تصاویر نفسگیر هابل از طغیان یک ستاره نوزاد!!

طغیان یک ستاره نوزاد که هنوز در حال شکل‌گیری است در یک تصویر تماشایی هابل ثبت شده است.

در فاصله تقریبی 1250 سال نوری از ما، در ناحیه ستاره‌زایی ابر مولکولی شکارچی، جتهای یک پیش‌ستاره با سرعت‌های مافوق صوت گاز را گرم می‌کنند و باعث درخشش آن می‌شوند. نتیجه این فعل و انفعال کیهانی یک ساختار کوتاه مدت، زیبا و نورانی است که به شی هربیگ-هارو معروف است.

این شی خاص هربیگ هارو HH 34 نامیده می‌شود که یکی از شگفت‌انگیزترین پدیده‌هایی است که می‌توانیم در کهکشان راه شیری مشاهده کنیم. اما این همه چیز نیست. این طغیان‌های زودگذر که می‌توان آن‌ها را در مقیاس سال‌های زمینی مشاهده کرد، حاوی سرنخ‌هایی هستند که می‌توانند به ما کمک کنند تا بفهمیم ستاره‌های نوزاد چگونه متولد می‌شوند.

طغیان ستاره نوزاد HH 34. (ESA/Hubble & NASA, B. Nisini)

برای شکل گیری یک شی هربیگ هارو، باید مجموعه خاصی از شرایط وجود داشته باشد. با یک ستاره نوزاد شروع می‌شود که به عنوان یک ستاره اولیه شناخته می‌شود. پروتوستارها از توده‌های متراکم گاز و غبار در یک ابر مولکولی تشکیل می‌شوند که تحت گرانش خود فرو می‌ریزد. با چرخش این گهواره آسمانی، پیش‌ستاره‌ها شروع به تجمع مواد از ابر اطراف خود می‌کنند.

در طی این فرآیند، پیش‌ستاره می‌تواند جتهای قدرتمند پلاسما را از قطبهای خود منفجر کند. تصور می‌شود که برخی از موادی که در اطراف پیش‌ستاره می‌چرخند در امتداد خطوط میدان مغناطیسی آن جمع می‌شوند.

این خطوط میدان مغناطیسی ذرات را شتاب می‌دهند به طوری که وقتی مواد به قطب‌ها می‌رسند، با سرعت‌های قابل‌توجهی به صورت جت‌های موازی بسیار محکم به فضا پرتاب می‌شوند. دماهای جنون‌آمیز شامل یونیزه شدن مواد و تبدیل آن به پلاسما می‌شود.

تصاویر قبلی هابل ازHH 34  (NASA, ESA, and P. Hartigan/Rice University)

برای یک شی هربیگ هارو، این جتها با سرعت صدها کیلومتر در ساعت حرکت می‌کنند و سپس به شدت به ابر مولکولی اطراف برخورد می‌کنند. در جایی که این فعل و انفعالات رخ می‌دهد، دمای زیاد باعث می‌شود که ماده به خوبی بدرخشد.

این امر ردیابی و مشاهده جتها را برای ما آسان‌تر می‌کند. همانطور که پیش‌ستاره رشد می‌کند، شروع به تولید یک باد ستاره‌ای قدرتمند نیز می‌کند. باد و فواره‌ها با هم به عنوان بازخورد پیش‌ستاره‌ای شناخته می‌شوند که برای تکامل ستاره بسیار مهم است که به این دلیل است که آنها مواد اطراف ستاره را از بین می‌برند که تصور می‌شود رشد آن را قطع می‌کند. این بدان معناست که بازخورد پیش‌ستاره‌ای نقش مستقیمی در جرم نهایی ستاره کاملاً رشد یافته دارد.

تصویر سال 2015 هابل از HH 34 (ESA/Hubble & NASA)

HH 34 یک مورد بسیار جالب است. تلسکوپ فضایی هابل بارها از آن تصویربرداری کرد: در سالهای 1994، 1998، و 2007، و دوباره در سال 2015. این تصویر جدیدترین عکس است.

به دلیل سرعت تکامل اجسام  هربیگ هارو، دانشمندان می‌توانند تغییرات این سری را ردیابی و مشاهده کنند که چگونه جت در طول زمان منبسط می‌شود. این امر همچنین می‌تواند به نقشه‌برداری ابر در اطراف پیش‌ستاره جوان کمک کند.

تلسکوپ فضایی جیمز وب که اخیراً به فضا پرتاب شد، درک ما را از این جتها متحول خواهد کرد. قابلیت مادون قرمز به آن اجازه می‌دهد تا به منطقه غبارآلود اطراف یک پیش ستاره نگاه کند تا نحوه پرتاب این جتها را روشن کند.

ترجمه: سارا سیدحاتمی

منبع:

Gaze in Awe at This Breathtaking Hubble Image of an Outburst From a Baby Star

MICHELLE STARR 11 MARCH 2022

https://www.sciencealert.com/breathtaking-hubble-image-shows-an-outburst-from-a-baby-star