به نظر می‌رسد الگوی عجیب لانه زنبوری در مریخ توسط یخ آب و دی‌اکسید‌کربن تشکیل شده است!!

این منظره در مریخ شبیه لانه زنبور یا تار عنکبوت است. اما ویژگی‌های غیرمعمول چند ضلعی شکل توسط زنبورها یا عنکبوتهای مریخی ایجاد نشده است. آنها در واقع از یک فرآیند مداوم تغییر فصلی ناشی از یخ آب و دی اکسید کربن تشکیل شده‌اند.

دوربین HiRISE (آزمایش علمی تصویربرداری با وضوح بالا) در مدارگرد شناسایی مریخ، در سال‌های پس از سال 2006 که به مدار مریخ رفت، اشکال چند ضلعی زیادی دیده است.

 (NASA/JPL/UArizona)

تصویر بالا: تپه‌های چند ضلعی روی مریخ که توسط دوربین HiRISE در مدارگرد شناسایی مریخ مشاهده می‌شود.

تیم علمی HiRISE می‌گوید که هم آب و هم دی اکسید کربن به شکل جامد یخ خشک نقش مهمی در تغییر سطح مریخ در عرض‌های بالای جغرافیایی دارند.

یخ آب یخ زده در خاک، زمین را به اشکال چند ضلعی تقسیم می‌کند. سپس، تصعید یخ خشک درست از زیر سطح هنگام گرم شدن زمین در بهار، فرسایش بیشتری ایجاد می‌کند و کانال‌هایی را در اطراف مرزهای چندضلعی‌ها ایجاد می‌کند.

 (NASA/JPL-Caltech/UArizona)

در بالا: شکلهای چند ضلعی در مریخ که توسط دوربین HiRISE در مدارگرد شناسایی مریخ مشاهده می‌شود.

چند ضلعی‌ها در طول سالیان متمادی با انقباض و گسترش فصلی یخ های نزدیک به سطح تشکیل می‌شوند.

اما این منطقه پوشیده از چند ضلعی فعالیت بیشتری را در فصل بهار نشان می‌دهد که با ویژگی‌های فن مانند به رنگ آبی مشهود است. دانشمندان می‌گویند لایه‌ای از یخ خشک نیمه شفاف که سطح را پوشش می‌دهد، دریچه‌هایی ایجاد می‌کند که به گاز اجازه خروج می‌دهد.

این تیم در وب سایت HiRISE نوشت: “گاز ذرات ریز مواد را از سطح حمل می‌کند که باعث فرسایش بیشتر کانالها می‌شود.”

“ذرات در رسوبات فن دار تیره به سطح می‌ریزند. گاهی اوقات ذرات تیره در یخ خشک فرو می‌روند و علائم روشنی را در جایی باقی می‌گذارند که فنها در ابتدا رسوب کرده بودند. اغلب دریچه بسته می‌شود، سپس دوباره باز می‌شود، بنابراین ما دو یا چند فن را می‌بینیم که از یک نقطه سرچشمه می‌گیرد اما با تغییر باد در جهات مختلف جهت‌گیری می‌کند.”

 (NASA/JPL)

در بالا: تصویر دقیق از چندضلعی‌های کف دهانه در مقیاس بزرگ، ناشی از فرآیند خشک شدن، با چند ضلعیهای کوچکتر ناشی از انقباض حرارتی در داخل. قطر چند ضلعی مرکزی 160 متر، عرض چند ضلعیهای کوچکتر بین 10 تا 15 متر و عرض شکاف ها 5 تا 10 متر است.

دانشمندان زمینهای دارای طرح چند ضلعی در مریخ را مطالعه می‌کنند زیرا این ویژگی‌ها به آنها کمک می‌کند تا توزیع اخیر و گذشته یخها را در سطح کم عمق درک کنند و همچنین سرنخ هایی در مورد شرایط آب و هوایی ارائه دهند.

و مریخ تنها جایی نیست که چند ضلعی دارد. چند ضلعیها را می‌توان در مناطق قطبی و قطب جنوب زمین یافت، و طی سال 2015 فضاپیمای افق‌های نو چند ضلعی‌ها را در پلوتو نیز آشکار کرد.

 (NASA/JHUAPL/SWRI)

در بالا: چند ضلعی‌های روی پلوتو دیده می‌شوند.

در مرکز سمت چپ ویژگی قلبی شکل عظیم پلوتو – که به طور غیررسمی “Tombaugh Regio” نامیده می‌شود – دشتی وسیع و بدون دهانه قرار دارد که به نظر می‌رسد بیش از 100 میلیون سال قدمت نداشته باشد و احتمالاً هنوز هم توسط فرآیندهای زمین شناسی در حال شکل‌گیری است.

این منطقه یخ زده در شمال کوه های یخی پلوتو قرار دارد و به طور غیررسمی به نام Sputnik Planum (دشت اسپوتنیک)، از اولین ماهواره مصنوعی زمین نامگذاری شده است. به نظر می‌رسد که سطح به قطعات چند ضلعی شکل تقسیم شده است که توسط فرورفتگی‌های باریک پوشیده شده‌اند.

ویژگی‌هایی که به نظر می‌رسد گروهی از تپه‌ها و گودالهای کوچک هستند نیز قابل مشاهده است. این تصویر توسط تصویربردار شناسایی برد بلند (LORRI) در 14 جولای از فاصله 48000 مایلی (77000 کیلومتری) بدست آمد. ویژگی‌هایی به اندازه یک و نیم مایل (1 کیلومتر) قابل مشاهده است.

ترجمه: نجمه قاسمی

منبع:

Strange Honeycomb Pattern on Mars Appears to Be Formed by Water Ice And CO2

NANCY ATKINSON, UNIVERSE TODAY 22 JUNE 2022

https://www.sciencealert.com/this-weird-region-on-mars-is-caused-by-water-ice-and-carbon-dioxide