صورتواره داس یا سوال در صورت فلکی اسد!!
داس معروف در صورت فلکی اسد شکل علامت سوال وارونه است که به راحتی قابل تشخیص است و سر و شانههای صورت فلکی لئو شیر را مشخص میکند. درخشانترین ستاره صورت فلکی اسد قلبالاسد است. نام و اطلاعات مربوط به ستارههای دیگر را در علامت سوال یا داس اسد را میتوانید در مقاله زیر مطالعه کنید.
علامت سوال یا داس وارونه در صورت فلکی اسد یا شیر به راحتی قابل مشاهده است و از ستارههایی ساخته شده است که سر و شانههای صورت فلکی شیر را مشخص میکند. ماه گاهی از مقابل درخشانترین ستاره سوال یا داس، قلبالاسد عبور میکند.
علامت سوال یا داس وارونه در صورت فلکی اسد، نشان دهنده سر و شانههای شیر است. قلبالاسد یا Regulus درخشانترین ستاره در صورت فلکی اسد است. تصویر از Derekscope:
http://www.derekscope.co.uk/constellation-20th/leo/
الگوی ستارهای که در صورت فلکی شیر به نام داس شناخته میشود، مانند یک علامت سوال به نظر میرسد. این همان چیزی است که صورتواره نامیده میشود، یک گروه کوچک و قابل تشخیص از ستارهها (یکی از الگوهای آسانتر برای تشخیص در آسمان شب). علامت سوال یا داس اسد، که نشان دهنده سر و شانههای شیر است، توسط شش ستاره تشکیل شده است: اپسیلون، مو، زتا، گاما، اتا و آلفای اسد (ستاره آخر بیشتر با نام Regulus یا Cor Leonis، قلبالاسد نیز شناخته میشود) .
علامت سوال مشخصه آسمان بهاری در نیمکره شمالی است، اما شما میتوانید آن را در سایر اوقات سال نیز ببینید. همین حالا، حوالی اواخر ژانویه و اوایل فوریه، در شرق آسمان اواسط تا اواخر شب میتوانید آن را ببینید.
در 29 و 30 ژانویه 2021 – قبل از خوابیدن – به سمت شرق نگاه کنید تا ماه درخشان را در حال همراه با قلبالاسد یا Regulus، درخشانترین ستاره در صورت فلکی اسد ببینید. از بیشتر نقاط جهان، ماه و قلبالاسد را تا اواسط شب، یعنی در میانه راه بین غروب خورشید و نیمه شب مشاهده خواهید کرد. الگوی علامت سوال وارونه را ببینید که قلبالاسد بخشی از آن است؟
داسها قبلاً تجهیزات استاندارد مزرعه بودند که در درو استفاده میشدند. داس ممکن است در پرچم و نمادشناسی چکش و داس قابل تشخیص باشد که ابزارهایی بودند که سالها نشانگر اتحاد جماهیر شوروی بود. امروزه “علامت سوال وارونه” اشاره به صورتواره داس یا علامت سوال دارد.
صورتواره داس در صورت فلکی اسد به عنوان یک ابزار دروی قدیمی نامگذاری شده است. تصویر از Petr Brož / Wikimedia Commons.
صورتواره داس در صورت فلکی اسد یکی از معدود مواردی است که الگوی ستارههای آن کاملاً شبیه آنچه میباشد که نامگذاری شده است. شیر ستارهای برای ملتهای مختلف شناخته شده است. پارسها، ترکها، سوریها، عبریها و بابلیهای باستان همه یک شیر را دیدند که بدنش مثلثی شکلش و سر و شانههایش در الگوی سوال واورنه داسی شکل بود. یونانیان اسد را به عنوان شیر بزرگی میدانستند که توسط هرکول کشته شد. اسد برای مصریها مهم بود زیرا طغیان سالانه رود نیل هنگامی رخ داد که خورشید در مقابل ستارگان شیر قرار داشت.
برای اینکه کمی با Sickle بیشتر آشنا شویم، بیایید از مشهورترین ستارههای آن، آلفای اسد یا قلبالاسد (Regulus) شروع کنیم، این ستاره در پایین علامت سوال وارونه یا داس واقع شده و جزیی از این صورتواره میباشد. قلبالاسد یا Regulus درخشانترین ستاره نه تنها در این صورتواره بلکه در صورت فلکی اسد است و کوپرنیکوس آن را نامگذاری کرد. قلبالاسد یا Regulus یکی از معدود ستارهها با نامی است که از لاتین آمده است و به معنای پادشاه کوچک است. این ستاره Cor Coronis، قلب شیر نیز نامیده میشود.
تصویری از Regulus که با یک تلسکوپ کوچک بدست آمده است. لکه ضعیف بالای آن کهکشان کوتوله لئو I. است. تصویر از فرد اسپناک.
