برترین داستانهای فضایی هفته!
ستارههای کوچک امواج شوک کیهانی ایجاد میکنند، یک ستاره در حال مرگ هالههایی در سنین مختلف از خود ساطع میکند و یک کهکشان مارپیچی میتواند به اصلاح درک فیزیکدانان از انبساط جهان کمک کند. اینها تعدادی از برترین داستانهای فضایی این هفته هستند.
1ـ هاله در سنین مختلف
(اعتبار تصویر: NASA, ESA, A. Hajian (University of Waterloo), H. Bond (Pennsylvania State University), and B. Balick (University of Washington); Processing: Gladys Kober (NASA/Catholic University of America)))
این تصویر با وضوح بالا از تلسکوپ فضایی هابل NGC 6891 را به نمایش میگذارد، ساختاری که پس از یک انفجار ابرنواختر شکل گرفته است. نقطه روشن در مرکز یک کوتوله سفید است و گویهای اطراف آن پوستههای گاز هستند.
پوسته داخلی و پوسته بیرونی سن متفاوتی دارند، به این معنی که ستاره در حال مرگ یک سری طغیان را تجربه کرده است. طبق تخمینهای ستارهشناسان، پوسته داخلی 4800 سال قدمت دارد و هاله بیرونی حدود 28000 سال قدمت دارد.
2ـ یوتو 2 جسم عجیب و غریبی به شکل مکعب را در ماه دید!!
(اعتبار تصویر: CNSA/Our Space)
این تصویر بزرگنمایی شده، نگاهی دقیقتر به جسمی به شکل مکعبی را نشان میدهد که توسط مریخنورد چینی یوتو2 در سمت دور ماه مشاهده شده است. مریخنورد یوتو 22 چین ویژگی جالبی را در افق ماه مشاهده کرد و عموم مردم مجذوب این شی شدند.
یوتو 2 در ژانویه 2019 بر روی فرودگر چانگ ای 4 در سمت دور ماه فرود آمد و از آن زمان، از چهار محموله علمی خود برای مطالعه زمین ناآشنای ماه استفاده کرده است. جسم مکعبی شکل در این تصویر اخیر از مریخنورد به احتمال زیاد فقط یک سنگ است.
3ـ جت کهکشانی
(اعتبار تصویر: Pasetto et al., Sophia Dagnello, NRAO/AUI/NSF)
تصویری که اخیراً از کهکشان بیضوی مسیه 87 گرفته شده است، یک جت پرقدرت با ساختار دو مارپیچی را نشان میدهد. این جت 8000 سال نوری از سیاهچالهای امتداد دارد که در مرکز کهکشان قرار دارد.
ستارهشناسان این تصویر باورنکردنی از یک جت کهکشانی در حال پرتاب از سیاهچاله عظیم در مرکز مسیه 87 را ثبت کردند.
مسیه 87 یک کهکشان بیضوی است که در فاصله 55 میلیون سال نوری زمین قرار دارد. سیاهچاله غولپیکر در مرکز آن موضوع معروف اولین عکسی است که از یک سیاهچاله گرفته شده است. تصویر جدیدی که شکل خرطومی مانند این جت کهکشانی را نشان میدهد توسط ستارهشناسان با استفاده از آرایه بسیار بزرگ کارل جی. جانسکی (VLA) بنیاد ملی علوم در نیومکزیکو گرفته شده است.
4ـ سیاره فراخورشیدی b قنطورس b
تصویر هنری که نمای نزدیک از سیاره تازه یافته b قنطورس b را نشان میدهد که به دور یک منظومه ستارهای دوتایی با جرم حداقل شش برابر خورشید میچرخد. این پرجرمترین و داغترین منظومه ستارهای میزبان سیاره است که تا به امروز کشف شده است. جرم این سیاره 11 برابر بیشتر از مشتری است و 100 برابر فاصلهای به دور منظومه دو ستارهای میچرخد که مشتری به دور خورشید می چرخد.
