تولید کم لیتیوم در نواختر کلاسیک!!
شکل 1: انفجار کلاسیک نواختر در یک سیستم دوتایی نزدیک متشکل از یک کوتوله سفید و یک ستاره همدم رخ میدهد. گاز ستاره همدم بر روی کوتوله سفید جمع میشود و باعث فرار هستهای میشود که عناصر تازه شکل گرفته را به درون فضا میریزد. اعتبار: دانشگاه کیوتو سانگیو
مطالعه جدیدی در مورد تولید لیتیوم در یک نواختر کلاسیک نشان داد که میزان تولید لیتیوم فقط دو درصد نسبت به نمونههای دیگر است. این امر نشان میدهد که در نواخترهای کلاسیک تنوع زیادی وجود دارد و نشان میدهد که انفجارهای نواختری به تنهایی نمیتوانند میزان لیتیوم دیده شده در جهان فعلی را توضیح دهند. این یک نتیجه مهم برای درک مکانیسم انفجار نواخترهای کلاسیک و تکامل شیمیایی کلی جهان است.
در دنیای مدرن، از لیتیوم در باتریهای قابل شارژ استفاده میشود که شارژ تلفنهای هوشمند و سایر دستگاهها را تأمین میکنند. تصور میشد که بیشتر لیتیوم موجود در زمین و بقیه جهان در اصل در انفجارهای کلاسیک نواختری تولید شده است. مشاهدات نواختر کلاسیک V339 Del با استفاده از تلسکوپ سوبارو با پشتیبانی از این نظریه، اولین شواهد مشاهداتی مبنی بر تولید و بیرون ریختن مقدار زیادی لیتیوم به فضا را ارائه داد (“انفجارهای کلاسیک نواختر از عمده کارخانههای لیتیوم در جهان هستند”) .
اکنون، تیمی به سرپرستی آكیرا آرای، محقق رصدخانه نجومی كویاما از دانشگاه كیوتو سانگیو از تلسكوپ سوبارو برای مطالعه V5669 Sgr، نواختر كلاسیكی كه در سال 2015 در قوس ظاهر شد، استفاده كرد. این فقط هشتمین بار بود این نوع مطالعه با موفقیت انجام شده است. مطالعه چهار عدد از این عدد، از جمله نمونه اول، با استفاده از تلسکوپ سوبارو انجام شده است. این زمان قابل توجه است زیرا تولید برآورد شده لیتیوم تنها چند درصد از تولیدی است که در بقیه دیده میشود. این نشان میدهد که تنوع زیادی در نواختر وجود دارد. این واقعیت که برخی از نواخترها فقط مقدار کمی لیتیوم تولید میکنند، نشان میدهد که اجسام دیگر مانند ابرنواخترها ممکن است سهم مهمی در تولید لیتیوم در جهان داشته باشند.
نواختر کلاسیک در یک سیستم دوتایی نزدیک متشکل از یک کوتوله سفید و یک ستاره همدم اتفاق میافتد. گاز حاصل از ستاره همدم بر روی کوتوله سفید جمع می شود و باعث افزایش دما و فشار بر سطح میشود و منجر به نوکلئوسنتز انفجاری میشود. در هنگام انفجار، یک ایزوتوپ ناپایدار بریلیم (7Be) تشکیل میشود. این بریلیم با نیمه عمر 53 روزه به لیتیوم تجزیه میشود.
گروه تحقیقاتی حدود یک ماه پس از انفجار، خطوط جذب بریلیم را در طیف نواختر مشاهده کردند. این خطوط جذب در منطقه ماوراء بنفش هستند و به راحتی جذب جو زمین قرار میگیرند و مشاهدات زمینی را بسیار دشوار میکنند. بنابراین، مشاهدات به یک تلسکوپ بزرگ با طیفسنجی با حساسیت بالا در منطقه ماوراء بنفش واقع در ارتفاع زیاد نیاز دارد ، جایی که هوا نازک است. تلسکوپ سوبارو تنها تلسکوپی است که میتواند سنتز لیتیوم را در نواختر از نیمکره شمالی مشاهده کند. امید است تلسکوپ سوبارو همچنان در خط مقدم این مطالعه باشد و به ما کمک کند تا درک کنیم که چگونه عناصر ساخته و تکامل یافتهاند تا جهان غنی از موادی را ایجاد کنند که در آن زندگی میکنیم. تلسکوپ سوبارو برای به حداکثر رساندن بازگشت علمی و امکان محققان برای پیگیری تحقیقات اصلی خود در مورد موضوعاتی از این دست، یک برنامه مشاهده با کاربرد باز را ارائه میدهد که محققان ژاپنی میتوانند درخواست زمان مشاهده دهند.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Small amount of lithium production in classical nova
https://phys.org/news/2021-07-small-amount-lithium-production-classical.html