دنبالهدار ویرتانن در نزدیکی زمین!!
دنبالهدارها در شکلها و اندازههای مختلف ظاهر میشوند. نامگذاری دنبالهدارها پیچیده است و نام آنها از روی کاشفشان برگرفته میشود. برای نمونه، دنبالهدار شومیکر-لوی 9 نهمین دنبالهداری بود که توسط یوجین مرب و کارولین شومیکر و دیوید لوی کشف شدهاست. این رهنمود توسط اتحادیه بینالمللی اخترشناسیتنها در سدهٔ گذشته ایجاد شدهاست. از آنجا که فضاپیماها در نقطه بینی دنبالهدارها بسیار مؤثر است، دنبالهدارها در نامهای خود نام فضاپیماهایی همچون سوهو و وایز را دارند.
اتحادیهٔ بینالمللی اخترشناسی روشی را برای نامگذاری دنبالهدارها برگزیدهاست. این نامگذاری چهار مرحله دارد:
۱. ابتدا باید یکی از پیشوندهای زیر را برای اشاره به نوع دنبالهدارها مشخص کرد. این پیشوندها عبارتند از:
- پیشوند پی (P): پیشوند دنبالهدارهای دورهای است.
- پیشوند سی (C): پیشوند دنبالهدارهای غیر دورهای است.
- پیشوند اکس (X): پیشوند دنبالهدارهایی است که نمیتوان مدار معنیداری برای آن محاسبه کرد.
- پیشوند دی (D): پیشوند دنبالهدارهایی است که دیگر وجود ندارند یا پنداشته میشود که ناپیداست.
۲. سپس سال کشف دنبالهدار را مینویسند.
۳. در این مرحله، حرف بزرگ A یا B را برای فهمیدن این که دنبالهدار در نیمهٔ نخست ماه کشف شدهاست یا نیمهٔ دوم ماه، مینویسند. حرف بزرگ A را برای اشاره به نیمهٔ نخست ماه و حرف بزرگ B را برای اشاره به نیمهٔ دوم ماه مینویسند.
۴. در این مرحله، عددی مینویسند که نشاندهندهٔ چندمین جسمی است که در آن سال و آن نیمهٔ ماه کشف شدهاست.
برای نمونه، P/۲۰۱۳ B۳ سومین دنبالهدار کشفشده در نیمهٔ دوم ژانویهٔ ۲۰۱۳ است. وقتی که یک دنبالهدار برای دومین بار آشکار و مشاهده میشود، مرکز ریزسیاره اتحادیهٔ بینالمللی اخترشناسی (MPC) یک شمارهٔ دائمی برای کشف آن میدهد. در این حالت، ابتدای نام دنبالهدار، نام دو کاشف آن (نام خانوادگی فرد یا یک واژه یا مخفف گروه اخترشناسی) را مینویسند. نامها به ترتیب زمانی پدیدار میشوند و نام کاشفان و ترتیب زمانی با یک ممیز از یکدیگر جدا میشوند. اما در برخی موارد نادر، نام دنبالهدار میتواند شامل نام سه کاشف یا عمومی باشد.
اکثر دنبالهدارها، عمدتا از گرد و غبار و یخ ساخته شدهاند و در ابر اورت زندگی میکنند. ابر اورات یک پوسته کروی از اجسام یخی است که منظومه شمسی ما را احاطه کرده و فراتر از مدار سیارات اصلی است.
بعضی از دنبالهدارها در مدارهای بیضوی هستند که به صورت دورهای به خورشید نزدیک میشوند.
مدار 46P / Wirtanen از ابر اورت منشا نگرفته است. این دنبالهدار به عنوان دنبالهدار مدار مشتری شناخته میشود، که مدار آن تنها تا سیاره مشتری گسترش مییابد.
داشتن یک مدار نزدیک دارای مزایای خود، از جمله یک مدار کوتاهتر است – به طوری که 46P / Wirtanen به دور زمین هر پنج سال و نیم میچرخد. در مقایسه با دنبالهدار هالی که اخیرا در سالهای 1986 و 1986 دیده شده است و برخورد بعدی او با زمین برای سال 2061 برنامه ریزی شده است.
خانه 46P / Wirtanen بسیار متفاوت با دیگر دنبالهدارها است، در مناطق داخلی منظومه شمسی ما سکنی دارد. اعتبار: جیک کلارک
داستانی از دو دم
شکل ظاهری دنبالهدار 46P / Wirtanen از دنبالهدارهای دیگر متفاوت نیست، داشتن یک هسته (توپ گرد و غبار و یخ)، کما (فضای فازی اطراف هسته) و دمی که در پشت آن قرار دارند.
دنبالهدار دو دم مشخص دارد. در حالی که دنبالهدارهایی که به سمت خورشید نزدیک میشوند، گازهای فرار (گاز، یخ با نقاط جوش پایین) در داخل دنباله شروع به گرم شدن و تبخیر میکنند، و این باعث میشود که دنبالههایی در پشت آنها تشکیل شود.
دم در تعامل با ذرات با بار الکتریکی خورشید قرار میگیرد که به عنوان باد خورشیدی شناخته میشود و با گاز درون کمای دنبالهدار ارتباط دارد. این تعامل باعث میشود گاز یونیزه شده و از نیروی گرانشی میدان مغناطیسی خورشید ما دور شود.
دنباله دار 46P / Wirtanen یک دنباله دار دوره ای است (نام P به خاطر دورهای بودن آن میباشد) که تقریبا 12 ماه طول کشید تا پس از کشف آن در 17 ژانویه 1948 توسط کارل ویرتانن، ستاره شناس آمریکایی، تأیید شود.
با وجود این که دنبالهدار هر پنج و نیم سال خود را به مدار زمین می رساند، به دلیل ماهیت مدارهای آسمانی و هندسه آن، روشنایی آن در آسمان شب در طول نزدیک ترین حالت از سفر تا بازدیدش متفاوت خواهد بود.
آخر این هفته 46P / Wirtanen به نزدیک ترین و درخشان ترین حالتش به زمین در طول این سال میرسد، فقط 11 میلیون کیلومتر دورتر از زمین قرار گرفته است که این امر تا پایان سال 2038دیگر عملی نخواهد شد.
کجا و چه زمانی به آسمان نگاه کنید
حتی با کم بودن ارتفاع آن، کمای قابل مشاهده 46P / Wirtanen نزدیک به یک میلیون کیلومتر گسترش می یابد و از زمین دیده می شود.
ستاره شناسان خوش بینانه پیش بینی کردند که دنباله دار ممکن است حتی در محیط شهری با قدر مورد انتظار بین 4 تا 3 به اندازه کافی روشن به نظر می رسد. برای مرجع، گینان، ستاره درخشان پنجم در صلیب جنوبی دارای قدر 4 میباشد.
آسمان شب در منطقه کوئینزلند در ساعت 10 بعد از ظهر در تاریخ 15 دسامبر موقعیت 46P / Wirtanen با علامت قرمز (بالا، راست) نشان داده شده است و نزدیک به خط فرضی بین خوشه ستارهای پروین و الدبران واقع شده است. اعتبار: Stellarium Team
این روشنایی، با این حال، بیش از سه برابر اندازه ماه کامل در نزدیکترین نقطه به زمین، پراکنده خواهد شد.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع: https://phys.org/news/2018-12-christmas-comet-interplanetary-46pwirtanen.html