(اعتبار تصویر: ESO/L. Calçada)
با b قنطورسb، سیاره فراخورشیدی غولپیکری که در این تصویر از تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا در شیلی نشان داده شده است، آشنا شوید. جرم این سیاره حدود 11 برابر بیشتر از مشتری است و به دور منظومه دو ستارهای به نامb قنطورس میچرخد که در فاصله کمی از زمین در حدود 325 سال نوری قرار دارد.
به گفته محققان، منظومه b قنطورس داغترین منظومه ستارهای میزبان سیاره شناخته شده است. این دو ستاره جوان هستند و فقط 15 میلیون سال سن دارند. در مقایسه، خورشید ما حدود 4.5 بیلیون سال سن دارد. جفت ستارهای قنطورس b به عنوان جسم درخشان بزرگ در سمت چپ ظاهر میشود. (نقطه روشن در سمت راست بالا یک ستاره پس زمینه است.)
5ـ ستاره های کودک امواج شوک ایجاد می کنند
سحابی مرد دونده
(اعتبار تصویر: NASANASA, ESA, and J. Bally (University of Colorado at Boulder); Processing: Gladys Kober (NASA/Catholic University of America))
ستارههای کوچک امواج شوکی را ایجاد کردند که در این تصویر جدید از تلسکوپ فضایی هابل دیده میشود. این ناحیه از فضا که به نام هربیگ هارو 45 شناخته میشود، بخش کوچکی از یک جرم ابر گازی بزرگتر به نام سحابی مرد دونده است.
امواج شوکی زمانی ایجاد میشوند که ستارگان جدید گاز داغ پرتاب میکنند، گازی که با مواد اطراف آن با سرعت صدها مایل در ثانیه برخورد میکند و امواج درخشانی ایجاد میکند. رنگ آبی در این تصویر محل برخورد گاز با اکسیژن را نشان میدهد و رنگ بنفش محل برخورد گاز کودک با منیزیم است.
6ـ مارکاریان 1337
(اعتبار تصویر: ESA/Hubble & NASA، A. Riess et al.)
ستاره شناسان از تصاویری از کهکشانهای بزرگ مانند این بهره میبرند، زیرا به آنها کمک میکند خانه کهکشانی خود را بهتر درک کنند.
تلسکوپ فضایی هابل این تصویر پر زرق و برق را از کهکشان مارپیچی Mrk (مارکاریان) 1337 گرفت که در صورت فلکی سنبله در فاصله 120 میلیون سال نوری زمین قرار دارد. در حالی که ساختار این کهکشان میتواند به محققان کمک کند تا در مورد کهکشان راه شیری اطلاعات بیشتری کسب کنند، این رصد به عنوان بخشی از کارزار دیگری برای کشف سرعت انبساط کیهان انجام شد. دانشمندان امیدوارند از دادههای کهکشانهایی مانند Mrk 1337 برای اصلاح مدلهای فیزیکی و نرخها استفاده کنند.
7ـ لباسهای فضایی از تکنسینهای جیمز وب در برابر سوختهای سمی محافظت میکنند
اینها فضانوردانی نیستند که برای پیادهروی فضایی آماده میشوند، بلکه تکنسینهایی هستند که در حال آماده شدن برای سوخترسانی به تلسکوپ فضایی جیمز وب با پیشران سمی هستند.
(اعتبار تصویر: ESA)
مهندسانی که به تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) کمک میکنند، «لباسهای فضایی» محافظ میپوشند تا از مسمومیت با مواد شیمیایی سمی جلوگیری کنند.
مهندسان طی ده روز مخازن پیشران تلسکوپ را با 79.5 لیتر اکسید کننده تتروکسید دی نیتروژن و 159 لیتر هیدرازین پر کردند. این عملیات در 3 دسامبر، بیش از دو هفته قبل از پرتاب این ماموریت در 22 دسامبر تکمیل شد.
