کشف دو سیاره فراخورشیدی که به دور ستاره‌ای شبیه خورشید می‌چرخند!!

بهترین مدل 2 سیاره‌ای برای HIP 104045. اعتبار: فریرا و همکاران، 2023

ستاره‌شناسان از کشف دو سیاره فراخورشیدی جدید خبر می‌دهند که به دور ستاره درخشانی شبیه خورشید در فاصله 175 سال نوری از ما می‌چرخند. جهان‌های بیگانه جدید با نام‌های HIP 104045 b و HIP 104045 c به ترتیب به عنوان سیاره مشتری و ابر نپتون مانند طبقه‌بندی شدند.

روش سرعت شعاعی (RV) برای تشخیص یک سیاره فراخورشیدی مبتنی بر تشخیص تغییرات در سرعت ستاره مرکزی است که به دلیل تغییر جهت کشش گرانشی از یک سیاره فراخورشیدی نامرئی در حین چرخش به دور ستاره است. به لطف این تکنیک، تا کنون بیش از 600 سیاره فراخورشیدی شناسایی شده است.

اکنون تیمی از ستاره‌شناسان به رهبری تیاگو فریرا از دانشگاه سائوپائولو در برزیل، کشف دو سیاره فراخورشیدی جدید را با استفاده از روش RV گزارش می‌دهند. آنها یک ستاره خورشیدمانند HIP 104045 را با طیف‌نگار جستجوگر سیاره‌ای با سرعت شعاعی با دقت بالا (HARPS) در تلسکوپ 3.6 متری رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) در لا سیلا، شیلی مشاهده کردند. مشاهدات که به عنوان بخشی از برنامه جستجوی سیاره دوقلوی خورشیدی (STPS) انجام شد، منجر به کشف دو جهان فراخورشیدی پرجرم شد.

در این مقاله، ما کشف دو سیاره در منظومه HIP 104045 را ارائه می‌کنیم: HIP 104045 c، که یک ابر نپتون است که نزدیکتر به ستاره قرار دارد و HIP 104045 b، که دومین سیاره مشابه مشتری است که به دور خورشید می‌چرخد. محققان نوشتند مانند ستاره مشاهده شده با طیف‌نگار ESO/HARPS برای برنامه STPS، به علاوه کمپین‌های اضافی، که تقریباً 13 سال مشاهدات را تشکیل می‌دهد.

HIP 104045 b حداقل جرمی در حدود 0.5 جرم مشتری دارد و هر 2315 روز به دور ستاره میزبان در فاصله 3.46 واحد نجومی از آن می‌چرخد. وقتی صحبت از HIP 104045 c می‌شود، جرم آن حداقل 0.136 جرم مشتری است و دوره مداری آن 316 روز است. این سیاره فراخورشیدی ابرنپتون تقریباً 0.92 واحد نجومی از ستاره مادر واقع شده است.

HIP 104045 ستاره‌ای در عصر خورشیدی و نسبتاً درخشان دنباله اصلی قرمز نشده از نوع طیفی G5V است که اندازه و جرم آن چند درصد بیشتر از خورشید است. دمای موثر این ستاره 5826 کلوین است و سن آن 4.5 بیلیون سال تخمین زده می‌شود.

اخترشناسان خاطرنشان کردند که HIP 104045 از نظر الگوی فراوانی شیمیایی شباهت کاملی به خورشید دارد که در مقایسه با دوقلوهای خورشیدی دارای مقدار کمتری از عناصر نسوز/فرار است. آنها تصور می‌کنند که افزایش متوسط دیرگدازها در HIP 104045 به این معنی است که ممکن است برخی از مواد سیاره سنگی را در خود فرو برده باشد.

ترجمه: سارا سیدحاتمی

منبع:

Two exoplanets orbiting a sun-like star discovered

by Tomasz Nowakowski , Phys.org MARCH 11, 2023 

https://phys.org/news/2023-03-exoplanets-orbiting-sun-like-star.html