قارچ در مریخ؟

 5 ادعای اثبات نشده وجود حیات بیگانه

ساختار‌هایی شبیه قارچ در مریخ. (اعتبار تصویر: ناسا)

گرت دوریان، پژوهشگر فوق دکترا در علوم فضایی، دانشگاه بیرمنگام

یک مطالعه اخیر ادعا کرده است که شواهدی را برای اشکال حیاتی مانند قارچ در سطح مریخ پیدا کرده است. همانطور که اتفاق می‌افتد، این ویژگی‌های خاص کاملاً مشخص است و توسط دوربین‌های موجود در مریخ‌نورد آپورچونیتی، اندکی پس از نشستن آن در سال 2004 کشف شد.

آنها در حقیقت موجوداتی زنده نیستند، بلکه “هماتیت” – قطعات کوچک کره‌ای شکل از هماتیت معدنی هستند و دانشمندان درباره منشا دقیق آنها هنوز بحث می‌کنند. هماتیت ترکیبی از آهن و اکسیژن است و از نظر تجاری بر روی زمین دارای اهمیت است. سنگهای کروی در مریخ ممکن است در اثر تجمع تدریجی مواد در محیط آب مایع به آرامی در حال تبخیر ایجاد شده باشد. همچنین می‌توانستند توسط فعالیتهای آتشفشانی تولید شوند.

در هر صورت، قارچ نیستند. منطقه اطراف محل فرود مریخ‌نورد آپورچونیتی مملو از آنهاست، آنها را می‌توان در سراسر سطح مشاهده کرد و همچنین در زیر خاک و حتی درون سنگها جاسازی شده است.

فسیل کرمها

این “قارچ”های فضایی اولین ادعای زندگی بیگانه نبودند. در 7 آگوست 1996، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، بیل کلینتون روی چمن کاخ سفید ایستاد و اعلام کرد که دانشمندان ‌توانستند بقایای فسیل شده و باستانی موجودات میکروارگانیسم را در یک شهاب‌سنگ پیدا شده از قطب جنوب در سال 1984 کشف کنند.

شهاب سنگ، ALH 84001، یکی از انگشت‌شمارترین سنگهایی است که ما از مریخ داریم. اینها در اثر فوران آتشفشان یا برخورد شهاب‌سنگ از سطح سیاره جداد شدند و احتمالاً برای میلیون‌ها سال، قبل از اینکه بر روی زمین قرار بگیرند، در فضا بودند.

تصویر میکروسکوپ الکترونی با وضوح بالا از ساختارها. (اعتبار تصویر: ناسا)

ساختارهای ریز کشف شده، با استفاده از میکروسکوپهای قدرتمند، شبیه ارگانیسم‌های کرم‌مانند میکروسکوپی هستند و احتمالاً بیلیون‌ها سال عمر دارند. بحث در مورد ریشه واقعی این ساختارها امروزه نیز ادامه دارد – بسیاری از دانشمندان اشاره کرده‌اند که فرآیندهای معدنی شناخته شده کاملاً قادر به تولید ساختارهایی شبیه به موجودات زنده هستند. به عبارت دیگر، صرفاً به این دلیل که چیزی ممکن است کمی شبیه عامل زندگی (قارچ یا چیزهای دیگر) باشد، به این معنی نیست که حتما زندگی وجود دارد.

گازهای اسرارآمیز

در دهه 1970، ناوگان روباتیک وایکینگ ناسا مجموعه‌ای از آزمایش بر روی خاک مریخ برای حضور میکروارگانیسم‌ها انجام دادند.

در این آزمایش‌ها نمونه‌های کوچکی از خاک مریخ را در اتاقهای واکنش موجود به صورت شیمیایی تست کردند. در یکی از آنها، عناصر غذایی حاوی کربن رادیواکتیو 14 به نمونه‌های خاک اضافه شد. از نظر تئوری، این ماده می‌تواند توسط هر میکروب در حال رشد و تکثیر جذب شود. کربن -14 با گذشت زمان به طور فزاینده‌ای “نفس می‌کشد”، و این نشان دهنده افزایش مداوم غلظت در محفظه واکنش است.

پس از تجزیه و تحلیل شیمیایی، هر نمونه خاک به طور مرتب صدها درجه گرم می‌شود تا میکروبها را از بین ببرد، با این هدف که ببیند آیا چنین واکنشهایی در خاک متوقف شده است. به طرز جالب توجهی، این آزمایش خاص افزایش مداوم کربن -14 را در طول زمان نشان داد که پس از گرم شدن به بالای نقطه جوش آب خاتمه یافت. چندین واکنش شیمیایی غیرآلی به عنوان توضیح ارائه شده است. بنابراین این نتایج بی‌نتیجه مانده و امروزه نیز مورد بحث قرار می‌گیرند.

