لحظهای که منتظرش بودیم: تصویر جیمزوب از سحابی تماشایی خرچنگ
تصاویر سحابی خرچنگ گرفته شده توسط تلسکوپ هابل و جیمز وب در کنار هم نشان داده شده است. در تصویر جیمز وب، یک تپ اختر در مرکز قابل مشاهده است.
سحابی خرچنگ، همانطور که توسط تلسکوپ فضایی هابل (سمت چپ) و تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) (راست) تصویر شده است. (تصویر هابل: NASA، ESA، J. Hester، A. Loll (دانشگاه ایالتی آریزونا)؛ Webb Image: NASA، ESA، CSA، STScI، T. Temim (دانشگاه پرینستون))
تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا (JWST) نماهای جدیدی از یک سحابی خیره کننده را ثبت کرده است و جزئیاتی را که تا به حال دیده نشده بود را فاش کرده است.
سحابی ابری از گاز و غبار است که اغلب از بقایای ستارگان در حال مرگ یا انفجار تشکیل میشود. این ابرها همچنین گهواره ستارگان جدید، با گاز و غبار بلوکهای سازنده برای تشکیل ستارهها هستند.
اخترشناسان تخمین میزنند که دهها هزار سحابی در کهکشان راه شیری به تنهایی وجود دارد و جیمزوب اخیراً توجه خود را به یکی از نزدیکترین آنها معطوف کرده است: سحابی خرچنگ، که در فاصلهی حدود 6500 سال نوری از ما قرار دارد.
مطالعه سحابی خرچنگ با جزئیات باورنکردنی
روز دوشنبه، ناسا تصویر جدیدی از سحابی خرچنگ منتشر کرد که به وضوح یک نقطه سفید کوچک را در مرکز آن نشان میدهد که قلب سحابی خرچنگ به نام تپ اختر خرچنگ است.
حدود 1000 سال پیش، یک ستاره بسیار پرجرم با تبدیل شدن به ابرنواختر منفجر شد و مواد داغ فروزان خود را به فضا پرتاب کرد. اما هسته متراکم آن ستاره دست نخورده باقی مانده است و تپ اختر خرچنگ امروزه در مرکز سحابی زندگی میکند.
تپ اختر جسمی است که به سرعت در حال چرخش است که در مورد سحابی خرچنگ، مواد گازی اطراف خود را شارژ میکند که جیمزوب برای اولین بار با جزئیات خیره کننده فاش کرده است، چیزی که تلسکوپ فضایی هابل نتوانست در تصویرش در سال 2005 ارائه دهد.
جیمزوب ویژگیهای جدیدی را در سحابی خرچنگ نشان میدهد
هابل فضا را بیشتر در همان نوع نوری که ما میبینیم رصد میکند: نور مرئی. بنابراین، هابل قادر به گرفتن تصویر مهآلود، شبحمانند و نازک سفید ذرات باردار نداشت که توسط جیمزوب ه اخیراً سحابی را در نور مادون قرمز مشاهده کرده بود.
این ذرات باردار در اطراف میدانهای مغناطیسی قوی تولید شده توسط تپاختر خرچنگ حرکت میکنند. آنها با سرعتهای نسبیتی، با کسری از سرعت نور، نور قدرتمندی را ساطع میکنند که گاهی در تصویربرداری اشعه ایکس استفاده میشود و به عنوان تابش سنکروترون شناخته میشود.
تپ اختر سحابی خرچنگ به صورت یک لکه درخشان ظاهر میشود. (NASA، ESA، CSA، STScI، Tea Temim، دانشگاه پرینستون)
حلقههای رنگارنگتر گاز و غبار دیگری که در تصویر میبینید، تکههای باقیمانده از ستاره مرده هستند. به عنوان مثال، گوگرد یونیزه شده قرمز مایل به نارنجی، آهن یونیزه شده آبی و گرد و غبار به رنگ زرد مایل به سبز به نظر میرسد.
Tea Temim، سرپرست تیمی که از ابزارهای فروسرخ جیمزوب برای تصویربرداری از سحابی خرچنگ استفاده کرد، به ناسا گفت: «حساسیت و وضوح فضایی وب به ما امکان میدهد تا ترکیب مواد پرتابشده، بهویژه محتوای آهن و نیکل را دقیقاً تعیین کنیم.
به گفته ناسا، برای اولین بار در 20 سال گذشته، هابل تصویر جدیدی از سحابی خرچنگ را برای مقایسه در یک سال آینده آماده خواهد کرد.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
The Moment We’ve Been Waiting For: JWST Gazes Upon The Spectacular Crab Nebula
ByGRACE ELIZA GOODWIN & JENNY MCGRATH, BUSINESS INSIDER31 October 2023
https://www.sciencealert.com/the-moment-weve-been-waiting-for-jwst-gazes-upon-the-spectacular-crab-nebula