حیرت اخترشناسان از بزرگترین انفجار کیهانی که مشاهده کردهایم!!
(sakkmesterke/iStock/Getty Images)
اخترشناسان روز جمعه گفتند که “بزرگترین” انفجار کیهانی مشاهده شده را شناسایی کردهاند، یک توپ آتشین 100 برابر منظومه شمسی ما که بیش از سه سال پیش ناگهان در جهان دور شروع به شعله ور شدن کرد.
در حالی که اخترشناسان آنچه را که فکر میکنند محتملترین توضیح برای انفجار ارائه کردند، تأکید کردند که تحقیقات بیشتری برای درک این پدیده گیجکننده مورد نیاز است.
انفجاری که AT2021lwx نام دارد، درخشانترین چیزی نیست که تا به حال در جهان مشاهده شده است. این رکورد هنوز در اختیار یک انفجار پرتو گاما در ماه اکتبر است لقب درخشانترین تمام دوران را داشت.
فیلیپ وایزمن، اخترفیزیکدان در دانشگاه ساوتهمپتون بریتانیا و نویسنده اصلی مطالعه جدید، گفت که AT2021lwx به عنوان “بزرگترین” انفجار در نظر گرفته میشود زیرا در سه سال گذشته انرژی بسیار بیشتری آزاد کرده است.
وایزمن به خبرگزاری فرانسه گفت که این یک “کشف تصادفی” بود.
تأسیسات گذرای Zwicky در کالیفرنیا برای اولین بار AT2021lwx را در طی یک بررسی خودکار آسمان در سال 2020 مشاهده کرد.
تنها زمانی که ستاره شناسان، از جمله وایزمن، از طریق تلسکوپ های قویتر به آن نگاه کردند، متوجه شدند که چه چیزی در دست دارند.
با تجزیه و تحلیل طول موج های مختلف نور، آنها دریافتند که این انفجار تقریباً هشت بیلیون سال نوری از ما فاصله داشته است.
این بسیار دورتر از سایر درخششهای جدید نور در آسمان است – به این معنی که انفجار پشت آن باید بسیار بیشتر باشد.
وایزمن گفت تخمین زده میشود که این خورشید حدود دو تریلیون بار درخشانتر از خورشید باشد.
ستارهشناسان چندین توضیح ممکن را بررسی کردهاند.
یکی این است که AT2021lwx یک ستاره در حال انفجار است – اما فلاش 10 برابر درخشانتر از هر ابرنواختر قبلی است.
احتمال دیگر چیزی است که به آن رویداد اختلال جزر و مد میگویند، زمانی که یک ستاره از هم جدا میشود و در یک سیاهچاله بسیار پرجرم مکیده میشود. اما AT2021lwx هنوز سه برابر روشنتر از آن رویدادها است و وایزمن گفت که تحقیقات آنها به این جهت اشاره نکرده است.
تنها رویداد کیهانی درخشان تا حدودی قابل مقایسه، یک اختروش است، زمانی که سیاهچالههای پرجرم مقادیر عظیمی گاز را در مرکز کهکشانها میبلعند.
وایزمن گفت، اما آنها تمایل به سوسو زدن در روشنایی دارند، در حالی که AT2021lwx سه سال پیش ناگهان شروع به شعلهور شدن از هیچ کرد و هنوز هم در حال خاموش شدن است.
وایزمن میگوید: «این چیزی که ما هرگز قبلاً ندیدهایم، فقط از ناکجاآباد به وجود آمده است».
“پازل مطلق”
در مطالعه جدید که در ماهنامه انجمن سلطنتی نجوم منتشر شده است، تیم بینالمللی از محققان آنچه را ارائه کردند که به نظر آنها محتملترین سناریو است.
نظریه آنها این است که یک ابر گازی پرجرم و منفرد – حدود 5000 برابر بزرگتر از خورشید – به آرامی توسط یک سیاهچاله کلان پرجرم مصرف میشود.
اما وایزمن گفت که “در علم هرگز قطعیت وجود ندارد”. او افزود که این تیم در حال کار بر روی شبیهسازیهای جدید است تا ببیند آیا نظریه آنها “کاملا قابل قبول است”.
یک مشکل میتواند این باشد که سیاهچالههای کلان پرجرم در مرکز کهکشانها قرار دارند – به گفته وایزمن، برای انفجاری به این اندازه، انتظار میرود کهکشان به اندازه کهکشان راه شیری باشد.
اما هیچ کس نتوانسته کهکشانی را در مجاورت AT2021lwx تشخیص دهد.
وایزمن اعتراف کرد: «این یک پازل مطلق است.
اکنون که ستاره شناسان می دانند به دنبال چه چیزی بگردند، در آسمان جستجو می کنند تا ببینند آیا انفجارهای مشابه دیگری از دست رفته است یا خیر.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Astronomers ‘Puzzled’ by The Largest Cosmic Explosion We’ve Observed
ByDANIEL LAWLER, AFP13 May 2023
https://www.sciencealert.com/astronomers-puzzled-by-the-largest-cosmic-explosion-weve-observed