همه چیزی که باید در مورد بارش شهابی جوزایی بدانید!!
بارش شهابی جوزایی از 13 تا 14 دسامبر به اوج خود میرسد. یک ماه درخشان در بیشتر شب در آسمان وجود دارد. پیش از طلوع 14 دسامبر احتمالاً بهترین زمان برای رصد این شهابها در سال جاری است.
شهابهای جوزایی از نزدیک ستاره درخشان کاستور در صورت فلکی جوزا، در شرق در غروب دسامبر، در سرسو در حدود ساعت 2 بامداد به وقت محلی، ساعت شما در تمام نقاط کره زمین، دیده میشوند.
انتظار میرود بارش شهابی جوزایی – که همیشه در میان بارشهای شهابی سالانه مورد علاقه است – در سال 2021 در شب دوشنبه، 13 دسامبر تا سهشنبه، 14 دسامبر به اوج خود برسد. شهابهای جوزایی برای کسانی که حدود ساعت 2 بامداد به وقت محلی آسمان را تماشا میکنند، پربارتر خواهد بود. امسال، ماه در زمان اوج تماشای بارش در بالای افق خواهد بود. اما اندکی بعد غروب میکند و آسمان را برای تماشای شهابها تاریک میکند. بنابراین بهترین زمان برای تماشای شهابهای جوزایی در سال 2021 احتمالاً قبل از طلوع فجر – مثلاً از حدود ساعت 3 صبح تا طلوع صبح – در صبح روز 14 دسامبر است.
همچنین می توانید تماشای زیر نور ماه را امتحان کنید. شهابهای جوزایی سفید پرنور و سریع هستند. درخشانترین آنهها بر نور ماه غلبه خواهند کرد. دنبالهدار سنگی کنجکاوی به نام فایتون 3200 باعث ایجاد شهابهای جوزایی میباشد.
در یک شب تاریک، نزدیک به اوج بارش، اغلب میتوانید 50 یا بیشتر شهاب را در ساعت شکار کنید. در یک شب عالی، امکان دیدن 150 شهاب در ساعت وجود دارد. در غروب 13 دسامبر، ماه بیش از 77 درصد درخشان خواهد شد. ماه در طول شب در میان ستارگان حوت در سراسر آسمان به سمت غرب خواهد رفت و حدود ساعت 3 تا 4 صبح به وقت محلی غروب میکند. این امر باعث میشود چند ساعت تاریکی قبل از طلوع خورشید باعث تماشای شهابهای زیادی شود.
جان اشلی در پارک ملی طبیعی مونتانا، این آذرگوی شگفت انگیز را در تاریخ 6 دسامبر 2018 شکار کرد. آذرگویها در ساعات عصر بهتر دیده میشوند. تماشای آنها را در طول بارش شهابی جوزایی به شما پیشنهاد میکنیم! جان گفت این یکی خطی درخشان را پشت سر خود بر جای گذاشت که حداقل 4 ثانیه ماندگار بود.
Nikon D750, Rokinon 24mm lens @ f1.4, 30 sec, ISO 3200
کانون بارش بارش شهابی جوزا
بارش شهابی جوزایی در حوالی ساعت 2 بامداد بهتر دیده میشود، زیرا کانون بارش آن – نقطهای در آسمان ما که به نظر میرسد شهابها از آنجا میآیند – در آن زمان در سرسوی آسمان واقع شده است. به عنوان یک قاعده کلی، هرچه صورت فلکی جوزا در آسمان شما بالاتر برود، احتمالاً شهابهای جوزایی بیشتری را خواهید دید.
کانون بارش تقریباً با ستاره درخشان کاستور در جوزا منطبق است. البته این یک هم ترازی شانسی است، زیرا کاستور در فاصله 52 سال نوری ما قرار دارد، در حالی که این شهابها در 60 مایلی (100 کیلومتر) بالاتر از سطح زمین میسوزند.
کاستور در نزدیکی یک ستاره درخشان دیگر، ستاره طلایی رنگ پولوکس قرار دارد. دیدن آنها سرگرم کننده است، اما برای دیدن این شهابها نیازی به یافتن کانون بارش این بارش شهابی نیست.
شهابها در بارشهای سالانه در تمام نقاط آسمان ظاهر میشوند. حتی این امکان وجود دارد که صورت فلکی جوزا پشت سر شما باشد ولی شاهد شهابهای جوزایی باشید.
