ستارهشناسان آماتور سحابی بزرگی را در نزدیکی آندرومدا کشف کردند!!
در این تصویر HOLRGB، سحابی انتشاری OIII Strottner-Drechsler-Sainty Object 1 در کنار M31 به صورت یک قوس قهوهای نواری دیده میشود.
Marcel Drechsler/Xavier Strottner/Yann Sainty
کهکشان آندرومدا (M31) با وجود اینکه یکی از مشهورترین اجرام در آسمان شب است، هنوز شگفتیهایی دارد و گروهی از اخترشناسان آماتور آخرین مورد را کشف کردهاند: یک سحابی گسیلی ناشناخته قبلی که درست در جنوب شرقی آندرومدا قرار دارد و نیمی از عرض خود کهکشان را در بر میگیرد.
این ویژگی در تصاویری که سال گذشته با فیلتر اکسیژن-III (OIII) توسط ستارهنگار فرانسوی یان سینتی کشف شد که با مارسل درچسلر و خاویر استروتنر برای پردازش و تجزیه و تحلیل دادهها کار میکرد، آنها ویژگی Strottner-Drechsler-Sainty Object 1 را تعیین کردهاند.
آنها سپس با تیمی از منجمان حرفهای و سایر تصویربرداران نجومی برای تایید این یافته کار کردند. این تیم ماه گذشته نتایج خود را در Research Notes of the AAS و همچنین یک تصویر خیره کننده و بسیار پردازش شده در سایت تصویربرداری نجومی Astrobin (در بالا) منتشر کرد.
یک پروژه جانبی
مشاهدات آندرومدا به عنوان یک پروژه جانبی برای این سه نفر آغاز شد که در ابتدا به دلیل دیگری با هم همکاری کردند: درچسلر و استروتنر فهرستی از سحابیهای سیارهای را نگهداری میکنند و از سینتی خواسته بودند که چندین جرم شناخته شده و نامزد را رصد کند.
سینتی در سراسر فرانسه به دنبال تاریکترین مکانهایی بود که میتوانست برای راهاندازی رصدی خود بیابد که شامل یک انکسارگر 4.2 اینچی تاکاهاشی و یک دوربین نجومی CMOS از ZWO است. درچسلر در بیانیهای که با رسانهها از جمله Astronomy و ZWO به اشتراک گذاشته شد، گفت: پس از پایان این پروژه چند ماهه، سینتی “تصمیم گرفت بر روی یک پروژه آرامش بخش و آسان – کهکشان آندرومدا” تمرکز کند.
درچسلر گفت: «هنگام کار بر روی پروژه آندرومدا، یان سینتی کاری کرد که قبل از او عکاسان نجومی اندکی انجام داده بودند – او از فیلتر OIII برای نشان دادن بهتر مناطق کم نور HII استفاده کرد. «از آنجایی که فیلتر OIII قلمروی نسبتاً جدیدی در عکاسی نجومی است، یان دادهها را برای [من] و خاویر برای بررسی فرستاد. امید پنهانی یان، شاید داشتن یک سحابی سیاره ای ناشناخته یا باقیمانده ابرنواختر در دادهها بود.
هنگامی که درچسلر و استروتنر به تصاویر OIII نگاه کردند، متوجه یک سحابی بسیار ضعیف در لبه تصویر شدند که به نظر میرسید در خارج از عکس ادامه دارد. در ابتدا، تیم بررسی کرد که آیا این یک مصنوع تصویربرداری است. اما درچسلر از سینتی خواست تا دادههای OIII بیشتری را جمعآوری کند، زیرا فکر میکرد زیرساختارهای ظریفتری را در سحابی به سختی قابل مشاهده مشاهده کرده است.
سینتی تصاویر بیشتری را تا پاییز 2022 جمعآوری کرد و در نهایت به 111 ساعت نوردهی رسید. همانطور که او این کار را کرد، تیم به طور فزایندهای مطمئن شد که چیزی واقعی پیدا کرده است – و قبلا گزارش نشده بود.
تایید مشاهدات
این تیم برای کمک به راستیآزمایی اکتشاف خود با ستارهشناسان حرفهای، از جمله رابرت فسن از کالج دارتموث در هانوفر، نیوهمپشایر، تماس گرفت. در مصاحبهای با Astronomy در نشست ماه گذشته انجمن نجوم آمریکا (AAS) در سیاتل، فسن در تصویری به قوس اشاره کرد و واکنش اولیه خود را خلاصه کرد: “این چه جهنمی است؟”
او با تمسخر گفت: «وقتی آنها آن را برای من فرستادند، گفتم: «دوربینت مشکلی دارد، برو درستش کن و مرا تنها بگذار». «[درشلر] چند هفته بعد برگشت: «راب، این واقعی است.»
