درگذشت مارگارت بربیج، کاشف فرآیندهای تشکیل عناصر در هسته ستاره‌ها

مارگارت بربیج ستاره‌شناسی که اتفاقات درون ستاره‌ها را فاش کرد، در5 آوریل 2020 در سن 100 سالگی درگذشت!!

  (نام اصلی: مارگارت پیچی) اخترفیزیک‌دان انگلیسی. با همکاری شوهرش جفری بیج، فرآیندهای تشکیل عناصر در هستۀ ستاره‌ها را کشف کرد. آن دو مشترکاً اجسام شبه‌اختری (۱۹۶۷) را بر پایۀ پژوهش‌های مارگارت منتشر ساختند و چندی بعد مطرح کردند که اختروش‌ها و کهکشان‌ها به‌نوعی به‌هم مرتبط هستند. در دَوِنپورت زاده شد، و در کالج لندن و رصدخانۀ دانشگاه لندن درس خواند. از ۱۹۴۸ تا ۱۹۵۱، پیش از رفتن به امریکا، در این رصدخانه مشغول به کار بود. به‌تناوب در رصدخانۀ یرکیز، دانشگاه شیکاگو، و انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا کار می‌کرد. سپس، در ۱۹۶۲ به دانشگاه کالیفرنیا منتقل شد. در ۱۹۶۴ به استادی رسید، و از ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۳ مدیر رصدخانۀ سلطنتی گرینویچ بود. مارگارت بربیج علاوه‌بر کارهای مشترک با همسرش، انتقال به سرخ چند جرم آسمانی را که اَختروَش انگاشته می‌شدند اندازه‌گیری کرد و ضمن آن دریافت که بعضی از اختروش‌ها هیچ نوع تابش رادیویی ساطع نمی‌کنند.

برخی او را “لیدی استارداست” می‌نامیدند.

ستاره شناس مارگارت بربیج در سال 1973.

(Image: © Pearce/Fairfax Media via Getty Images)

دانشگاه کالیفرنیا، سن دیگو، جایی که بربیج از سال 1962 تا 1988 در آنجا کار کرده بود، روز دوشنبه (6 آوریل) درگذشت وی را در توییتر اعلام کرد و خاطرنشان کرد که وی روز یکشنبه (5 آوریل) درگذشته است. بربیج به خاطر این مشهور بود که نشان داد ستاره‌ها چگونه عناصر سنگین و سنگینتری تولید می‌کنند و آنها را در سراسر جهان توزیع می‌کنند.

در دهه 50 ، این واقعیت را می‌دانستند که عناصر در ستاره‌ها تشکیل می‌شوند، اما ساز و کار آنها ناشناخته بود. بربیج به رهبری یک تیم چهار نفره یک مقاله 100 صفحه‌ای را منتشر کرد و به تشریح جزئیات واکنش‌هایی پرداخت که در درون ستارگان رخ می‌دهد، بعداً یکی از همکاران تیم تحقیقاتی، در مورد این واکنش‌های ستاره‌ای، برنده جایزه نوبل شد.

مارک تایمنز، شیمیدان دانشگاه کالیفرنیا، سان، گفت: “این اولین و مهمترین مقاله‌ای بود که تاکنون در مورد آن نوشته شده است … به شما کتابی می‌دهد که چگونه عناصر را درست می‌کنید و چرا؟” دیگو، در بیانیه‌ای که درگرامیداشت صدمین سالگرد تولد بربیج گفت:

این اثر باعث شد تا عده‌ای وی را با لقب “لیدی استارداست” صدا کنند به خاطر نقشش در کشف چگونگی واکنش‌هایی که در درون ستارگان رخ می‌دهد و عناصر اطراف ما را خلق می‌کند.

بربیج همچنین کوازارها یا ابرسیاهچاله‌هایی که جتهای پرسرعت ایجاد می‌کنند را با استفاده از داده‌های جمع‌آوری شده توسط تلسکوپ فضایی هابل بر روی چنین اجسامی بررسی کرد. گذراند.

بربیج مانند بسیاری از ستاره‌شناسان زن که در قرن بیستم تحقیق می‌کردند، ناچار شد موانع سیستمیک بر روی کار خود بگذارد. در یک مقطع، او با تظاهر به اینکه دستیار همسر خود می‌باشد، که او هم اخترشناس بود و در کارهای شیمی‌ستاره‌ای با او همکاری می‌کرد، به یک مرکز رصد برتر دسترسی پیدا کرد.

بعداً در حرفه خود دریافت جایزه ویژه را برای زنان در نجوم رد کرد و نوشت: “زمان آن رسیده است که تبعیض به  نفع و همچنین علیه زنان در زندگی حرفه‌ای برداشته شود.”

بربیج در سال 1919 متولد شد، در ایالات متحده بزرگ شد، در کودکی عاشق آسمان شب شد و در آزمایشگاه شیمی پدرش مشغول به کار شد.

 ترجمه و گردآوری: 

سارا سیدحاتمی

https://www.space.com/astronomer-margaret-burbidge-dies-at-100.html