تلسکوپ فضایی جیمز وب هیچ جوی در سیاره فراخورشیدی تراپیست 1 زمینمانند پیدا نکرد!!
تلسکوپ فضایی جیمز وب هیچ جوی در سیاره فراخورشیدی تراپیست 1 زمینمانند پیدا نکرد!!
این مشاهدات نشان دهنده اولین تشخیص وب از “هر شکلی از نور” است که از یک سیاره فراخورشیدی سنگی ساطع میشود.
سیاره فراخورشیدی Trappist-1b یک دنیای سنگی است که به ستاره مادر خود بسیار نزدیک است. (اعتبار تصویر: NASA، ESA، CSA، J. Olmsted (STScI)، T. P. Greene (NASA Ames)، T. Bell (BAERI)، E. Ducrot (CEA)، P. Lagage (CEA))
اندازهگیریهای جدید توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب نشان داد که سیاره فراخورشیدی سنگی که به دور ستارهای به نام TRAPPIST-1 می چرخد، به احتمال زیاد جو ندارد.
این یافته امید این میزبان زندگی بودن این دنیای جذاب را از بین میبرد. اما ناامید نشوید – شش سیاره فراخورشیدی دیگر مانند زمین در منظومه ستارهای TRAPPIST-1 وجود دارد و اکنون که وب توانایی خود را در مطالعه آنها ثابت کرده است، میتوانیم به اخبار هیجان انگیزتری در آینده نه چندان دور امیدوار باشیم.
ستارهشناسان از ابزار فروسرخ میانی تلسکوپ فضایی جیمز وب (MIRI) برای اندازه گیری دمای سیاره TRAPPIST-1b استفاده کردند. از میان هفت سیارهای که منظومه ستارهای TRAPPIST-1 را تشکیل میدهند، این سیاره در نزدیکترین فاصله به ستاره مادر میچرخد و حدود 1.4 برابر بزرگتر از زمین است.
این اندازه گیری که طبق گفته آژانس فضایی اروپا (ESA) نشان دهنده اولین تشخیص وب از “هر شکل نور” ساطع شده از یک سیاره فراخورشیدی سنگی است، نشان داد که دمای روز سیاره 446 درجه فارنهایت (230 درجه سلسیوس) بود. اخترشناسان فکر میکنند که برای این سیاره بسیار بالاست که نمیتواند جو داشته باشد.
توماس گرین، اخترفیزیکدان در بخش علوم فضایی و اختربیولوژی در مرکز تحقیقات ایمز ناسا در کالیفرنیا که مشاهدات را رهبری میکرد، در ایمیلی به Space.com گفت که امیدوار است به نتیجه متفاوتی برسند.
گرین میگوید: «برخی از گروههای تئوری پیشبینی میکردند که این سیاره دارای جوی متراکم خواهد بود، در حالی که برخی دیگر فکر میکردند که ممکن است چنین نباشد. من بیشتر ناامید شدم تا متعجب از اینکه دیدم این سیاره جو نداشت.
فاصله بین TRAPPIST-1b و ستاره آن تنها حدود یک صدم فاصله خورشید و زمین است. این فاصله 40 برابر نزدیکتر از فاصله بین خورشید و درونی ترین سیاره منظومه شمسی عطارد است.
تصویری از منظومه Trappist-1 در مقایسه با تصویری از منظومه شمسی
در این تصویر دیجیتالی ناسا، تمام هفت سیاره کشف شده در مدار ستاره کوتوله قرمز TRAPPIST-1 نشان داده شدهاند و میتوانند در مدار عطارد، درونیترین سیاره منظومه شمسی قرار بگیرند. (اعتبار تصویر: ناسا از گتی ایماژ)
اگرچه ستارهای که در مرکز منظومه TRAPPIST-1 قرار دارد بسیار کم نورتر از خورشید ما است، اما این سیاره همچنان حدود چهار برابر بیشتر از نور ستارهای دریافت میکند که زمین از خورشید میگیرد. بنابراین اخترشناسان پیش از رد وجود جو، انتظار نداشتند این سیاره قابل سکونت باشد. با این حال، این مشاهدات همچنان یک پیشرفت است، زیرا نشان میدهد که وب میتواند مستقیماً اطلاعاتی در مورد چنین جهانهای دوری مانند زمین جمع آوری کند.
در سیستم TRAPPIST-1، حداقل سه سیاره وجود دارد – TRAPPIST-1e، 1f و 1g – که شرایطی برای وجود آب مایع در سطوح خود دارند و بنابراین ممکن است میزبان حیات باشند.
به گفته ناسا، منظومه TRAPPIST-1 یک هدف بسیار محبوب برای تحقیقات سیارات فراخورشیدی و بهترین منظومه سیارهای اکتشاف شده به غیر از منظومه شمسی خودمان است. ستارهای که در مرکز منظومه TRAPPIST-1 در فاصله 40 سال نوری از خورشید قرار دارد، یک کوتوله M است. گاهی اوقات به عنوان کوتولههای قرمز نیز شناخته میشود، این ستارگان کوچکترین نوع ستارههای شناخته شده هستند که قادر به سوزاندن هیدروژن در هسته خود هستند. اندازه آنها از 0.08 تا 0.6 برابر خورشید است و پرتعدادترین نوع ستاره در کهکشان ما، کهکشان راه شیری است.
گرین نوشت: «تقریباً ده برابر ستارههای M مانند TRAPPIST-1 نسبت به ستارههای G مانند خورشید وجود دارد. ستارههای M نیز تقریباً دو برابر بیشتر احتمال دارد که سیارههای سنگی به اندازه زمین داشته باشند. بنابراین حدود 95 درصد از سیارات سنگی به اندازه زمین در کهکشان راه شیری ستارههایی مانند TRAPPIST-1 خواهند داشت (نه مانند خورشید).»
به همین دلیل، منظومه ستارهای TRAPPIST-1 یک بستر آزمایشی مهم است که میتواند به اخترشناسان کمک کند تا بهترین شرایط را برای زندگی درک کنند.
رصدهای قبلی با تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ فضایی اسپیتزر که اکنون بازنشسته شده است، هیچ اثری از جو در هیچ یک از سیارات TRAPPIST-1 پیدا نکرد. با این حال، گرین گفت، این احتمال هنوز وجود دارد که جو بسیار نازکی اطراف TRAPPIST-1b را احاطه کرده باشد، جوی که ممکن است کاملاً متفاوت از جوی باشد که سیارات منظومه شمسی را پوشانده است.
گرین گفت: “ما برخی از مشاهدات بعدی را در ماه ژوئن در طول موج دیگری برنامهریزی کرده و پیشنهاد کردهایم بخش بزرگتری از مدار سیاره را برای بررسی و شاید رد برخی از انواع دیگر جوها مشاهده کنیم.”
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
James Webb Space Telescope finds no atmosphere on Earth-like TRAPPIST-1 exoplanet
https://www.space.com/james-webb-space-telescope-no-atmosphere-trappist-1-exoplanet