چگونه ممکن است سه گرفت در یک ماه قمری رخ ‌دهد!!!

از تاریخ 5 ژوئن، ما در یک ماه قمری 3 گرفت خواهیم داشت که تا سال 2029 آخرین باری خواهد بود که سه گرفت در یک ماه اتفاق می‌افتد. از سال 2000-2050، 14 بار شاهد وجود 3 گرفت در یک ماه خواهیم بود. در همین حال، در طول یک ماه تقویمی، وجود 3 گرفت نادر است.

 

مردم در 20 مارس 2015 یک گرفتگی جزئی در بلفاست، ایرلند شمالی را مشاهده می‌کنند. تصویر از ناسا / رابین کوردنر.

 

 در ماه ژوئن و جولای سال 2020، ما در یک ماه قمری، سه گرفت خواهیم داشت. دوره زمانی که گرفتها اتفاق می‌افتند را فصل گرفت می‌نامند، ما دوباره تا سال 2029 سه گرفت در یک ماه قمری نخواهیم داشت.

 

فصل گرفت زمانی است که – از منظر ناظر زمینی – خورشید به اندازه کافی به یک گره مدار ماه نزدیک است تا اجازه دهد که گرفتگی رخ دهد. اگر خورشید در ماه کامل به یک گره نزدیک باشد، ماه گرفتگی را مشاهده می‌کنیم. اگر خورشید در ماه نو به یک گره نزدیک باشد، خورشیدگرفتگی را می‌بینیم. حداقل دو گرفت (یک خورشیدی و یکی ماه) و حداکثر 3 گرفت (یا قمری / خورشیدی / قمری، یا خورشیدی / قمری / خورشیدی). در یک فصل گرفت اتفاق می‌افتد.

هر از گاهی ـ ‌و البته فقط به هنگام ماه نو یا ماه کامل ـ خورشید، زمین، و ماه در یک امتداد قرار می‌گیرند و مدار ماه با دایره‌البروج تلاقی می‌کند، و اصطلاحاً یک گره مداری تشکیل می‌دهد. به این پدیده که ندرتاً‌ رخ می‌دهد «گرفت» می‌گویند. در هنگام ماه نو، گرفت را گرفتِ خورشید یا خورشیدگرفتگی، و در هنگام ماه کامل، گرفت را گرفتِ ماه یا ماه‌گرفتگی می‌گویند. در هنگام ماه‌گرفتگی، خورشید و ماه دقیقاً در جهت مقابل ـ در دو طرف زمین ـ قرار دارند، و بنابراین کره زمین موقتاً جلوی نور خورشید را، در رسیدن به ماه می‌‌گیرد.

خورشید گرفتگی فقط در ماه نو اتفاق می‌افتد. گرفت ماه تنها در ماه کامل اتفاق می‌افتد. علاوه بر این – برای بروز یک گرفت – ماه نو یا ماه کامل باید در یک فصل گرفت اتفاق بیفتد.

 

برای مطالعه مطلب کامل در مورد فصل گرفت می‌توانید به لینک زیر در سایت گروه ترویج علم خورشید مراجعه کنید:

http://sunproject.ir/2020/05/26/%d9%81%d8%b5%d9%84-%da%af%d8%b1%d9%81%d8%aa-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa%d8%9f/

 

سال 2020:

5 ژوئن سال 2020: ماه گرفتگی نیم‌سایه

21 ژوئن 2020: خورشید گرفتگی حلقوی

5 جولای سال 2020: ماه گرفتگی نیم‌سایه

 

آخرین باری که ما در طول یک ماه قمری سه گرفت داشتیم، در سال 2018 بود. این دوره با گرفتگی خورشید در 13 ژوئیه 2018 آغاز شد و با خورشیدگرفتگی 11 آگوست 2018 نتیجه گرفت:

 

13 جولای 2018: خورشید گرفتگی  جزیی

27 جولای 2018: ماه گرفتگی کلی

11 آگوست 2018: خورشید گرفتگی جزیی

 

بنابراین چند بار در طول یک ماه، سه گرفت داریم؟ بگذارید تحقیقات آغاز شود …

 

عکس خورشید گرفتگی جزئی توسط فرد اسپناک.

 

 سه گرفت در یک ماه تقویمی:

هر سال تقویمی، حداقل چهار گرفت وجود دارد (دو عدد خورشید گرفتگی و دو عدد ماه گرفتگی). به ندرت، ما در یک سال پنج ، شش یا حتی هفت گرفت داریم. اما چهار گرفت در هر سال تقویمی، رایج‌ترین عدد است. خورشیدگرفتی همیشه تقریباً در دو هفته بعد از ماه‌گرفتگی و معمولاً در یک جفت واحد (یک  عدد خورشیدگرفتگی و یک عدد ماه گرفتگی) به وجود می‌آید. سپس، به طور کلی، یک جفت دیگر گرفت (یک  عدد خورشیدگرفتگی و یک عدد ماه گرفتگی) حدود شش ماه بعد، اتفاق می‌افتد.

