جسم عجیبی که 10 میلیون بار درخشانتر از خورشید است!!!
مطالعه جدید نشان میدهد که یک “منبع پرتو ایکس فوق نورانی” عجیب میلیونها بار بیشتر از خورشید میدرخشد و قانون فیزیکی به نام حد ادینگتون را زیر پا میگذارد.
تصویری از یک ستاره نوترونی — یک منبع پرتو ایکس فوق درخشان — در حال چرخش به دور پیچکهای میدان مغناطیسی در فضا. (اعتبار تصویر: NASA/JPL-Caltech)
چیزی در فضای بیرونی قوانین فیزیک را زیر پا میگذارد.
اخترشناسان این قانونشکنان را منابع پرتو ایکس فرابنفش (ULXs) مینامند و حدود 10 میلیون برابر بیشتر از خورشید انرژی از خود ساطع میکنند. این مقدار انرژی قانون فیزیکی معروف به حد ادینگتون را نقض میکند که تعیین میکند چیزی با اندازه معین چقدر میتواند روشن باشد. اگر چیزی حد ادینگتون را بشکند، دانشمندان انتظار دارند که خودش تکه تکه شود. با این حال، طبق بیانیه ناسا، ULXها “به طور منظم 100 تا 500 بار از این حد فراتر میروند و دانشمندان را متحیر میکند.”
مشاهدات جدید منتشر شده در The Astrophysical Journal از آرایه تلسکوپ طیفسنجی هستهای ناسا (NuSTAR) که جهان را در پرتوهای ایکس پرانرژی میبیند، تأیید کرد که یک ULX خاص به نام M82 X-2 قطعاً نیز وجود دارد. روشن تئوریهای قبلی پیشنهاد میکردند که روشنایی شدید میتواند نوعی توهم نوری باشد، اما این کار جدید نشان میدهد که اینطور نیست – این ULX در واقع به نوعی محدودیت ادینگتون را زیر پا میگذارد.
ستارهشناسان معتقد بودند که ULXها میتوانند سیاهچاله باشند، اما M82 X-2 جرمی است که به عنوان ستاره نوترونی شناخته میشود. ستارگان نوترونی هستههای باقیمانده و مرده ستارگانی مانند خورشید هستند. یک ستاره نوترونی آنقدر متراکم است که گرانش روی سطح آن حدود 100 تریلیون بار قویتر از گرانش زمین است. این گرانش شدید به این معنی است که هر مادهای که روی سطح ستاره مرده کشیده شود، اثر انفجاری خواهد داشت.
به گفته ناسا “یک مارشمالو که روی سطح یک ستاره نوترونی میافتد، با انرژی هزار بمب هیدروژنی به آن برخورد میکند.”
مطالعه جدید نشان داد که M82 X-2 هر سال حدود 1.5 برابر ماده زمین را مصرف میکند و آن را از یک ستاره همسایه خارج میکند. هنگامی که این مقدار ماده به سطح ستاره نوترونی برخورد میکند، برای تولید روشنایی خارج از نموداری کافی است که اخترشناسان مشاهده کردند.
دانشمندان میگویند درخشانترین انفجار پرتو گامایی که تا به حال دیده شده، یک رویداد 1 در 10000 سال است که «کاملاً هیولایی» است.
تیم تحقیقاتی فکر میکند این رویداد شاهی است که نشان میدهد باید چیزی در مورد M82 X-2 در جریان باشد که به آن اجازه میدهد قوانین را تغییر دهد و محدودیت ادینگتون را بشکند. ایده فعلی آنها این است که میدان مغناطیسی شدید ستاره نوترونی شکل اتمهای آن را تغییر میدهد و به ستاره اجازه میدهد حتی با روشنتر شدن آن به هم بچسبند.
ماتئو باچتی، نویسنده اصلی این مطالعه، اخترفیزیکدان در رصدخانه نجومی کالیاری در ایتالیا، گفت: “این مشاهدات به ما اجازه میدهد تا اثرات این میدانهای مغناطیسی فوقالعاده قوی را ببینیم که هرگز نمیتوانیم آنها را با فناوری فعلی روی زمین بازتولید کنیم.” این زیبایی نجوم است… ما واقعاً نمیتوانیم آزمایشهایی را برای دریافت پاسخهای سریع ترتیب دهیم؛ باید منتظر بمانیم تا جهان رازهای خود را به ما نشان دهد.»
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Bizarre object 10 million times brighter than the sun defies physics, NASA says
By Briley Lewis
https://www.space.com/bizare-object-10-times-brighter-than-sun