ناسا اولین اهداف کیهانی خود را آشکار میسازد
تصویری از سحابی کارینا که توسط تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده است.
ناسا روز جمعه گذشته گفت که اولین تصاویر کیهانی از تلسکوپ فضایی جیمز وب شامل نماهای بیسابقهای از کهکشانهای دوردست، سحابیهای درخشان و یک سیاره گازی غولپیکر در دوردستها خواهد بود.
آژانسهای فضایی ایالات متحده، اروپا و کانادا مشغول مهیاسازی خود برای پردهبرداری بزرگ 12 جولای از رصدخانه 10 بیلیون دلاری هستند که قرار است جانشین هابل باشد و بینشهای جدیدی را در مورد منشأ کیهان آشکار سازد.
کلاوس پونتوپیدان، ستارهشناس مؤسسه علمی تلسکوپ فضایی (STSI) که بر وب نظارت دارد، هفته گذشته به خبرگزاری فرانسه گفت: «من خیلی مشتاق هستم که دیگر مجبور نباشم این اسرار را حفظ کنم و این رهایی و آسودگی بزرگی خواهد بود».
یک کمیته بینالمللی تصمیم گرفت اولین موج از تصاویر علمی تمام رنگ را سحابی کارینا و سحابی حلقه جنوبی قرار دهد. سحابی کارینا ابر عظیمی از غبار و گاز در فاصله 7600 سال نوری است و سحابی حلقه جنوبی ابری است که ستاره در حال مرگی با فاصله 2000 سال نوری از ما را احاطه کرده است.
سحابی کارینا به دلیل ستونهای سر به فلک کشیدهاش مشهور است و «Mystic Mountain» هم جزو آنهاست که قلهای کیهانی به طول سه سال نوری است و در تصویری نمادین توسط هابل ثبت شده است.
وب همچنین روی غول گازی دوردست به نام WASP-96 b که در سال 2014 کشف شد، طیفسنجی انجام داده است. طیفسنجی یعنی تجزیه و تحلیل نوری که اطلاعات دقیقی را به ما نشان میدهد.
غول گازی WASP-96 b تقریباً 1150 سال نوری از زمین فاصله دارد و تقریباً نیمی از جرم مشتری است و طی تنها 3.4 روز به دور ستاره خود میچرخد.
بعد از آن نوبت پنجگانه استفان، کهکشانی فشرده در فاصله 290 میلیون سال نوری است. ناسا گفت، چهار تا از پنج کهکشان در این پنجگانه “در یک رقص کیهانی از برخوردهای نزدیک و پیدرپی قفل شدهاند.”
در نهایت، و شاید از همه جذابتر، وب تصویری را با استفاده از خوشههای کهکشانی پیشزمینه به نام SMACS 0723 بهصورت نوعی ذرهبین کیهانی برای کهکشانهای بسیار دور و کمنور پشت آن جمعآوری کرده است.
این پدیده به عنوان «عدسی گرانشی» شناخته میشود و از جرم کهکشانهای پیشزمینه برای خم کردن نور اجرام در پشت آنها استفاده میکند، بسیار شبیه به یک جفت عینک.
دن کو، ستارهشناس STSI، روز جمعه گذشته به خبرگزاری فرانسه گفت که حتی در اولین تصاویر خود، تلسکوپ رکورد علمی را شکسته است.
او گفت: «وقتی برای اولین بار تصاویر… از این میدان عمیق عدسی خوشه کهکشانی را دیدم، به تصاویر نگاه کردم و ناگهان سه چیز را در مورد کیهان دریافتم که قبلاً نمی دانستم.
“این موضوع کاملا ذهن من را منفجر کرده است.”
قابلیتهای فروسرخ وب به آن اجازه میدهد تا بهتراز هر ابزاری قبل از آن، عمیقتر از زمان مهبانگ را ببیند، یعنی عمیقتر از 13.8 میلیارد سال پیش.
از آنجایی که کیهان در حال انبساط است، نور از اولین ستارگان با طول موجهای فرابنفش و مرئی که از آنها ساطع شده بود، تا طول موجهای فروسرخ بلندتر تغییر میکند و وب برای تشخیص آن با وضوح بی سابقهای مجهز شده است.
منبع:
https://phys.org/news/2022-07-nasa-reveals-webb-telescope-cosmic.html
مترجم: رویا قنادی