انفجار نادر “فرانواختر” برای اولین بار در حاشیه راه شیری شناسایی شد!!

این انفجار 10 برابر قوی‌تر و روشنتر از انفجار یک ابرنواختر معمولی بود.

تصویر هنری از جهان اولیه، تقریباً در زمان انفجار دست‌نیافتنی ابرنواختر. (اعتبارتصویر: ناسا / آدولف شالر)

دانشمندان شواهدی از انفجار ستاره‌ای نادر و عظیم کشف کرده‌اند که مربوط به نخستین روزهای جهان کمتر از یک بیلیون سال پس از انفجار بزرگ است.

این انفجار باستانی که به عنوان “فرانواختر مغناطیسی-چرخشی” شناخته می‌شود، تقریباً 10 برابر روشن‌تر و پرانرژی‌تر از ابرنواختر معمولی بود (مرگ خشنی که در انتظار بیشتر ستارگان جهان، از جمله خورشید زمین است).

نویسنده اصلی مطالعه دیوید یونگ، ستاره‌شناس مستقر در دانشگاه ملی استرالیا در کانبرا، در بیانیه‌ای گفت: طبق تحقیقی که 7 ژوئیه در ژورنال Nature منتشر شد، ستاره‌هایی که به این صورت، شکل می‌گیرند باید پرجرم باشند (ده‌ها برابر خورشید)، به سرعت بچرخند و دارای یک میدان مغناطیسی قدرتمند باشند. هنگامی که یک ستاره مانند این می‌میرد، با یک انفجار بسیار قدرتمند خاموش می‌شود – در پوسته‌ای متراکم و پر انرژی فرو می‌ریزد که عناصر ساده مولد ستاره را به یک “سوپ” از مواد همیشه سنگین‌تر تبدیل می‌کند.

یونگ گفت: “این یک مرگ انفجاری برای ستاره است، و هیچ کس قبلاً این پدیده را پیدا نکرده است.”

نویسندگان این مطالعه نوشتند: ستاره‌ای دور در حاشیه راه‌شیری پیدا کرده‌اند که حاوی یک کوکتل شیمیایی عجیب است که تنها با این نوع انفجار دست نیافتنی قابل توضیح است. این ستاره با نام (SMSS J200322.54-114203.3  که به اختصار J2 می‌نامیم) و در حدود 7500 سال نوری خورشید در هاله کهکشان راه شیری واقع و در حدود 13 بیلیون سال پیش یا کمتر از 800 میلیون سال تشکیل شده است به گفته محققان پس از تولد جهان ستاره‌هایی از این دست، قدیمی‌ترین ستاره‌های موجود هستند.

محققان در مطالعه جدید خود، با استفاده از ابزارهای ویژه در تلسکوپ ماژلان در صحرای آتاکاما شیلی، ترکیب شیمیایی ستاره را بر اساس طول موج‌های نوری که از آن ساطع می‌شود، مورد تجزیه و تحلیل دقیق قرار دادند. آنها دریافتند که بر خلاف اکثر ستارگان شناخته شده مربوط به این دوران اولیه، J2 حاوی مقادیر بسیار کمی آهن است، در حالی که دارای مقادیر غیرمعمول زیاد عناصر سنگین‌تر مانند روی، اورانیوم و یوروپیوم است.

ادغام بین ستاره‌های نوترونی می‌تواند وجود این عناصر سنگین‌تر را در ستاره‌های مشابه از جهان اولیه توضیح دهد – با این حال، محققان گفتند، J2 شامل بسیاری از عناصر سنگین “اضافی” است که حتی تئوری ادغام ستاره نوترونی نیز مناسب نیست.

به گفته نویسندگان، تنها توضیح برای همه عناصر اضافی سنگین یک انفجار فوق‌العاده بزرگ است – فرا ابرنواختر با چرخش سریع و یک میدان مغناطیسی قوی تقویت می‌شود.

چیاکی کوبایاشی یکی از نویسندگان مطالعه، در بیانیه‌ای از دانشگاه هرتفوردشایر انگلیس گفت: “ما اکنون شواهد مشاهده را برای اولین بار پیدا می‌کنیم که نشان می‌دهد نوع دیگری از فراابرنواختر وجود دارد که همه عناصر پایدار را در جدول تناوبی به طور همزمان تولید می‌کند – انفجار ریزش هسته‌ای یک ستاره بزرگ پر سرعت و بسیار مغناطیسی، و این تنها چیزی است که نتایج را توضیح می دهد.”

این کشف چیزی فراتر از یک نمایش درخشان است. چنین انفجاری باورنکردنی باید در اولین مراحل تشکیل کهکشان رخ داده باشد تا منجر به تولد J2 شود. محققان نتیجه‌گیری کردند که این واقعیت نشان می‌دهد که فراابرنواختر ممکن است یک روش مهم در تشکیل ستاره در اوایل جهان باشد. برای ستاره‌سازی بیشتر این نتایج، شناسایی ستاره‌های کاملاً قدیمی و عجیب و غریب مورد نیاز است.

ترجمه: نجمه قاسمی

منبع:

Rare ‘hypernova’ explosion detected on fringes of the Milky Way for the first time

By Brandon Specktor – Senior Writer 3 days ago

https://www.livescience.com/magneto-rotational-hypernova-explosion-detected.html