مارتین مارتادیناتا در سورابایا، جاوا شرقی، اندونزی، این گوی آذرین جوزایی را در سال 2014 شکار کرد که از کانون بارش نزدیک ستاره کاستور میآید.
کنت و کارولین کارلسون در 13 دسامبر 2020 این شهاب را بر فراز پارک مورین، پارک ملی کوه راکی، CO، ایالات متحده آمریکا ثبت کردند.
شش نکته برای تماشا کنندگان شهاب:
1ـ مهمترین چیز ، برای تماشای شهاب، یک آسمان تاریک و افقی باز است.
2ـ در زمان اوج بارش، حدود ساعت 2 بامداد (یا بعد از آن) در تمام نقاط کره زمین شهابها را تماشا کنید.
3ـ هنگامی که شهابها را تماشا میکنید، خوب است که یک دوست را به همراه بیاورید. سپس هر کدام از شما میتوانید در جهات مختلف شهابها را تماشا کنید. وقتی کسی یکی را دید، کلمه “شهاب” را بگوید این تکنیک به شما امکان میدهد شهابهای بیشتری را ببینید (نسبت به شهابهایی که یک نفر به تنهایی میبیند).
4ـ مطمئن باشید که حداقل یک ساعت زمان مشاهده را به خود اختصاص دهید. حدود 20 دقیقه طول میکشد تا چشمان شما با تاریکی سازگار شوند.
توجه داشته باشید که حرکت شهابها اغلب به صورت سریع و آهسته آمیخته میشود. به گفته یک مرد عاقل، تماشای شهاب بسیار شبیه ماهیگیری است. شما بیرون میروید و امیدوار هستید که تعدادی ماهی بدست آورید.
تجهیزات ویژه؟ لازم نیست. شما فقط نیاز به یک آسمان تاریک، یک صندلی راحت و گرمای یک کیسه خواب دارید. نوشیدنی گرم و میان وعده نیز میتواند خوب باشد.
والد بارش شهابی جوزایی، فایتون 3200
فایتون 3200یک دنبالهدار سنگی است. دانشمندان بر این باورند که گاز سدیم سطح سیارک باعث میشود که مانند یک دنبالهدار عمل کند. آوارهای برجایمانده توسط فایتون 3200 با سرعت 80000 مایل (130000 کیلومتر) در ساعت به اتمسفر بالایی زمین برخورد می کند تا به عنوان شهابهای رنگارنگ جوزایی تبخیر شود.
به احتمال زیاد بیشترین شهابها را در یک شب حدود 2 صبح ببینید. در اوایل شب، زمانی که صورت فلکی جوزا در نزدیکی افق شرقی قرار دارد، هیچ شهابی را نمیبینید. اما بامداد بهترین زمان تلاش برای مشاهده شهابها میباشد.
یک آذرگوی به آرامی و به صورت افقی در سراسر آسمان حرکت میکند. آذرگوی به ندرت دیده میشود، اما به یاد ماندنی است بخصوص که شما باید به اندازه کافی خوش شانس باشید تا آن را ببینید.
نقاشی از یک آذرگوی در سال 1860 توسط فردریک ادوین. تصویر از Wikimedia Commons.
منشا بارش شهابی جوزایی فایتون 3200 – یک سیارک سنگی است. هر ساله در ماه دسامبر، سیاره زمین ما از مسیر مداری شیئی به نام فایتون 3200 عبور میکند. بقایای آوار باقیمانده فایتون 3200 در حدود 80000 مایلی (130 هزار کیلومتری) در ساعت به بالای اتمسفر زمین سقوط میکند تا به شکل شهابهای رنگارنگ جوزایی دیده شود.
در دورههای 1.43 ساله، این جسم کوچک 3 مایلی (5 کیلومتری) بسیار نزدیک به خورشید میچرخد (در یک سوم فاصله عطارد) که بوسیله حرارت شدید خورشید، آواری از موادش در مدارش باقی میماند.
در سال 2017 هیجان زیادی در مورد فایتون 3200 وجود داشت زیرا این شی تقریباً در شبهای نزدیک به اوج بارش شهابی جوزایی بسیار نزدیک شده بود. در 16 دسامبر 2017 به 6.4 میلیون مایلی (10.3 میلیون کیلومتری، 26 برابر فاصله ماه) رسید.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Geminid meteor shower 2021 peaks December 13-14
Posted by Deborah Byrd and Kelly Kizer Whitt December 12, 2021
https://earthsky.org/astronomy-essentials/everything-you-need-to-know-geminid-meteor-shower/