براساس یافتههای مطالعه جدید، سیارات خیلی سریع تشکیل شده باشند!!
مفهوم هنری از سیستم گرد و غبار TYC 8241 2652 که ممکن است چندین سال پیش هنگام انتشار مقادیر زیادی از اشعه مادون قرمز اضافی ظاهر شده باشد.
اعتبار: Gemini Observatory/AURA artwork by Lynette
Cook. https://www.gemini.edu/node/11836
دانشمندان شواهدی پیدا کردهاند که نشان میدهد سیارات در یک چشم برهم زدن در مقیاس کیهانی شکل میگیرند. نتایج جدید که با استفاده از قدرت ترکیبی از آرایه بزرگ آلما و آرایه بسیار بزرگ (VLA) به دست آمده، نشان میدهد که دیسکهای بسیار جوان، با سنین بین 0.1 تا 0.5 میلیون سال، قطعات بیشتری برای جمعآوری سیستمهای سیارهای دارند.
مشاجرهای که سالها دانشمندان را گیج کرده است، به تازگی راهحلی قابل قبولی پیدا کرده است. در سالهای اخیر، ستارهشناسان دیسکهای مختلفی را با ALMA در راه شیری وزن میکردند. مطالعات دیسکهای 1-3 میلیون ساله نشانگر کمبود گرد و غبار در آن دیسکهای بالغ است که حتی نمیتواند یک سیاره غول پیکر تنها مانند مشتری را ایجاد کند، چه رسد به سیارات بزرگتر یا گروه غولهای گازی که در منظومه شمسی ما مشاهده میشود.
لوکاس تچونیک، دانشجوی فارغالتحصیل رصدخانه لیدن و نویسنده اصلی مقاله جدید گفت: “ما باید به جای جستجوی جرم گمشده، زودتر به دنبال دیدن آن باشیم.” تچونیک به همراه همكاران خود از تصاویری از ALMA در صحرای آتاکاما در شیلی و VLA در نیومكزیك برای مطالعه پیشستارهها در ابر مولكولی برساووش، یك منطقه غولپیكر ستارهای در حدود 1000 سال نوری دورتر استفاده كرد.
تصور میشود این سیستمهای ستارهای نوزاد بین 100000 تا 500000 سال قدمت دارند. اگر فرض کنیم خورشید خود 45 سال سن دارد (به جای آن تقریباً 4/4 میلیارد سال)، آنگاه این پیشستارهها سنی کمتری از دو روز دارند. اما ظاهرا این کودکان نو پا در حال حاضر مشغول ساخت سیارات هستند.
تچونیک و همكارانش با استفاده از ALMA و VLA ، نوری را جمعآوری كردند كه توسط دانههای گرد و غبار در این سیستمهای جوان ساطع میشد و دریافتند كه جرم موجود در آنها برای ساخت سیارات غولپیكر بیش از حد نیاز است. آنها جرم دیسک اندازهگیری شده را با جرمهای بیش از 2000 سیستم سیارات فراخورشیدی مقایسه کردند که تاکنون شناخته شده بودند. در همه موارد، آنها دریافتند که جرمهای اندازهگیری شده گرد و غبار آنها میتوانند به راحتی مواد مورد نیاز برای ساخت جمعیت شناخته شده سیارات فراخورشیدی را تامین کند. به نظر میرسد که دیسکهای موجود در برساووش، مشکلی برای ساخت سیارات فراخورشیدی ندارند که معمولاً در کهکشان ما مشاهده میشوند.
الکس کریدلند، پژوهشگر فوق دکترا در رصدخانه لیدن و همینطور نویسنده مقاله میگوید: “پیامدهای این کشف عمیق است.” “دهها سال است که ما فکر کردهایم که شکلگیری سیاره باید در مرحله دیسکهای سیارهای اتفاق بیفتد”، هنگامی که ستاره جوان در قیاس فوق ما بین سه تا هفت روز سن دارد. این ممکن است خیلی مهم به نظر نرسد، اما “با فشار آوردن به مرحله آغاز شکلگیری سیارهها، باید دوباره تصور کنیم که زادگاه سیارات واقعاً چطور به نظر میرسید!” در چند روز اول زندگی یک ستاره اتفاقات زیادی میافتد.
این نتایج هیجان انگیز باعث توسعه مدلهای جدید شکلگیری سیاره میشود و به ما امکان میدهد بهتر درک کنیم که تولد سیارات فراخورشیدی و سیستم خورشیدی ما چگونه پیش میرود.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Planets must be formed early, study finds