بوریسو، دنباله‌دار بین‌ستاره‌ای با ظاهری آشنا

تصویر ترکیبی دو رنگی از دنباله‌دار بوریسو که توسط تلسکوپ جمینی شمالی در 10 سپتامبر 2019 ضبط شده است. اعتبار: Gemini Observatory/NSF/AURA

مطالعه جدیدی به رهبری محققان دانشگاه جاگلیونیان نشان می‌دهد که دنباله‌دار جدید که توسط ستاره‌شناس آماتور گینادی بوریسو کشف شده از سیستم ستاره‌ای دور دیگری است، اما خواص آن به طرز شگفت‌آوری آشنا می‌باشد. یافته‌های این تیم در 14 اکتبر 2019 در Nature Astronomy منتشر شد.
برای چندین دهه ، اخترشناسان حدس می زنند كه فضای بین ستارگان ممكن است توسط اجسام جزئی خارجی– دنباله‌دارها و سیاركها – پر شود كه از سیستمهای سیاره‌ای خانگی خود خارج شده‌اند. مطالعات همچنین حاکی از آن است که این اجسام ممکن است گهگاهی از منظومه شمسی عبور کرده و به لطف مدارهای بسیار بازشان شناسایی شوند. کشف “Oumuamua” دو سال پیش، امیدواری برای کشف های بعدی به وجود آورد.
تیمی از دانشمندان به سرپرستی منجمان دانشگاه جاگلیونیان در کراکوف، لهستان، کارهای خانه خود را خیلی زودتر از موعد انجام داده بودند. با توجه به بازدید قبلی “Oumuamua”، آنها یک برنامه رایانه‌ای با نام مستعار “Interstellar Crusher” ایجاد کردند که داده‌های آنلاین دنباله‌دارها و سیارک‌های تازه پیدا شده را در جستجوی میهمانان دور، به طور خستگی ناپذیر اسکن کرد. در 8 سپتامبر 2019 در ساعت 04:15 به وقت جهانی، این برنامه هشدار قرمزی صادر کرد و تیم را از وجود شی جدیدی مطلع کند که احتمالاً می‌تواند به فضای بین ستاره‌ای وارد شود. “این کد به طور خاص برای این منظور نوشته شده است، و ما واقعاً امیدواریم که یک روز این پیام را دریافت کنیم.
دو روز پس از دریافت هشدار ، این تیم در حال بررسی اولین تصاویر بدست آمده از جسم در تلسکوپ ویلیام هرشل در لا پالمای اسپانیا بود و برای دریافت اطلاعات بیشتر از تلسکوپ بزرگتر جمینی شمالی در Maunakea ، هاوایی آماده می‌شد. عکس‌ها در دو نوار رنگی بدست آمده و اولین نمای برجسته اخترفیزیکی جسم را نشان می‌دهند.
میشال دراهوس از دانشگاه جاگلیونیان، که مدیریت این مطالعه را با پیتر گوزیک انجام داده است، گفت: “ما بلافاصله متوجه کما و دم آشنایی شدیم که در اطراف” Oumuamua دیده میشود. “این واقعاً جالب است، زیرا این بدان معنی است که بازدید کننده جدید ما یکی از این دنباله‌دارهای اسطوره‌ای و قبلاً دیده نشده و “واقعی” است.
قبل از اینکه تیم بتواند رنگ دنباله‌دار را تعیین کند و خصوصیات دیگر آن را تخمین بزند، اندازه‌گیری های لازم صورت گرفت. آنها دریافتند که دنباله‌دار بوریسو دارای مورفولوژی غلیظ، رنگ مایل به قرمز و هسته محکم آن شعاع حدود 1 کیلومتر است. گوزیك گفت: “اما براساس این خصوصیات اولیه‌، این شیء از دنباله‌دار منظومه شمسی قابل تشخیص نیست.”
یافته های این تیم در 14 اکتبر 2019 در Nature Astronomy منتشر شد. با این حال ، این تنها یک پیش‌نویس برای تحقیقات دقیق‌تر است.
این تیم هنوز هم مقدار قابل توجهی زمان برای مشاهده توسط تلسکوپ شمالی جمینی را در اختیار دارد و آنها پیش از کشف بوریسو تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا را رزرو کرده‌اند. گوزیک گفت: “می‌توان با اطمینان گفت که تحقیقات در مورد این جسم نقطه عطفی برای نجوم سیاره‌ای و به طور کلی برای نجوم خواهد بود.”

ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
2I/Borisov: Interstellar comet with a familiar look
by Jagiellonian University
https://phys.org/news/2019-10-2iborisov-interstellar-comet-familiar.html