار دو هدف اصلی دارد: جستجوی نشانههایی از حیات باستانی در مریخ و جمعآوری مواد برای اولین تلاش بشر برای بازگشت نمونه مریخ. مریخنورد 43 لوله تیتانیومی را حمل میکند که ششتای آن تا به امروز مهر و موم شده است. مقامات JPL در همان بیانیه گفتند که چهار تا از لولههای مهر و موم شده حاوی نمونههای سنگ، یکی دارای نمونهای از جو مریخ و دیگری حاوی مواد “شاهدی” است تا به اعضای تیم ماموریت کمک کند تا هر گونه ترکیبات آلودهای را شناسایی کنند که پشتکار ممکن است از زمین آورده باشد.
پشتکار چند ماه اول خود را در مریخ گذراند تا ابزار و سیستمهای آن را بررسی کند و از پروازهای پیشگام اولیه هلیکوپتر نبوغ پشتیبانی کرد که در فوریه همراه با مریخنورد فرود آمد. پشتکار در اوایل ژوئن شروع به تمرکز بر اهداف علمی خود کرد و از آن زمان تاکنون پیشرفت زیادی داشته است.
به عنوان مثال، یک یافته ارگانیک وجود دارد که اعضای تیم ماموریت روز چهارشنبه در نشست پاییز اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا در نیواورلئان از آن رونمایی کردند.
بیگل با اشاره به مریخنورد کنجکاوی ناسا که از آگوست 2012 در حال کاوش در گیل 96 مایلی (154 کیلومتری) است، گفت: “کنجکاوی همچنین مواد آلی را در محل فرود خود در دهانه گیل کشف کرد.”
او افزود: «آنچه SHERLOC به داستان اضافه میکند، توانایی آن در ترسیم توزیع فضایی مواد آلی در داخل سنگها و ارتباط آنها با مواد معدنی موجود در آن است.» “این امر به ما کمک میکند تا محیطی را درک کنیم که مواد آلی در آن شکل گرفتهاند.”
این گرافیک ورود مریخنورد پشتکار به منطقه “Séítah” دهانه جزرو را از منظر مداری و زیرسطحی به تصویر میکشد. تصویر پایین یک “رادارگرام” زیرسطحی از ابزار RIMFAX مریخنورد است. خطوط قرمز نشان دهنده پیوند ویژگیهای زیرسطحی به رخنمونهای سنگی مقاوم در برابر فرسایش قابل مشاهده در بالای سطح است. (اعتبار تصویر: NASA/JPL-Caltech/University of Arizona/USGS/FFI)
فعالیتهای آتشفشانی باستانی
یکی دیگر از ابزارهای پشتکار، PIXL (“ابزار سیارهای برای لیتوشیمی اشعه ایکس”)، آن محیط باستانی را نیز در کانون توجه واضحتری قرار میدهد. اعضای تیم ماموریت روز چهارشنبه اعلام کردند، تجزیه و تحلیل PIXL از یک سنگ ساییده شده در قسمتی از جزرو به نام South Séítah، فراوانی قابل توجهی از کریستالهای الیوین را در ارتباط با کریستالهای پیروکسن نشان داد.
کن فارلی، دانشمند پروژه پشتکار موسسه فناوری کالیفرنیا در پاسادنا در همین بیانیه میگوید: “یک دانشجوی خوب زمینشناسی به شما خواهد گفت که چنین بافتی نشان دهنده سنگی است که هنگام رشد کریستالها و مستقر شدن در یک ماگمای به آرامی در حال خنک شدن – برای مثال، یک جریان ضخیم گدازه، دریاچه گدازه یا اتاقک ماگما” تشکیل شده است.
سپس این سنگ چندین بار توسط جریان آب تغییر یافت و آن را تبدیل به گنجینهای کرد که به دانشمندان آینده اجازه میدهد تا رویدادهای جزرو را تاریخگذاری کنند، دورهای را بهتر درک کنند که در آن جریان آب در سطح آن رایجتر بود و تاریخ اولیه سیاره را آشکار کنند.
فارلی و همکارانش مدتهاست به این فکر میکردند که آیا سنگ بستر جزرو آتشفشانی است یا رسوبی (مثلاً از موادی که توسط یک رودخانه باستانی ته نشین شده است). اکنون به نظر میرسد که آنها پاسخ این سوال را دارند، اما هنوز لایههای بیشتری برای جدا کردن وجود دارد. به عنوان مثال، آیا سنگ مذاب بخشی از یک دریاچه گدازه در کف دهانه بود؟ یا در یک محفظه ماگمایی زیرزمینی شکل گرفته است که فرسایش از آن به بعد آشکار شده است؟
پشتکار میتواند به حل این معما و بسیاری دیگر از معماها در ماهها و سالهای آینده کمک کند، زیرا به اقدامات خود در جزرو ادامه میدهد.
مقامات JPL در بیانیهای گفتند: «توانایی مشاهده ویژگیهای زمینشناسی حتی در زیر سطح، بعد جدیدی به قابلیتهای نقشهبرداری زمینشناسی این تیم در مریخ میافزاید.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
NASA’s Perseverance rover finds organic chemicals on Mars
By Mike Wall published
https://www.space.com/nasa-perseverance-rover-organics-mars