برترین داستانهای فضایی هفته!

دانشمندان ستاره‌ای را درست قبل از تبدیل شدن به ابرنواختر به تصویر کشیدند، دنباله‌دار لئونارد دم پیچ خورده خود را نشان می‌دهد و دولت بایدن هریس به ناسا دستور می‌دهد تا عملیات ایستگاه فضایی بین المللی را تا پایان دهه تمدید کند. این‌ها برخی از برترین داستان‌های این هفته هستند.

1ـ دو هفته پس از پرتاب، جیمز وب آینه خود را باز می‌کند!!

این انیمیشن ناسا استقرار بال آینه را در تلسکوپ فضایی جیمز وب نشان می‌دهد. (اعتبار تصویر: ناسا)

ناسا با موفقیت آخرین تلسکوپ فضایی خود را برای باز کردن اولین بال آینه عظیم خود هدایت کرد. آینه و روکش طلای تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) زمانی که به طور کامل مستقر شود، 21 فوت (6.5 متر) کشیده خواهد شد. در روز جمعه (7 ژانویه)، این مأموریت با موفقیت پانلی را باز کرد که سه بخش سمت چپ آینه کامل را حمل می کند.

2ـ دنباله‌دار لئونارد همچنان به حیرت تماشاگران آسمانی می‌افزاید!!

نمایی از دنباله‌دار لئونارد  بر فراز استرالیا (اعتبار تصویر: جیمز یو/گتی ایماژ)

دنباله‌دار لئونارد در هفته‌ها و روزهای نزدیک به اواسط دسامبر 2021 در آسمان شب ظاهر شد. همانطور که دنباله‌دار از سیاره ما فاصله گرفت و به نزدیک شدن به خورشید ادامه داد، به طور طبیعی از دید محو شد. اما ناظران متوجه شدند که بازدیدکننده یخی اخیراً چند طغیان به راه انداخته است و دمش ظاهری پیچیده به خود گرفته است.

3ـ دانشمندان یک ستاره را درست قبل از تبدیل شدن به یک ابرنواختر رصد می‌کنند

تصویر هنری از یک ستاره ابرغول سرخ قبل از انفجار در سال گذشته. (اعتبار تصویر: رصدخانه W. M. Keck/Adam Makarenko)

ستاره‌شناسان انفجار ستاره‌ای ده برابر جرم خورشید را کشف کردند. تیمی از دانشمندان، ابرغول سرخ را درست زمانی مشاهده کردند که به ابرنواختر تبدیل شد و این داده‌ها می‌توانند آنچه را مشخص کند که بر سر ستاره‌های پرجرم در لحظاتی قبل از مرگشان می‌آید. این ستاره در فاصله 120 میلیون سال نوری از زمین در کهکشان NGC 5731 قرار داشت.

4ـ زمین به نزدیکترین فاصله خود با خورشید می‌رسد

عکسی از زمین (اعتبار تصویر: ناسا)

زمین در مداری بیضوی به دور خورشید می‌چرخد، به این معنی که دو لحظه خاص در سفر یک ساله‌اش وجود دارد که سیاره یا در دورترین فاصله از خورشید (اوج) یا در نزدیک‌ترین فاصله‌اش با ستاره (حضیض) قرار دارد. روز سه‌شنبه (4 ژانویه) حضیض بود، زمانی که زمین حدود 3 میلیون مایل (5 میلیون کیلومتر) به خورشید نزدیک‌تر از اوج است.

5ـ شهاب سنگ در روز سال نو بر فراز پیتسبورگ منفجر شد

مشاهدات GOES-16 درخششی را نشان می‌دهد که بعدا مشخص شد از یک شهابسنگی در حال انفجار در 1 ژانویه 2022 ناشی شده است. (اعتبار تصویر: Twitter/NWSPittsburgh)

دیده‌بان شهاب‌سنگ ناسا گزارش می‌دهد که شهاب سنگ بزرگی که در روز سال نو (اول ژانویه) بر فراز پیتسبورگ، پنسیلوانیا با انرژی 30 تن TNT منفجر شد. مردم شهر درست قبل از ساعت 11:30 صبح به وقت شرقی (1630 به وقت گرینویچ) در روز 1 ژانویه صدایی شبیه “بوم” بلند شنیدند. سایت رسانه اجتماعی ناسا می‌گوید که اندازه این شهاب تقریباً 0.9 متر و با سرعت حدود 45000 مایل در ساعت (72420 کیلومتر در ساعت) حرکت می‌کرد.

6ـ سقوط موشک روسی در اقیانوس آرام

یک موشک روسی Angara A5 در سومین ماموریت نمایشی خودرو در 27 دسامبر 2021 از فضانوردی پلستسک پرتاب شد. این موشک با حمل محموله ساختگی به مدار نزدیک زمین رسید، اما بر اساس گزارش رسانه‌ها خرابی موتور در مرحله بالا مانع از آن شد که طبق برنامه‌ریزی شده بالاتر برود.

