ماه گرفتگی نیم سایه 20 دی 98

جمعه ۲۰ دی و شنبه ۲۱ دی دو هفته بعد از خورشیدگرفتگی، ماه گرفتگی نیم‌سایه‌ای رخ خواهد داد.

برای دانلود تصویر با کیفیت بالا می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید:

https://eclipse.gsfc.nasa.gov/LEplot/LEplot2001/LE2020Jan10N.pdf

در طول یک ماه‌گرفتگی، زمین در راه نور خورشید به ماه قرار می‌گیرد. به این معنی که در طول شب، سایه زمین ماه را پوشش می‌دهد.

ماه همچنین در زمان ماه‌گرفتگی می‌تواند قرمز رنگ باشد زیرا جو زمین، رنگ‌های دیگر را جذب می‌کند، در حالی که برخی از نورهای خورشید به سمت ماه بازتاب می‌شود. نور خورشید از طریق جو جذب می‌شود و از آنجا که غروب نور نارنجی و قرمز بیشتر دیده می‌شود، ماه به این رنگ متمایل می‌شود.

ماه گرفتگی کامل ماه در 27 اکتبر 2004، به رنگ نارنجی متمایل به قرمز می‌باشد.

چرا ما هر ماه، ماه‌گرفتگی نداریم؟

شما ممکن است بدانید که چرا ما هر ماه، ماه‌گرفتگی نداریم؟! درست است که ماه هر ماه در اطراف زمین می‌چرخد، اما همیشه در سایه زمین قرار نمی‌گیرد. مسیر ماه در اطراف زمین در مقایسه با مدار زمین در اطراف خورشید کج است. ماه می‌تواند در پشت زمین باشد، اما هنوز نور خورشید را بازتاب کند.

در این نمودار، می‌توانید ببینید که مدار ماه در اطراف زمین، کج است. به همین دلیل است که ما هر ماه، ماه‌گرفتگی نداریم. از آنجا که ماه‌گرفتگی هر ماه اتفاق نمی‌افتد، یک ماه‌گرفتگی یک رویداد خاص می‌باشد. برخلاف خورشیدگرفتگی، تعداد زیادی از مردم هر ماه‌گرفتگی را ببینند. اگر در هنگام ناپدید شدن ماه در نیمه شب زمین زندگی کنید، می‌توانید آن را به راحتی مشاهده کنید.

خسوف یا ماه گرفتگی چگونه شکل می‌گیرد؟

سایه زمین به صورت مخروطی که قاعده آن قطر زمین می‌باشد، در فضا به دنبال زمین کشیده می‌شود. ماه در مدار خود به دور زمین بعضی وقتها از درون سایه زمین عبور می‌کند. در این حالت تمام و یا بخشی از ماه قمر زمین دیده نمی‌شود و ممکن است به رنگهای نارنجی، قرمز روشن، قرمز تیره دیده شود.

انواع ماه گرفتگی

ماه گرفتگی نیم‌سایه‌ای: ماه در این نوع ماه گرفتگی فقط از منطقه نیم‌سایه عبور می‌کند.

ماه گرفتگی جزئی: بخشی از ماه از منطقه سایه عبور می‌کند و هرگز تمام ماه از منطقه تمام سایه عبور نمی‌کند.

ماه گرفتگی کامل: در این نوع از ماه‌گرفتگی کل ماه از منطقه سایه عبور می‌کند و به رنگهای نارنجی مایل به قرمز تا قرمز تیره و خونین دیده می‌شود.

زمان کل خسوف از لحظه ورود ماه به نیمسایه و بعد به تمام سایه در حالت های مختلف تفاوت های اساسی با هم دارد. بیشترین زمان مربوط به موقعی است که ماه در خسوف کامل بوده و مرکز ماه از مرکز سایه زمین می گذرد. فاصله ماه تازمین و فاصله زمین تاخورشید هم تاثیر زیادی درمدت زمان خسوف دارد.

از طرفی وقتی ماه نزدیکترین فاصله را با زمین داشته باشد, قطر سایه زمین در محلی که ماه عبور می‌کند زیادتر بوده و ماه مسیر بیشتری را باید بپیماید. از طرف دیگر وقتی ماه نزدیکترین فاصله را با زمین داشته باشد در نقطه حضیض است و سرعت حرکت ماه بیشتر است و زودتر از سایه خارج می‌شود. همچنین وقتی ماه در دورترین فاصله باشد، قطر سایه کمتر و در عوض سرعت حرکت ماه هم کمتر است.

پروژه هایی که می‌توانید در وقت ماه گرفتگی انجام بدهید:

زمان سنجی ورود و خروج دهانه ها به سایه ماه

اندازه گیری فاصله دو دهانه روی سطح ماه به کمک زمان سنجی

طراحی و اسکچ زدن از حرکت سایه بر روی ماه

اندازه گیری همزمان فاصله ماه تا زمین و قطر ماه با استفاده از روش آریستاخوس

اندازه گیری قطر زاویه ای ماه و سایه زمین از روی زمان های کسوف

اندازه گیری فاصله ماه تا زمین و قطر بوسیله سایه زمین در خسوف ناقص

تعیین مرکز ماه ( اندازه گیری شعاع ) و مرکز سایه زمین ( اندازه گیری شعاع ) از روی عکس

از طریق لینک زیر می‌توانید نسبت به جایی که قرار دارید، جزییات ماه‌گرفتگی را در دسترس داشته باشید:

https://earthsky.org/astronomy-essentials/universal-time

همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد گرفت‌های گذشته و آینده، می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید که مربوط به وبسایت ناسا می‌باشد که اطلاعات مربوط به خورشید و ماه‌گرفتگی، از جمله نقشه‌های آن تا 3 سال آینده را نشان می‌دهد:

https://eclipse.gsfc.nasa.gov/lunar.html

وب سایت دیگری هم وجود دارد که با دادن اطلاعات محل سکونت مثل شهر در آن می‌توانید از ساعت دقیق و جزییات ماه‌گرفتگی و خورشیدگرفتگی را به دست آورید:

https://www.timeanddate.com/eclipse/lunar/2020-january-10

برای اطلاع از ساعات طلوع و غروب ماه در منطقه سکونت خود می‌توانید از لینک زیر استفاده کنید:

https://www.photopills.com/videos/planner-find-moonrises-and-moonsets

برای مشاهده پخش زنده از طریق لینک زیر می توانید اقدام کنید:

https://www.timeanddate.com/live/

گردآوری و ترجمه: سارا سیدحاتمی

منابع:

https://spaceplace.nasa.gov/eclipses/en/

https://eclipse.gsfc.nasa.gov/lunar.html

https://www.photopills.com/videos/planner-find-moonrises-and-moonsets