جهانگردی فضایی
اولین جهانگردان فضایی 20 سال پیش با یک موشک روسی زمین را ترک کردند. اکنون، شرکتهای خصوصی در آستانه ارائه سفرهایی به خارج از کره زمین برای کسانی هستند که میتوانند هزینه پرداخت کنند.
studiostoks / Shutterstock
برای اکثر مردم رسیدن به ستارهها رویایی بیش نیست. در 28 آوریل 2001، دنیس تیتو به این هدف مادامالعمر دست یافت – اما او یک فضانورد معمولی نبود. تیتو، یک تاجر ثروتمند، 20 میلیون دلار برای یک صندلی در یک فضاپیمای سایوز روسی پرداخت تا اولین گردشگری باشد که از ایستگاه فضایی بینالمللی بازدید کند. در طول 20 سال پس از آن تنها هفت نفر این روند را دنبال کردهاند، اما این تعداد فقط در 12 ماه آینده دو برابر میشود.
ناسا مدتهاست که در بازی با میزبانی گردشگران فضایی مردد است، بنابراین روسیه – که به دنبال منابع مالی پس از جنگ سرد در دهه 1990 و 2000 است – تنها گزینه موجود برای کسانی است که به دنبال این نوع ماجراجوییها هستند. با این حال، به نظر میرسد ظهور شرکتهای خصوصی فضایی باعث میشود تا افراد عادی نیز تجربه ورود به فضا را داشته باشند.
از دید من به عنوان یک تحلیلگر سیاستهای فضایی، آغاز دورانی را میبینم که در آن افراد بیشتری میتوانند حضور در فضا را تجربه کنند. با توجه به شرکتهایی مانند اسپیسایکس و بلو اوریجین که امیدوارند آیندهای برای بشریت در فضا ایجاد کنند، جهانگردی فضایی راهی برای نشان دادن ایمنی و قابلیت اطمینان سفرهای فضایی به عموم مردم است.
دنیس تیتو، در سمت چپ در کنار دو فضانورد روسی، اولین شهروند خصوصی بود که به فضا رفت – و او بیش از یک هفته در ایستگاه فضایی بینالمللی حضور داشت.
NASA / WikimediaCommons
توسعه جهانگردی فضایی
پروازها به فضا مانند دنیس تیتو به یک دلیل گران هستند. یک موشک باید سوخت بسیار پرهزینهای را بسوزاند تا به اندازه کافی سریع بتواند وارد مدار زمین شود.
یکی دیگر از احتمالات ارزانتر، پرتاب زیرمداری است، موشک به اندازه کافی بالا میرود تا به لبه فضا برسد و درست پایین بیاید. در حالی که مسافران در یک سفر فرعی زندگی بیوزنی و مناظر باورنکردنی را تجربه میکنند، این پرتابها در دسترستر هستند.
دشواری و هزینه هر یک از گزینهها باعث شده است که به طور سنتی، فقط دولتها قادر به کشف فضا باشند. این امر از دهه 1990 با ورود یک سری کارآفرینان به عرصه فضا تغییر کرد. سه شرکت به سرپرستی مدیران عامل بیلیونر به عنوان بازیگران اصلی این جهانگردی مطرح شدهاند: ویرجین گالاکتیک، بلو اوریجین و اسپیسایکس. اگرچه هیچكدام از آنها هزینههای شخصی را به فضا اختصاص ندادهاند، اما همه انتظار دارند كه این كار را در آینده نزدیك انجام دهند.
بیلیونر انگلیسی ریچارد برانسون برند خود را نه فقط در تجارت بلکه در عشق به ماجراجویی نیز بنا نهاده است. وی پس از خرید ویرجین گالاکتیکSpaceShipOne را تاسیس کرد – شرکتی که با ساخت اولین سفینه قابل استفاده مجدد، جایزه انصاری X را از آن خود کرد. از آن زمان، ویرجین گالاکتیک به دنبال طراحی، ساخت و پرواز یک SpaceShipTwo بزرگتر است که میتواند حداکثر شش مسافر را در یک پرواز زیرمداری حمل کند.
سفینه VSS Unity یکی از وسیلههایی است که ویرجین گالاکتیک قصد دارد از آن برای تورهای فضایی استفاده کند. عکس AP / مت هارتمن
کار دشوارتر از آنچه پیشبینی شده، بوده است. در حالی که برانسون پیشبینی کرده بود این تجارت در سال 2009 به روی گردشگران افتتاح شود،ویرجین گالاکتیک با موانع قابل توجهی روبرو شده است – از جمله مرگ خلبان در تصادفی در سال 2014. پس از سقوط، مهندسان مشکلات قابل توجهی در طراحی خودرو پیدا کردند که نیاز به اصلاحاتی داشت.