(اعتبار تصویر: وزارت دفاع روسیه)

روز چهارشنبه (5 ژانویه)، یک قطعه موشک 3.5 تنی (3.2 متریک تن) به شکلی کنترل نشده در شرق پلی‌نزی فرانسه در اقیانوس آرام سقوط کرد. این شی، مرحله بالایی یک موشک سنگین روسی Angara A5 بود که در یک پرواز آزمایشی در 27 دسامبر پرتاب شد که پس از از کار افتادن موتور خود باعث شد که مدار مورد نظر خود را بر فراز زمین از دست بدهد.

7ـ بازوهای بیرونی کهکشان راه شیری بلند و براق نیستند، بلکه سفت هستند

راه شیری (اعتبار تصویر: NASA/JPL-Caltech)

ستاره‌شناسان قسمتهای بیرونی کهکشان راه شیری را مطالعه کرده‌اند. پس از مطالعه بازوی مارپیچی برساووش کهکشان با داده‌های تلسکوپ فضایی هابل، یک تیم تحقیقاتی به این نتیجه رسیدند که بیرونی‌ترین قسمت بازوهای کهکشان راه شیری کلفت و توده‌ای هستند. جاش پیک، اخترشناس وابسته در موسسه علمی تلسکوپ فضایی (STScI) در بالتیمور، در بیانیه‌ای در مورد این مطالعه گفت: «احتمال خوبی وجود دارد که قرص بیرونی کهکشان راه شیری شبیه کهکشان مسیه 83 با بازوهای کوتاهتر و بریده شده باشد.

8ـ تمدید عمر ایستگاه فضایی بین‌المللی

ایستگاه فضایی بین‌المللی از دراگون اسپیس ایکس در جریان پرواز نوامبر 2021 تصویر شده است. کاخ سفید به ناسا دستور داده است تا عملیات ایستگاه فضایی را تا سال 2030 تمدید کند. (اعتبار تصویر: ناسا)

دولت بایدن هریس به ناسا دستور داده است تا استفاده از ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) را تا سال 2030 فعال کند و از آژانس فضایی خواسته است تا به همکاری با شرکای بین‌المللی خود برای رسیدن به این هدف ادامه دهد. بیل نلسون، مدیر ناسا در بیانیه‌ای که در شب سال نو (31 دسامبر) به وب سایت ناسا ارسال شد، گفت: “من خوشحالم که دولت بایدن هریس متعهد به تمدید عمر شش ساله و ادامه عملیات ایستگاه تا سال 2030 است.”

9ـ هابل بیش از یک بیلیون ثانیه در فضا بوده است

تلسکوپ فضایی هابل در مدار زمین. (اعتبار تصویر: ناسا)

تلسکوپ فضایی هابل اکنون بیش از یک بیلیون ثانیه، تقریبا معادل 31.7 سال در فضا بوده است. رصدخانه نمادین نقطه عطف بیلیون ثانیه را در روز سال نو (1 ژانویه) پشت سر گذاشت. در 24 آوریل 1990 از شاتل فضایی دیسکاوری پرتاب شد. هابل یک ماموریت مشترک ناسا و آژانس فضایی اروپا (ESA) است.

10ـ سیگنال‌های عجیبی که از یک سیستم ستاره‌ای دوتایی احتمالی می‌آیند

تصویری که توسط دوربین انرژی تاریک در شیلی گرفته شده است TIC 400799224 را نشان می‌دهد. (اعتبار تصویر: پاول و همکاران، 2021)

برای یافتن و مطالعه سیاراتی که در اطراف منظومه شمسی شناور هستند، ستاره‌شناسان از فضاپیماهایی مانند ماهواره بررسی سیارات فراخورشیدی گذر ناسا (TESS) برای جمع‌آوری داده‌ها در مورد آنها استفاده می‌کنند. در یک مطالعه جدید، محققان از داده‌های تس به روشی متفاوت استفاده کردند. آنها از TESS برای کشف آنچه می‌تواند باعث روشن شدن و کم نور شدن سیگنال‌های عجیب از جسمی به نام TESS Input Catalog (TIS) 400799224 شود، استفاده کردند. تس به خوبی برای مطالعه درخشندگی ستارگان سازگار است، زیرا این روشی است که سیارات عبوری از مقابل ستاره میزبان آنها را تشخیص می‌دهد.

ترجمه: سارا سیدحاتمی

منبع:

The top space stories of the week!

By Doris Elin Urrutia 

https://www.space.com/36316-the-most-amazing-space-stories-of-the-week.html