 

به گفته فرد اسپناک، کارشناس گرفت ناسا، سه گرفت در یک ماه تقویمی، فقط 12 بار در طول پنج قرن از 1801-2300 اتفاق می‌افتد. شش بار دو خورشید گرفتگی و یک ماه گرفتگی در یک ماه تقویمی وجود دارد. شش بار دو خورشیدگرفتگی نیم‌سایه و یک خورشیدگرفتگی کلی (یا حلقوی) در یک ماه تقویمی وجود دارد.

 

آخرین باری که ما در یک ماه تقویمی، سه گرفت داشتیم، در جولای سال 2000 بود که دو خورشیدگرفتگی جزئی و یک ماه کرفتگی کلی اتفاق افتاد:

1 جولای 2000: خورشید گرفتگی جزئی

16 جولای 2000: ماه‌گرفتگی کلی

31 جولای 2000: خورشید گرفتگی جزئی

 

(ما می‌خواهیم به والدین بیان کنیم که این سه گرفت دقیقاً یک دوره ساروس – یا دقیقا 223 ماه قمری – قبل از گرفتهای 13 ، 27 ژوئیه و 11 آگوست 2018 اتفاق افتاده است.)

 

پیش از جولای سال 2000، آخرین باری که سه گرفت در یک ماه تقویمی رخ داده بود، در مارس 1904 بود، هنگامی که دو ماه گرفتگی نیم‌سایه و یک خورشید حلقوی اتفاق افتاد.

2 مارس 1904: ماه‌گرفتگی نیم‌سایه

17 مارس 1904: خورشید گرفتگی حلقوی

31 مارس 1904: ماه‌گرفتگی نیم‌سایه

 

بعد از جولای 2000، سه گرفت در یک ماه تقویمی در دسامبر 2206 اتفاق می‌افتد:

01 دسامبر 2206: خورشید گرفتگی جزئی

16 دسامبر 2206: ماه گرفتگی کلی

30 دسامبر 2206: خورشید گرفتگی جزئی

 

عکس ماه گرفتگی کلی توسط فرد اسپناک.

 

سه گرفت در یک ماه قمری:

برخی ممکن است استدلال کنند که ماه تقویمی یک محدودیت مصنوعی است. ممکن است استفاده از یک ماه قمری (یا همزمان) که یک واحد طبیعی زمان است مناسب‌تر باشد. یک ماه قمری به دوره زمانی بین ماههای جدید یا ماههای کامل پی در پی اشاره دارد.

 

اگرچه نادر است که سه گرفت در یک ماه تقویمی اتفاق بیفتد، غیرمعمولی هم نیست. در حقیقت، از سالهای 2000-2050، پدیده سه گرفت در یک ماه، در مجموع چهارده بار اتفاق می‌افتد. شش بار، یک ماه قمری دارای دو خورشیدگرفتگی و یک ماه گرفتگی (2000 ، 2011 ، 2018 ، 2029 ، 2036 و 2047) است. هشت بار، یک ماه قمری دارای دو ماه‌گرفتگی و یک خورشیدگرفتگی (2002 ، 2009 ، 2013 ، 2020 ، 2027 ، 2031 ، 2038 و 2049) می‌باشد.

 

وجود 3 گرفت در یک ماه قمری، به معنای 7 گرفت در مدت زمان یک سال است:

https://earthsky.org/space/how-often-do-7-eclipses-occur-in-365-days

 

سه گرفت در یک ماه قمری، آخرین بار در سال 2018 رخ داده است:

13 جولای 2018: خورشید گرفتگی جزئی

27 ژوئیه 2018: ماه گرفتگی کلی

11 آگوست 2018: خورشید گرفتگی جزئی

 

پیش از سال 2018، سه گرفت در یک ماه قمری،  آخرین بار در در سال 2013 رخ داده است:

25 آوریل 2013: ماه گرفتگی جزئی

10 مه 2013: خورشید گرفتگی حلقوی

25 مه 2013: ماه گرفتگی نیم‌سایه‌ای

 

بعد از سال 2018 ، سه گرفت در یک ماه قمری بعدی در سال 2020 رخ می‌دهد:

5 ژوئن سال 2020: : ماه گرفتگی نیم‌سایه‌ای

21 ژوئن 2020: خورشید گرفتگی حلقوی

05 جولای، 2020: ماه گرفتگی نیم‌سایه‌ای

 

ترجمه: سارا سیدحاتمی

 

منابع:

کاتالوگ ماه‌گرفتگی‌های 2001-2100

https://eclipse.gsfc.nasa.gov/LEcat5/LE2001-2100.html

کاتالوگ خورشیدگرفتگی‌های 2001-2100

https://eclipse.gsfc.nasa.gov/SEcat5/SE2001-2100.html

 

 How often are there 3 eclipses in a month?

Posted by Bruce McClure in ASTRONOMY ESSENTIALS | SPACE | June 3, 2020

https://earthsky.org/space/is-it-possible-to-have-three-eclipses-in-one-month