آیا قمرهای مریخ فوبوس و دیموس از یک قمر بزرگ خرد شده دیگر به وجود آمدهاند؟
فوبوس و دیموس، قمرهای مریخ، توسط مدارگرد ادیسه مریخ در سال 2018 به تصویر کشیده شدند. مطالعه جدیدی نشان میدهد که این قمرها باقیمانده یک قمر مریخی بزرگتر و خرد شده هستند. (اعتبار تصویر: NASA / JPL-Caltech / ASU / SSI)
مطالعه جدیدی نشان میدهد که قمرهای مریخ ، فوبوس و دیموس ممکن است هر دو از بقایای یک قمر بزرگتر بوجود آمده باشند که زمانی به دور سیاره سرخ میچرخیده است
منشا فوبوس و دیموس هنوز نامشخص است. در حالی که اشکال ناخوشایند و سطح شکاف خورده آنها حاکی از آن است که آنها سیارکی هستند که توسط نیروی جاذبه مریخ اسیر شدهاند، تحقیقات قبلی این سناریو را به دلیل مدارهای تقریباً دایرهای قمرها به دور استوای سیاره سرخ زیر سوال میبرد. اگر این قمرها واقعاً سیارک اسیر شده باشند، شبیهسازیهای رایانهای نشان میدهد که احتمالاً مدارهای نامنظمتری دارند.
به همین ترتیب، محققان ایده دیگری را نیز ارائه دادهاند: فوبوس و دیموس میتوانستند از یک دیسک سنگی و گرد و غبار تشکیل شده باشند که ممکن است روزی در اطراف مریخ تازه متولد شده وجود داشته است. با این حال، این سناریو به خودی خود با چندین چالش روبرو است.
به عنوان مثال، برای تشکیل دو قمر با این اندازه و فاصله از مریخ، مطالعات قبلی حاکی از وجود یک دیسک بزرگ و عظیم بود. امیرحسین باقری، نویسنده ارشد این تحقیق، محقق علوم سیارهای در انستیتوی فناوری فدرال سوئیس در زوریخ ، به Space.com گفت: “با وجود چنین دیسکی، باید” یک قمر بزرگتر بسیار شبیه ماه کره زمین “تشکیل شود.
علاوه بر این، مطالعات قبلی حاکی از آن است که چنین دیسک قمرسازی احتمالاً از برخورد کیهانی ناشی شده است که حفره غولپیکر بورالیس باسین را در مناطق کمارتفاع مریخ ایجاد کرده است که دو پنجم سطح سیاره سرخ را پوشش میدهد. باقری خاطرنشان کرد، تصور میشود برخوردی که در آن حوضه شکل گرفته در مراحل اولیه تشکیل منظومه شمسی اتفاق افتاده است. وی خاطرنشان كرد: اگر فوبوس به همان اندازه قدیمی بود، براساس آنچه محققان از مدار آن میدانند، “باید قبلاً در مریخ سقوط كرده باشد و در حال حاضر نمیتوانستیم آن را ببینیم.”
اکنون باقری و همکارانش احتمال جدیدی را مطرح میکنند – اینکه فوبوس و دیموس هر دو از بقایای یک قمر خرد شده نشأت گرفتهاند.
دانشمندان آخرین دادههای مربوط به مریخ، فوبوس و دیموس، از جمله دادههای لرزهای مریخی از اینسایت ناسا را که هماکنون در سیاره سرخ فعالیت میکند، تجزیه و تحلیل کردند تا ببینند که این اجسام ممکن است در طول زمان تکامل یافته باشند. آنها دریافتند كه مدارهای قمرها ممكن است به تازگی از 1 تا 2/7 بیلیون سال قبل با هم تلاقی داشته باشند و این نشان میدهد كه مولد آنها یك قمر بزرگتر بوده كه احتمالاً به دلیل یك برخورد عظیم متلاشی شده است.
باقری گفت: “من فکر میکنم که مریخ قبلاً یک قمر بزرگتر داشت که توسط یکی از اجسام زیادی که به سمت آن هجوم آورده بودند، مورد اصابت قرار گرفت، این امر کاملاً هیجانانگیز و شگفتآور است.”
بقایای باقی مانده از این برخورد میتوانست به سطح سیاره سرخ برخورد کند. باقری گفت: “سطح مریخ دارای دهانههای برخوردی است.”
دانشمندان متذکر شدند که در حالی که دیموس بسیار آرام از مریخ دور میشود، فوبوس همچنان به سمت سیاره سرخ نزدیک میشود. آنها اظهار داشتند که احتمالاً با مریخ برخورد میکند یا در اثر کشش گرانشی طی 39 میلیون سال از هم میپاشد.
باقری گفت، تحقیقات آینده میتوانند با بررسی دقیق فوبوس و دیموس درباره این قمر اطلاعات بیشتری کسب کنند. وی خاطرنشان کرد که ممکن است بینشهای جدیدی از ماموریت اکتشافی قمرهای مریخی آژانس فضایی ژاپن حاصل شود که هدف آن جمعآوری نمونههای فوبوس است.
دانشمندان یافتههای خود را به صورت آنلاین در 22 فوریه در مجله Nature Astronomy شرح دادند.
در اصل در Space.com منتشر شده است.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Were the Mars moons Phobos and Deimos born from another shattered moon?
https://www.space.com/mars-moons-phobos-deimos-shattered-moon-origins