آیا دنباله‌دار سوان را خواهید دید؟
دنباله‌دار دیگری – دنباله‌دار SWAN – در حال حاضر درحال خودنمایی است. عکسهای شگفت‌انگیزی از آن گرفته شده است. آیا میتوانید آن را ببینید؟ شاید، اما شرایط چالش‌برانگیز است. نمودارها و نکات دیگر را در این مقاله میتوانید بخوانید.
دکتر اسکای در والنسیا ، فیلیپین (عرض جغرافیایی 9 درجه شمالی)، این تصویر را از دنباله‌دار در 2 می 2020 گرفت و نوشت: “دنباله‌دار سوان C/2020 F8 در ماه مارس توسط تصویربرداری SOHO ناسا کشف شد. با قدر 5+ ، هنگام گرفتن این تصویر، به راحتی می‌توان از دوربینهای دوچشمی در گرگ و میش آنها را مشاهده کرد.
دنباله‌دار زیبای سوان که به تازگی کشف شده در هفته اول خرداد بعد از غروب خورشید در شمال غرب آسمان و قبل از طلوع در جنوب شرق با چشم غیرمسلح قابل مشاهده خواهد بود.
درست قبل از آغاز سال ۲۰۲۰ بود که دنباله‌دار ATLAS ظاهر شده و با سرعت و درخشش زیاد خود باعث شگفتی اخترشناسان شد. دانشمندان اعتقاد داشتند که می‌توان این دنباله‌دار را با چشم غیرمسلح مشاهده کرد. ارزیابی مسیر اطلس نشان می‌داد که مدار آن مشابه مدار دنباله‌دار بزرگ ۱۸۴۳ خواهد بود، اما ناگهان این دنباله‌دار در فضا متلاشی شده و دیگر اثری از آن باقی نماند.
در روز ۱۱ آوریل، همان روزی که اطلس متلاشی شد ستاره شناس آماتور مایکل ماتیازو (Michael Mattiazzo) هنگام جستجوی داده‌های رصدخانه خورشیدی و هلیوسفر ناسا (SOHO) یک دنباله‌دار جدید را کشف کرد. این دنباله‌دار که سوان (Comet SWAN) نام گرفته به نظر می‌رسد در مدار بیضی بسیار دراز به دور خورشید می‌چرخد. شبیه سازی مدار این دنباله‌دار نشان می‌دهد که از هر ۲۵ میلیون سال یک بار به دور خورشید می‌چرخد. این بدان معنی است که آخرین بازدید سوان از منظومه شمسی درونی در دوره الیگوسن بوده است.
دنباله‌دار سوان C / 2020 F8 در حال حاضر با دوربینهای دوچشمی در آسمان نیمکره شمالی قابل مشاهده است، اگرچه پیدا کردن آن نیاز به مهارت دارد، اما فقط زمان کمی برای پیدا کردن آن هر روز دارید. به این دلیل که دنباله‌دار فقط کمی قبل از خورشید طلوع می‌کند و هنگام غروب آفتاب در نزدیکی افق آن را می‌توان یافت.
این دنباله دار در حال حاضر به فاصله 51.7 میلیون مایلی (83.2 میلیون کیلومتری) زمین نزدیک شده است (در تاریخ 12 تا 13 می 2020).
در تاریخ 27 می 2020 به سمت قسمت انتهایی آن یا نزدیکترین نقطه به خورشید حرکت می‌کند.
ستاره شناس آماتور مایکل ماتیازو در استرالیا دنباله‌دار سوان را در 11 آوریل سال 2020 کشف کرد. ماتیازو هنگامی که کشف خود را انجام داد، به دنبال دنباله‌دار در آسمان نمی‌گشت. درعوض، او هنگام مشاهده تصاویر ضبط شده توسط ابزار خورشیدی باد ناهمسانگردی (SWAN) در رصدخانه خورشیدی و هورسپهری (SOHO) که تحت نظارت ناسا و آژانس فضایی اروپا کنترل شده، دنباله دار احتمالی – و سپس تأیید شده – را مشاهده کرد. این هشتمین کشف دنباله‌دار متیازو است. مانند دنباله‌دار سوان، بقیه دنباله‌دارهایی که او کشف کرده، از طریق بررسی تصاویر SOHO پیدا شدند. این دوازدهمین کشف ابزار سوان است. و این 3932 امین کشف دنباله‌دار SOHO است!
