تصاویر دقیق از یک موج ضربهای که 6.5 میلیون سال نوری امتداد دارد!!
امواج شوک کیهانی هنگام برخورد خوشههای کهکشانی ایجاد میشوند. این تصویر یکی از دو موج ضربهای مشاهده شده در خوشه کهکشانی ایبل3667 را نشان میدهد. اندازه آن حدود 60 برابر کهکشان راه شیری است. اعتبار: فرانچسکو دی گاسپرین، سارائو
یک تیم بینالمللی از ستارهشناسان به رهبری رصدخانه هامبورگ دقیقترین تصاویر را از بزرگترین امواج شوک کیهانی تهیه کردند که تاکنون مشاهده شده است. این مشاهدات بر اساس دادههای تلسکوپ رادیویی میرکت در آفریقای جنوبی است.
کهکشانها به طور مساوی در سراسر جهان توزیع نشدهاند، اما در خوشههای به اصطلاح کهکشانی جمع میشوند که توسط گرانش در کنار هم نگه داشته میشوند. اما گرانش همچنین باعث میشود که خوشههای کهکشانی یکدیگر را جذب کنند و برخوردها ناگزیر رخ میدهند. برخورد خوشههای کهکشانی بزرگترین رویداد نجومی از زمان شکلگیری جهان است.
وقتی خوشههای کهکشانی با هم برخورد میکنند، امواج ضربهای کیهانی غولپیکر ایجاد میشوند که از میان خوشه کهکشانی تازه تشکیل شده عبور میکنند. اکنون، یک گروه بینالمللی از ستارهشناسان به سرپرستی دکتر فرانچسکو د گاسپرین، استاد سابق دانشگاه هامبورگ و اکنون دانشمند مدعو در رصدخانه هامبورگ، با استفاده از دادههای تلسکوپ رادیویی میرکت موفق به تولید تصاویری از بزرگترین موج ضربهای شدهاند که تاکنون مشاهده شده است. تصاویر با وضوح بالا از خوشه کهکشانی ایبل 3667 تا کنون بینشهای منحصر به فردی از ساختار امواج شوک کیهانی ارائه میدهند.
فرانچسکو د گاسپرین میگوید: “امواج شوک کیهانی پر از شگفتیها و بسیار پیچیدهتر از آن چیزی هستند که در ابتدا فکر میکردیم.” میدان مغناطیسی، تابش موج بلندی از خود ساطع میکنند که میتوان با کمک تلسکوپهای رادیویی مشاهده کرد. امواج ضربهای توسط یک الگوی پیچیده از رشتههای درخشان که محل خطوط میدان مغناطیسی غولپیکر و مناطقی را ردیابی میکنند که الکترونها در آن شتاب میگیرند.
یکی از حوزههای تحقیقاتی کلیدی در رصدخانه هامبورگ، مطالعه خوشههای کهکشانی است. خوشه ایبل3667 را میتوان به خوبی با تلسکوپ رادیویی میرکت در نیمکره جنوبی مشاهده کرد زیرا نسبتاً نزدیک به زمین است. ایبل 3667 یک بیلیون سال پیش شکل گرفت، اما آنچه امروزه دانشمندان اندازهگیری میکنند حدود 800 میلیون سال پیش رخ داده است. در آن زمان، امواج ضربهای با سرعت 1500 کیلومتر در ثانیه منتشر میشدند و 60 برابر اندازه کهکشان راه شیری ما بودند.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
Detailed images of a shock wave that extends for 6.5 million light years
by University of Hamburg FEBRUARY 23, 2022
https://phys.org/news/2022-02-images-million-years.html