از آنجایی که هیدرازین و تتروکسید دیتروژن هر دو بسیار سمی هستند، تنها چند متخصص آموزش دیده که لباسهای محافظ شبیه لباس پیادهروی فضایی پوشیده بودند، اجازه ورود به سالن سوخترسانی را پیدا کردند. مهندسان در مرحله بعدی، 6.2 متریک تن JWST را در داخل یک پرتاب موشک محافظ قرار میدهند که قبل از انتقال برای مونتاژ نهایی در بالای پرتابگر آریان 5 نصب میشود.
8ـ ماهوارهها مشاهده کردند که تغییرات آب و هوایی سرعت جریان قطب جنوب را افزایش میدهد
(اعتبار تصویر: کوپرنیک)
دادههای ماهوارهای نشان میدهد که سرعت جریان قطبی قطب جنوب مرتبط با تغییرات آب و هوایی افزایش مییابد. جریانی که دور قاره یخی از غرب به شرق میچرخد، بزرگترین جریان اقیانوسی روی این سیاره و ویژگی غالبی است که بر اقیانوس جنوبی تأثیر میگذارد. در سالهای اخیر، دانشمندان متوجه شدهاند که جریان به دلیل تغییرات آب و هوایی در حال افزایش است.
برخی از کارشناسان نگران هستند که شتاب جریان قدرتمند ممکن است تغییرات آب و هوایی را تسریع کند زیرا میتواند ظرفیت اقیانوس جنوبی را برای جذب دیاکسیدکربن، گاز گلخانهای غالب جو کاهش دهد. این تصویر براساس دادههای برنامه رصد زمین کوپرنیک اروپایی، جریان اقیانوس را در اطراف کلاهک یخی قطب جنوب در 3 دسامبر نشان میدهد.
9ـ خدمه ایستگاه فضایی برای پرتره خانوادگی با گردشگران فضایی ژاپنی ژست میگیرند!!
(اعتبار تصویر: Roscosmos)
فضانوردان در ایستگاه فضایی بینالمللی پذیرای گردشگران فضایی ژاپنی، بیلیونر یوساکو مائزاوا و دستیارش یوزو هیرانو بودند که به همراه فضانورد الکساندر میسورکین وارد ایستگاه شدند.
این آخرین ورود خدمه فعلی ایستگاه فضایی را به ده نفر افزایش داد. خدمه در روز چهارشنبه (8 دسامبر) اندکی پس از رسیدن کپسول سایوز که مائزاوا، هیرانو و میسورکین را به ایستگاه آورد، عکس گرفتند. این دو گردشگر با همراهی میسورکین در 20 دسامبر به زمین باز خواهند گشت.
10ـ یوساکو مائزاوا بیلیونر ژاپنی راهی ایستگاه فضایی میشود
(اعتبار تصویر: Roscosmos)
یوساکو مائزاوا بیلیونر ژاپنی در فضاپیمای سایوز روسیه که برای سفری نزدیک به دو هفتهای در ایستگاه فضایی بینالمللی حرکت کرد. مائزاوا که در روز چهارشنبه ساعت 2:38 بامداد به وقت شرقی (ساعت 07:38 به وقت گرینویچ یا 12:38 بعد از ظهر به وقت محلی) از پایگاه فضایی بایکونور روسیه به سمت پایگاه مداری پرتاب شد، اولین گردشگر فضایی است که از سال 2009 از این پایگاه مداری بازدید میکند.
او توسط دستیارش یوزو هیرانو همراهی میشود که تمام این تجربه را فیلمبرداری خواهد کرد. در داخل کپسول سایوز، الکساندر میسورکین، فضانورد روسی، فرمانده این پرواز همراه آنها خواهد بود. همچنین انتظار میرود که مائزاوا، یک علاقهمند به فضا، با ماموریت DearMoon اسپیسایکس که در حال حاضر برای سال 2023 برنامهریزی شده است، به ماه پرواز کند.
منبع:
The top space stories of the week!
By Doris Elin Urrutia
https://www.space.com/36316-the-most-amazing-space-stories-of-the-week.html