Regulus دارای قدر 1.3 است که آن را کمنورترین ستاره در قدر 1 و در بین کل 21 ستاره درخشان میکند. Regulus در فاصله 79 سال نوری ما قرار دارد و قدمت آن حدود 250 میلیون سال تخمین زده شده است. این ستاره به عنوان یک کوتوله با رنگ سفید مایل به آبی طبقهبندی میشود. Regulus با سرعت تقریبی 200 مایل در ثانیه (317 کیلومتر در ثانیه) سریعترین چرخش را در میان بیشتر ستارههای قدر 1 دارد که شکل آن را از کروی تا کمی برآمده تغییر میدهد. سرعت و شکل بر دمای ستاره تأثیر میگذارد، در استوا دما در حدود 10200 کلوین (18000 درجه فارنهایت) اما در قطبها 15400 کیلوگرم (27999 فارنهایت) ثبت میشود.
Regulus حدود 360 برابر از خورشید درخشانتر است در حالی که اندازه آن کمتر از چهار برابر خورشید است.
یک واقعیت جالب درباره Regulus که به ویژه برای رصدگران قابل توجه است این است که نزدیکترین ستاره به دایرهالبروج یا مسیر سیارات و ماه در آسمان ما است. به همین دلیل، ماه و سیارات اغلب از Regulus میگذرند و گاهی اوقات اختفای ماه و این ستاره دیده شده یا ماه از جلوی ستاره عبور میکند.
درباره Regulus یا قلب شیر بیشتر بخوانید:
https://earthsky.org/brightest-stars/best-regulus-the-heart-of-the-lion
دوست فیس بوکی VegaStar Carpentier در آوریل 2012 این عکس فوقالعاده از مریخ را در صورت فلکی لئو گرفته است. دیدن داس از لئو آسان است و چون Regulus در نزدیکی دایرهالبروج است، سیارات و ماه اغلب از کنار آن میگذرند.
ستاره بالای Regulus در Sickle، اتا است. این تنها ستاره لئو است که نام مشخصی ندارد، اگرچه در چند منبع به نام Al’dzhabkhakh ذکر شده است. اتا ستاره ای با قدر 4 (قدر 3.5) است و از 1270 سال نوری فاصله دارد. در چنین مسافتی تعجب آور نیست که یاد بگیریم 28 برابر بزرگتر از خورشید است. اتا یک سیستم چند ستارهای است که به عنوان یک ابرغول سفید طبقهبندی میشود.
ستاره بعدی جبهه یا Algieba (گامای اسدی) است که در یال شیر واقع شده است که دومین ستاره درخشان این صورتواره است و از فاصله 90 سال نوری با قدر 1.9 میدرخشد. ستاره منفرد نیست بلکه دوتایی که با 4 ثانیه قوسی از هم جدا میشوند. این دو ستاره از دو طبقه بندی متفاوت هستند که باعث میشود از طریق تلسکوپها به رنگ زرد مایل به نارنجی و سبز مایل به زرد ظاهر شوند. بارش شهابی مشهور اسدی در ماه نوامبر از نقطهای در نزدیکی جبهه پدیدار میشود. در سال 2010، سیارهای در اطراف ستاره اصلی سیستم دو ستارهای کشف شد. جرم این سیاره 8.8 برابر مشتری است اما مداری نزدیک به ستاره اصلی خود است (مانند زمین نسبت به خورشید).
در ادامه به ستاره بعدی این صورتواره ضفیره یا گیسو Adhafera (یا زتای اسدی) میرسیم که پشت سر اسد بوده و بخشی از یال شیر را مشخص میکند. فاصله این ستاره غولپیکر 3.4 بوده و 260 سال نوری از ما فاصله دارد. ما آن را در یک مرحله کوتاه از چرخه زندگی خود مشاهده میکنیم. Adhafera یک کوتوله بوده و سرانجام به کلاس دیگری از غولها با قطر بزرگتر از مدار زمین تبدیل خواهد شد. نام Adhafera به معنای “سنجاق مو” است که برای یک ستاره در یال شیر در نظر گرفته شده است، حتی اگر این اسم به طور تصادفی به جای یک ستاره در صورت فلکی همسایه گیسوی برنیکه به این ستاره داده شود.
ستارهRasalas (یا Mu Leonis) به معنی ابروها، ستاره بعدی است که بالای سر شیر را مشخص میکند. این ستاره با قدر 3.8 میدرخشد و از ما 150 سال نوری فاصله دارد. غول فوقالعاده غنی از فلز، آهن بیشتری حدود 70 درصد نسبت به خورشید دارد که ممکن است به این دلیل باشد که این ستاره در حال گسترش و خوردن سیارات داخلی غنی از فلز است.
آخرین ستاره این صورتواره Algenubi (یا اپسیلون اسدی) است که پنجمین ستاره درخشان در صورت فلکی اسد است و نام آن به معنی ستاره جنوبی سر شیر است. Algenubi با قدر 2.9 میدرخشد و 247 سال نوری از ما فاصله دارد که باعث میشود ستاره سه برابر قلبالاسد از ما دورتر شود. Algenubi در حال انتقال از یک ستاره رده اصلی به یک غول سرخ است.
ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
What is the Sickle in Leo?
Posted by Kelly Whitt in FAVORITE STAR PATTERNS | January 29, 2021
https://earthsky.org/favorite-star-patterns/the-sickle-backward-question-mark-pattern-in-leo