ستاره‌ای در حال بلعیدن یک سیاره!!
اخترشناسان برای اولین بار شاهد خوردن یک سیاره فراخورشیدی توسط یک ستاره بودند.
زنگ شام برای ستاره‌ای در صورت فلکی عقاب زده شده است. کیشالای دی (MIT) و تیمی از اخترشناسان در گزارشی در ماه می نیچر، آروغ و درخشش ستاره را تماشا کردند که نشان می‌دهد سیاره‌ای را بلعیده است که به دورش می‌چرخد.
ستاره مورد بحث یک ستاره غیرقابل توصیف خورشیدمانند است که حدود 12000 سال نوری از ما فاصله دارد. مشاهدات قبل از طغیان نشان می‌دهد که کمی پف کرده، شاید دو برابر خورشید و وارد سال‌های طلایی خود شده است. این زمان در زندگی یک ستاره می‌تواند برای سیارات خطرناک باشد. با پایان یافتن ادغام هیدروژن در هسته خود ستاره، درخشان و متورم می‌شود. در نهایت، می‌تواند آنقدر متورم شود که نزدیکترین جهانها را در یک کوره آتشین نابود کند.
مشاهدات نشان می‌دهد که 30 درصد از تمام ستارگان خورشید مانند در کهکشان ما حداقل یک سیاره را در حین تکامل می‌خورند که شامل خورشید خود ما نیز می‌شود، که طی چند بیلیون سال با عطارد، زهره، و شاید زمین را در بر می‌گیرد – اگرچه ستاره‌شناسان در مورد اینکه آیا سیاره ما دچار نابودی خواهد شد یا خیر، اختلاف نظر دارند. (حتی اگر خود سیاره زنده بماند، مطمئناً کاملاً می‌سوزد.) قربانیان همچنین تقریباً 90٪ از تمام سیارات فراخورشیدی را که تاکنون شناسایی کرده‌ایم، شامل می‌شوند که بیشتر آنها نزدیک به ستاره‌هایشان قرار دارند.
اما یک ستاره پر از سیاره چیزی نبود که دی قصد یافتن آن را داشت. دی در جستجوی انفجارهای درخشان از بقایای ستاره‌های خورشید مانند (معروف به کوتوله‌های سفید) بود که باعث می‌شود ستاره هزاران بار درخشان‌تر از حد معمول شعله‌ور شود. در حالی که او در میان داده‌های پیمایشی از تأسیسات گذرا Zwicky (ZTF) در رصدخانه پالومار در کالیفرنیا جستجو می‌کرد، به طور تصادفی به ستاره‌ای برخورد کرد که در طی چند هفته چند صد درخشیده بود. طیف‌های پیگیری نشان دادند که این فوران «بی‌آب» گاز خنکی را منتشر کرده است، نه گاز داغی که با انفجارهای گرما هسته‌ای به وجود می‌آید که او به دنبال آن بود.
دی و همکارانش گیج شده و به مشاهدات فروسرخ روی آوردند. این داده‌ها که چند ماه پس از انفجار گرفته شد، نشان داد که ابری از گاز غبارآلود ستاره را احاطه کرده است. اخترشناسان با کاوش در داده‌های بایگانی دریافتند که ستاره چند ماه قبل از وقوع فوران ZTF شروع به ریختن غبار کرده است.
این رفتار به طرز شگفت‌انگیزی شبیه یک نواختر قرمز بود، توده‌ای از شراره‌های ستاره‌ای که تصور می‌شود هنگام ادغام دو ستاره رخ می‌دهد. نمونه اصلی V1309 Sco است که ستاره‌شناسان در سال 2008 شاهد ادغام آن بودند. اما نواخترهای قرمز صدها یا حتی هزاران بار درخشان‌تر از این شعله ور شدن به نام ZTF SLRN-2020 هستند.
روشنایی یک رویداد ادغام به نسبت جرم دو جسمی بستگی دارد که ادغام می‌شوند. تیم استدلال کرد که اگر طغیان یک هزارم به اندازه‌ای که انتظار می‌رفت روشنایی داشته باشد، باید جسمی به بزرگی یک هزارم ستاره را درگیر کرده باشد.
بر اساس مقایسه‌های گسترده با شبیه‌سازی‌ها، اخترشناسان فکر می‌کنند که این ستاره جهانی تقریباً 10 برابر مشتری را می‌خورد که تقریباً یک بار در روز به دور ستاره می‌چرخید.
ملیندا سوآرس-فورتادو (دانشگاه ویسکانسین، مدیسون)، که در مورد اینکه ستاره‌ها سیاره‌ها را می‌خورند چه اتفاقی می‌افتد، می‌گوید: «من واقعاً از به موقع بودن و اهمیت این کار شگفت‌زده شدم. شواهد علمی حاکی از یک رویداد غرق شدن سیاره کاملا قانع کننده است. او اضافه می‌کند که با توجه به جرم جهان، ممکن است تا حد زیادی عمیق باشد، حتی قبل از متلاشی شدن به زیر ناحیه همرفتی بیرونی ستاره رسیده است.
ستاره‌شناسان قبلاً اثر انگشت‌های شیمیایی را در جو ستارگان دیده‌اند که به‌نظر می‌آیند بقایای سیاره‌ای هستند و همچنین ستاره‌هایی را دیده‌اند که به‌طور عجیبی چرخیده‌اند – که اگر ستاره یک سیاره را بخورد، ممکن است اتفاق بیفتد. اما آنها قبلاً خوردن ستاره را ندیده‌اند.
دی می‌گوید دیدن تغییر چرخش این ستاره دشوار است، اما آنها ممکن است بتوانند خرده‌های اتمسفر ستاره‌ای را ببینند. این تیم در حال حاضر داده های JWST را در دست دارد تا دقیقاً آن را جستجو کند.
دی می‌گوید در حال حاضر، به نظر می‌رسد که ستاره به حالت سابق خود بازگشته است، “مثل اینکه ستاره آن سیاره را خورد و آن را کاملا فراموش کرد.” با توجه به اینکه این سیاره بسیار کوچکتر از ستاره بود، جای تعجب نیست.“
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
STAR CAUGHT SWALLOWING A PLANET
BY: CAMILLE M. CARLISLE MAY 3, 2023
https://skyandtelescope.org/astronomy-news/star-caught-swallowing-a-planet/