اخیراً، مقدار کمی متان در اتمسفر مریخ پیدا شده است. این موضوع همچنین جالب است زیرا موجودات زنده موجود در زمین متان را آزاد می‌کنند. یک بار دیگر، باید تأکید کرد که این اثبات قطعی زندگی نیست. متان همچنین می‌تواند توسط چندین فرآیند غیرآلی، از جمله توسط سنگهای گرم شده تولید شود.

در سال 1977، تلسکوپ رادیویی گوش بزرگ (این تلسکوپ که تقریباً به اندازه سه زمین فوتبال است، از یک صفحه زمینی فلزی بسیار بزرگ و دو منعکس‌‌کننده نرده‌‌مانند ساخته شده است و می‌‌تواند به کمک چرخش زمین، آسمان را مورد بررسی قرار دهد.) در ایالات متحده هنگام اسکن آسمان سیگنال رادیویی غیرمعمولی را تشخیص داد. این سیگنال فقط چند دقیقه طول کشید، بسیار پرقدرت بود و در دامنه باریکی از فرکانسها تشخیص داده شد. این عوامل پیش‌بینی یک علت طبیعی را کاملاً دشوار می‌کند، زیرا بیشتر منابع رادیویی طبیعی را می‌توان در طیف گسترده‌ای از فرکانسها تشخیص داد.

علیرغم بررسی‌های مکرر رادیویی از همان قسمت آسمان، از آن زمان دوباره سیگنال دقیقی شناسایی نشده است. این سیگنال در آن زمان بسیار چشمگیر بود به طوری که منجم کشیک، جری احمان، با قلم قرمز چاپ سیگنال را مشخص کرد و در کنار آن نوشت: “واو!”

در طول سال‌ها توضیحات مختلفی ارائه شده است از جمله، اخیراً، تولید سیگنال توسط یک دنباله‌دار در حال عبور یا انتقال یک ماهواره در مدار زمین. منشأ دقیق Wow! امروز هنوز به طور کامل توافق نشده و به صورت یک رمز و راز جذاب باقی مانده است.

ستاره تبی یا Tabby’s Star

ابزار اصلی شکار سیاره، روش کم نور شدن است – مشاهده نور از یک ستاره برای دیدن اینکه آیا به طور منظم با عبور یک سیاره در حال چرخش از جلوی آن فرو می‌رود یا خیر. در سال 2015، منجمان حرفه‌ای که با دانشمندان شهروندی از پروژه شکارچیان سیاره کار می‌کردند، از کشف یک ستاره در نزدیکی با کم نور شدن قوی و ثابت با گذشت زمان خبر دادند.

ستاره تبی به نام ستاره‌شناس تابیتا بویاجیان نامگذاری شده است که نویسنده اصلی مقاله اعلامیه این کشف بود. داده‌های حاصل از تلسکوپ فضایی کپلر نه تنها کاهش منظم، همانطور که از مدار سیاره انتظار می‌رود، بلکه کم شدن بسیار نامنظم در نور و جالبتر اینکه کاهش مداوم خروجی نور طی چندین سال است.

این رفتار کاملاً غیرمعمول نظریه‌های زیادی را برای توضیح مشاهدات برانگیخت، از جمله گرد و غبار دنباله‌دار یا بقایای یک برخورد عظیم که به تدریج گسترش می‌یابد تا چهره ستاره را بپوشاند. برخی نیز حدس می‌زدند که اینها امضای یک نوع بیگانه پیشرفته است که ساختاری در اطراف ستاره ایجاد می‌کند. اما مشاهدات بیشتر هیچ مدرک موثقی برای تأیید این احتمال پیدا نکرده است. به عنوان مثال، تلسکوپهای رادیویی نتوانسته‌اند هرگونه انتشار رادیویی غیرمعمول از ستاره را تشخیص دهند. امروزه دانشمندان پشت این کشف معتقدند که غوطه‌وری غیرمعمول در نور ناشی از عبور ابرهای گرد و غبار کیهانی از سطح ستاره است.

ادعاهای زندگی بیگانگان به همان اندازه که هیجان‌انگیز هستند ، مهم است که با دوز سالم بدبینی درمان کنیم و این در واقع همان کاری است که دانشمندان انجام می‌دهند. هنوز هیچ مدرک قطعی مبنی بر وجود حیات فرازمینی یافت نشده است.

ترجمه: سارا سیدحاتمی

منبع:

Mushrooms on Mars? 5 unproven claims that alien life exists

By Gareth Dorrian 

https://www.space.com/unproven-claims-that-alien-life-exists