ایلان ماسک و جف بزوس، مدیران اسپیسایکس و بلو اوریجین، فعالیتهای خود را در اوایل دهه 2000 آغاز کردند.
ماسک از ترس اینکه نوعی فاجعه بتواند زمین را غیرقابل سکونت کند، از عدم پیشرفت در ساخت و ساز بشرگونه در چند سیاره ناامید شد. وی اسپیسایکس را در سال 2002 با هدف توسعه فناوری پرتاب قابل استفاده مجدد برای کاهش هزینههای ورود به فضا تاسیس کرد. از آن زمان، اسپیسایکس با موشک فالکون 9 و فضاپیمای دراگون به موفقیت دست یافته است. هدف نهایی اسپیسایکس استقرار انسان در مریخ است – ارسال مشتریانی که به فضا میروند یک مرحله متوسط است. ماسک میگوید امیدوار است که نشان دهد سفر به فضا میتواند به راحتی انجام شود و گردشگری میتواند یک جریان درآمد برای پشتیبانی از سیستم استارشیپ بزرگتر و متمرکز بر مریخ فراهم کند.
بزوس با الهام از چشمانداز فیزیکدان جرارد اونیل، میخواهد بشریت و صنعت را نه به مریخ بلکه به خود فضا گسترش دهد. بلو اوریجین که در سال 2004 تأسیس شد، به آرامی و بی سر و صدا در توسعه موشکهای قابل استفاده مجدد نیز پیش رفته است. موشک نیو شپارد آن که برای اولین بار با موفقیت در سال 2015 به پرواز درآمد، سرانجام یک سفر فرعی را به لبه فضا، همانند ویرجین گالاکتیک، به گردشگران ارائه میدهد. از نظر بزوس، این پرتابها تلاشی در ایجاد روال قابل اعتماد و قابل دسترس برای مسافران فضایی به عنوان اولین قدم برای امکان کاوش بیشتر در فضا است.
اسپیس ایکس قبلاً فروش بلیط به مردم را آغاز کرده و قصد دارد در آینده از موشك استارشیپ خود كه نمونه اولیه آن در اینجا دیده میشود، برای ارسال افراد به مریخ استفاده كند.
Jared Krahn / WikimediaCommons ، CC BY-SA
چشمانداز آینده
اکنون، اسپیسایکس تنها گزینه برای شخصی است که میخواهد به فضا برود و به دور زمین بچرخد. در حال حاضر دو راهاندازی گردشگری در نظر گرفته شده است. برنامه اول برای اوایل سپتامبر 2021 برنامهریزی شده است، بودجهای که توسط تاجر بیلیونر جرارد آیزاکمن تأمین مالی شده است. سفر دیگر، برای سال 2022، توسط Axiom Space برنامهریزی شده است. این سفرها با هزینه 55 میلیون دلار برای پرواز و اقامت در ایستگاه فضایی بینالمللی پرهزینه خواهد بود. هزینه زیاد باعث شده برخی هشدار دهند که گردشگری فضایی – و دسترسی خصوصی به فضا به طور گستردهتر – ممکن است نابرابری بین فقیر و غنی را تقویت کند.
سفرهای زیرمرداری بلو اوریجین و ویرجین گالاکتیک از نظر هزینه بسیار مناسبتر هستند و قیمت هر دو آنها بین 200 تا 250 هزار دلار است. به نظر میرسد که بلواوریجین نزدیکترین مجوز پرداخت به مشتریان است و پس از پرتاب اخیر گفت که ماموریتهای خدمهدار “به زودی” اتفاق میافتد. ویرجین گالاکتیک همچنان آزمایش SpaceShipTwo را ادامه میدهد، اما زمانبندی مشخصی برای پروازهای توریستی اعلام نشده است.
اگرچه این قیمتها بالا است، اما باید در نظر داشت که بلیط 20 میلیون دلاری دنیس تیتو در سال 2001 میتواند به زودی هزینه 100 پرواز در بلو اوریجین را پرداخت کند. اگرچه تجربه مشاهده زمین از فضا برای نسل جدیدی از کاوشگران فضا بیارزش است.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Space tourism – 20 years in the making – is finally ready for launch
By Wendy Whitman Cobb, The Conversation
Published: Wednesday, April 28, 2021
https://astronomy.com/news/2021/04/space-tourism–20-years-in-the-making–is-finally-ready-for-launch