دهانه‌های نادر و بیضوی سرنخ‌های جدیدی درباره قمرهای عجیب زحل تتیس و دیون نشان می‌دهند!!

این منظره از قمر زحل تتیس که توسط فضاپیمای کاسینی ناسا در 30 ژانویه 2017 گرفته شده است، یک دره بزرگ به نام Ithaca Chasma (پایین سمت راست) را نشان می‌دهد. (اعتبار تصویر: NASA/JPL-Caltech/موسسه علوم فضایی)

یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که دهانه‌های بیضوی نادری که روی دو قمر زحل مشاهده شده‌اند، سرنخ‌های جدیدی را در مورد سن و شکل‌گیری ماهواره‌ها نشان می‌دهند.

با استفاده از داده‌های ماموریت کاسینی ناسا، محققان موسسه تحقیقات جنوب غربی (SwRI) دهانه‌های بیضوی قمرهای تتیس و دیون را اندازه‌گیری کردند. طبق بیانیه SwRI، در حالی که دهانه‌های دایره‌ای نسبتاً رایج هستند و در شرایط برخورد مختلف شکل می‌گیرند، دهانه‌های بیضوی نادرتر هستند و اعتقاد بر این است که از برخوردهای آهسته و کم عمق تشکیل می‌شوند.

سیرا فرگوسن، نویسنده اصلی این مطالعه و محقق فوق دکتری در SwRI، در بیانیه‌ای گفت: «هدف کار ما پاسخ دادن به این سوال گسترده‌تر است که این قمرها چند ساله هستند. برای پاسخ به این سوال، من و همکارانم حفره‌های بیضی شکل روی سطح این قمرها را نقشه برداری کردیم تا اندازه، جهت و موقعیت آنها را در ماه تعیین کنیم.

شکل و جهت این دهانه‌های بیضوی نشان دهنده مسیر اجسامی است که ممکن است تتیس و دیون را تحت تاثیر قرار داده باشند. به نوبه خود، درک جهتی که تأثیرگذارهای احتمالی ممکن است از آن آمده باشند، به محققان اجازه داد تا سن این دو قمر را تخمین بزنند.

در دیون، چهارمین قمر بزرگ زحل، محققان الگویی را در میان دهانه‌های بیضوی واقع در امتداد استوای ماه مشاهده کردند. به نظر می‌رسد این دهانه‌ها در جهت شرق به غرب هستند، در حالی که دهانه‌های نزدیک به قطبهای ماه جهتگیری‌های تصادفی‌تری را نشان می‌دهند.

محققان دهانه‌های بیضی شکل شرقی-غربی مشابهی را در استوای تتیس، پنجمین قمر بزرگ زحل، همراه با جمعیت‌های مشخصی از دهانه‌های با عرض جغرافیایی بالا شناسایی کردند که شبیه دهانه‌های قمر تریتون نپتون هستند که گمان می‌رود توسط اجرام کشیده شده توسط غول یخی ایجاد شده‌اند. گرانش عظیم به گفته محققان، بنابراین، اجسام مشابه ممکن است باعث ایجاد دهانه‌های با عرض جغرافیایی بالا شده باشند که در تتیس مشاهده شده‌اند.

فرگوسن در بیانیه گفت: «ما در ابتدا این الگو را به عنوان نماینده دو جمعیت ضربه‌گیر مجزا تفسیر کردیم که این دهانه‌ها را ایجاد می‌کنند. یک گروه مسئول ایجاد دهانه‌های بیضی شکل در استوا بود، در حالی که جمعیت دیگری با تمرکز کمتر ممکن است نماینده‌ی جمعیت پس‌زمینه‌ای منظم ضربه‌گیرها در اطراف زحل باشد.

به گفته محققان، دهانه‌های استوایی ممکن است از دیسک‌های مستقل از زباله‌هایی تشکیل شده باشند که به دور هر قمر می‌چرخند یا از یک قرص تکه‌ای که هر دو قمر را تحت تأثیر قرار داده است. این تیم قصد دارد یافته‌های خود در زحل را با سیارات دیگر مانند اورانوس مقایسه کند تا چگونگی شکل گیری دهانه‌ها را تایید کند.

فرگوسن در این بیانیه گفت: “با استفاده از تریتون به عنوان راهنما، تتیس به طور منطقی می‌تواند بیلیونها سال عمر کند.” این تخمین سنی بستگی به این دارد که چه مقدار ماده برای ضربه زدن به سطح و چه زمانی در دسترس بوده است.

این تیم برای تایید یافته‌ها به داده‌های بیشتری نیاز دارد، اما تحقیقات جدید می‌تواند بینشی از شرایط شکل‌گیری این قمرها ارائه دهد.

فرگوسن گفت: “آیا این سیستمی بود که کاملاً آشفته بود و مواد از هر طرف به این ماهواره‌ها برخورد می‌کردند یا یک سیستم منظم و منظمتر وجود داشت؟” “این اولین گام به سوی دیدگاه جدیدی در تاریخچه گودال این قمرها و منشاء و تکامل آنها است.”

Rare, elliptical craters reveal new clues about strange Saturn moons Tethys and Dione

By Samantha Mathewson