نمونههای جدید نشان میدهدکه سیارکها، منشا نیمی از آب زمین هستند!!
تجزیه و تحلیل جدیدی از نمونههای سیارک ایتوکاوا، که توسط هایابوسا در سال 2010 برگشت داده شد، نشان میدهد که سیاره ما ممکن است بخش قابل توجهی از آب مایع خود را از چنین جسمی بدست آورده باشد.
آژانس فضایی ژاپن، JAXA، در سال 2005 به سیارک ایتوکاوا رسید و نمونهای از آن به زمین در سال 2010 بازگشت.
در سال 2010، یک فضاپیمای ژاپنی به نام هایابوسا به زمین از یک سفر فضایی هفت ساله بازگشت. این فضاپیما نه تنها تصاویر و دادههای ماجراجویی خود را، بلکه نمونههای واقعی، دانههای کوچک سنگ از هدف خود، سیارک ایتوکاوا را آورد. فقط تعداد انگشتشماری از مأموریتهای فضایی بدون اینکه قطعاتی از مقصد خود را به ارمغان آورند، تا به حال به زمین بازگشتهاند. بنابراین نمونه هایابوسا بسیار ارزشمند است و توسط بسیاری از تیمهای سراسر جهان مورد مطالعه قرار گرفته است.
در حال حاضر، محققان دانشگاه ایالتی آریزونا یک زیر مجموعه کوچک از مجموعه هایابوسا را تجزیه و تحلیل کردهاند و مقدار قابل توجهی از آب موجود در دانههای سنگ را کشف کردهاند. این یافتهها سیارکهای سنگی مانند ایتوکاوا را در کانون توجه قرار میدهد و از بحث های طولانیمدت در میان دانشمندان در مورد اقیانوسهای وسیع زمین پرده برمیدارد. آیا آب زمین از دنبالهدارها، سیارکها یا سایر منابع دیگر به وجود آمده است؟
یک دانه گرد و غبار از سیارک ایتوکاواکه به عنوان بخشی از تحلیل قبلی مورد مطالعه قرار گرفت.
ESA
آب یک دانه از گرد و غبار
محققان زیلیانگ جین و میترایی بوز تنها پنج دانه از هایابوسا داشتند، هر کدام حدود نیمی از عرض موی انسان را پوشش میدادند. دو مورد از این پنج ذره حاوی پیروکسن معدنی هستند که اغلب حاوی آب در زمین هستند. بنابراین، از یک دستگاه به نام طیفسنج استفاده شد تا مقدار آب در پیروکسن ایتوکاوا سنجیده شود.
از آنچه آنها متوجه شدند، بسیار شگفت زده شدند. نه تنها دانههای ایتوکاوا غنی از آب بود، بلکه شیمی آن آب بسیار نزدیک به آب روی زمین بود. آنها نتایج خود را در 1 می در مجله Science Advances منتشر کردند.
دانشمندان چندین دهه به این فکر کردهاند که زمین تمام آبهایش را از کجا بدست آورده است. آیا زمین با آبش بوجود آمد که درون آن شکل گرفته بود، یا بعدا توسط یک جسم کیهانی اعم از دنبالهدارها یا سیارکها این آب به زمین تحویل داده شد؟ اگر چنین است، چگونه؟ شواهد در طول سالها جستجو شد. بیشتر عدم اطمینان در این مورد به این خاطر است که دانشمندان نمونههای فیزیکی زیادی برای مطالعه دارند.
اکثر آب شامل یک اتم اکسیژن و دو اتم هیدروژن: H2O است. اما بعضی از آبها شامل دوتریوم به جای هیدروژن معمولی است که یک نسخه سنگینتر از هیدروژن است که دارای مرکز نوترونی اضافی است. هنگامی که دانشمندان منبع آبهای زمین را پیدا میکنند، انتظار میرود که این مقدار با کسر دوتریوم که دانشمندان امروزه در اقیانوسهای کره زمین مشاهده میکنند، مطابقت داشته باشد. اما انجام اندازهگیری بر روی نمونههای فیزیکی مانند سیارکهایی مثل ایتوکاوا بسیار حیرتانگیز میباشد.
محققان ذرات کوچکی را از سیارک ایتوکاوا به دست آوردند تا به یافتههای خود درباره آرایش آب برسند.
ایتوکاوا تنها یک سیارک است. اما از جمعیت سنگهای فضایی که بین مدارهای یک سوم و سه برابر مدار زمین قرار دارند. این فاصله به این معنی میباشد که محلی هستند. سیارکهای زیادی مانند ایتوکاوا وجود دارد که میتواند مدتها پیش با زمین برخورد کرده باشد. اما البته نمونههایی که هایابوسا از سطح ایوتوکوا در سال 2005 کشف کرده است، از زمانی که زمین آب خود را به دست آورد، بسیار زیاد است. بنابراین جین و بوز مجبور بودند زمان را به عقب برگردانند، که حوادثی مثل گرما، آب و هوا و مصائبی را دریابند که ایتوکاوا از روزهای اولیه منظومه شمسی متحمل شده است.
آنچه که آنها دریافتهاند این است که ایتوکاوا و سنگهایی مانند آن میتواند نیمی از مخازن آب زمین را تامین کند. محققان نتیجه میگیرند که از آنجا که آنها از یک منطقه از منظومه شمسی به به سمت زمین میآیند، میتوانیم بقیه آب آن را از مواد موجود در اطراف آن بدست آوریم.
بحث در مورد ریشههای آبی زمین احتمالا ادامه خواهد یافت. اما جانشین هایابوسا، هایابوسا2، در حال حاضر در مدار اطراف سیارک دیگری، به اسم ریوگو قرار گرفته است، و ماموریت ناسا به نام اوسیریس ـ رکس در حال بررسی سیارک بنو است. هر دو ماموریت نمونههای سیارکی خود را به خانه میآورند و به شواهد متضاد، اما همیشه در حال رشد علم اقیانوسهای زمین اضافه میکنند.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Asteroids delivered half of Earth’s water, new sample suggests
http://astronomy.com/news/2019/05/asteroids-delivered-half-of-earths-water-new-sample-suggests