برای تایید آن، اختر تصویرگرهای دیگری به این شکار پیوستند: بری فالز که با دو تلسکوپ از راه دور در کالیفرنیا کار میکرد، کریستف ورگنس و نیکلاس مارتینو در فرانسه، و شان واکر (سردبیر مجله Sky and Telescope) در حال رصد با تلسکوپ از راه دور در نیومکزیکو. نتایج آنها فسن را متقاعد کرد: “پنج تلسکوپ مختلف چیزهایی را در آنجا میبینند؟ در سطوح مختلف وضوح، اما در همان نقطه از آسمان M31 است؟ من تصمیم گرفتم که واقعی است.»
قابل توجه است که این سحابی توسط بررسیهای قبلی OIII از M31 روی تلسکوپهای درجه حرفهای، از جمله یکی از تلسکوپهای 3.6 متری کانادا-فرانسه-هاوایی (CFHT) در Mauna Kea، نادیده گرفته شده بود. این به این دلیل است که بسیاری از ابزارهای طراحی شده برای تحقیق به سادگی برای تشخیص چنین سحابی ضعیف و گسترده ای مناسب نیستند.
ابزار MegaCam CFHT دارای میدان دید 1 درجه است – بر اساس استانداردهای حرفهای گسترده است، اما هنوز به اندازه کافی گسترده نیست که بتواند وسعت کامل جسم جدید را ثبت کند که 1.5 درجه را پوشش میدهد. بررسی MegaCam از M31 همچنین از فیلتری استفاده کرد که به طیف نسبتاً وسیعی از طولموجها – بیش از 10 نانومتر – اجازه عبور میداد. سینتی از یک فیلتر Antlia با پهنای باند فقط 3 نانومتر استفاده کرد که سیگنال OIII را بهتر از نویز پسزمینه جدا میکرد.
اینجا یا آنجا؟
این یافته جامعه نجومی را با حدس و گمانهایی در مورد ماهیت این جرم شعلهور کرده است، از جمله اینکه آیا از نظر فیزیکی در کنار آندرومدا قرار دارد که 2.5 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد. این کاملاً ممکن است که شی تازه کشف شده بخشی از کهکشان راه شیری باشد و به سادگی در امتداد خط دید ما تا همسایه کهکشانی ما قرار داشته باشد.
یکی از احتمالاتی که تیم در نظر گرفت این بود که این ویژگی ناشی از شروع تعامل آندرومدا با کهکشان راه شیری است. اما آنها نوشتند: «به نظر میرسد که قوس بسیار نزدیک به M31 نیست که با آن تصویر مطابقت داشته باشد. به احتمال زیاد در داخل هاله M31 قرار دارد و مربوط به جریانهای ستارهای متعدد است، به ویژه جریان ستارهای غول پیکر که لبه شرقی آن نزدیک به کمان OIII قرار دارد.
با این حال، فسن به Astronomy میگوید که از آن زمان، «من فکر میکنم که احتمال کمتری دارد که یکی از ویژگیهای M31 باشد، اما در عوض، سحابی راه شیری بسیار نزدیکتر است. اما چه کسی میداند.”
برای حل این مشکل، فسن و همکارانش امیدوارند که طیفی را با یک رصدخانه حرفهای به دست آورند. از این رو، آنها میتوانند هر تغییر داپلر در نور ناشی از حرکت به سمت کهکشان راه شیری یا دور شدن از آن را اندازه گیری کنند – و اینکه آیا با حرکت خود آندرومدا مطابقت دارد یا خیر.
چه این قوس در نهایت با آندرومدا مرتبط باشد یا نه، این کشف نقشی را مشخص میکند که منجمان آماتور و تصویربرداران با فیلترهای باند باریک با کیفیت بالا در دسترس هستند در کشف سحابیهای کمنور و گسیلشده ایفا میکنند.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
Amateur astronomers discover enormous nebula near Andromeda
By Mark Zastrow | Published: Friday, February 3, 2023
https://astronomy.com/news/2023/02/amateur-astronomers-discover-enormous-nebula-near-andromeda