سوآن SWAN که در حقیقت سرواژه عبارت Solar Wind Anisotropies هست، نام یکی از دوربین های تلسکوپ فضایی سوهو است که وظیفه تصویربرداری از خطوط لیمان آلفای خورشید و بررسی طوفان‌های خورشیدی را بر عهده دارد. به دلیل اینکه این ابزار برای تصویربرداری از هیلوسفر خورشید و طوفان‌های خورشیدی طراحی شده، دارای میدان دید وسیعی است. و همین میدان دید وسیع امکان خوبی را برای رصد و کشف دنباله دارها فراهم کرده است. دوربین سوآن همواره از کل آسمان تصویربرداری می کند تا میزان تغییرات هیدروژن موجود در فضای منظومه شمسی منتشر شده از طوفان های خورشیدی را بررسی کند. هسته دنباله دار با نزدیک شدن به خورشید و افزایش دما شروع به بخار شدن می کند. بخار شدن یخ های هسته، باعث انتشار گاز هیدروژن در منطه گیسو دنباله دار می شود و همین امر باعث خواهد شد تا دنباله دار در تصویر فرابنفش دوربین سوآن دیده شود.
طبق گزارش آژانس فضایی اروپا، دنباله‌دار سوان C / 2020 F8)) در حال خارج کردن مقادیر زیادی بخار آب بود که به عنوان هیدروژن روی سازه SOHO نشان داده شد. مایکل کامبی از دانشگاه میشیگان تخمین زد که تا 15 آوریل، این دنباله‌دار در هر ثانیه حدود 2866 پوند (1300 کیلوگرم) بخار آب را بیرون می‌کشد.
بنابراین، در ماه آوریل، دنباله‌دار SWAN روند افزایش روشنایی را نشان داد – احتمالاً به دلیل وقوع فعالیت موقت – اما پس از آن، این روند متوقف شد. از اوایل و اواسط ماه می، دنباله‌دار درخشان‌تر نمی‌شود، اگرچه ممکن است در روزهایی که در حال نزدیک شدن به حضیض خورشیدی در 27 می روشن‌تر شود.
البته سوالی که در ذهن همه است این است که آیا دنباله دار SWAN با چشم غیرمسلح قابل مشاهده خواهد بود؟ و پاسخ این است که احتمالاً اینطور نیست.
شما ممکن است آن را با استفاده از دوربین دوچشمی یا یک تلسکوپ کوچک گیر بیاورید، اما با وجود این که بسیار نزدیک به افق است، ناگفته نماند که فقط در فاصله اندکی قبل از طلوع آفتاب هر روز در آسمان ما قرار دارد، زیرا دنباله‌دار در تاریخ 27 می در نزدیکترین نقطه خود به خورشید است.
مسیر حرکت دنباله‌دار سوان. SkyMap software
دنباله دار C / 2020 F8 (SWAN). تصویر از Ezequiel Benitez, from Isabela, Puerto Rico
چگونه، چه موقع و کجا دنباله‌دار SWAN را پیدا کنیم؟
احتمالاً بهترین زمان برای مشاهده دنباله‌دار SWAN در صبح دوشنبه پیش از طلوع در افق شمال شرقی باشد.
آسانترین راه برای یافتن دنباله دار SWAN این است که زودتر بیدار شدن حدودا یکساعت قبل از طلوع آفتاب – و استفاده از این نقشه قابل چاپ از مجله Sky & Telescope است
مسیر حرکت دنباله‌دار SWAN از میان صورت فلکی قیطس به سمت ارابه‌ران در طول بازه سه هفته و نیم. موقعیت دنباله‌دار هر روز نشان داده شده است.
برای دانلود نقشه با فرمت پی دی اف میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید:
https://skyandtelescope.org/wp-content/uploads/Comet_Swan_finder_BW.pdf
برای دستیابی به اطلاعات رصدی دنباله‌دار میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید:
http://astro.vanbuitenen.nl/comet/2020F8
جایی را در اطراف خانه / نزدیک جایی که میتوانید افق شمال شرقی را ببینید، شناسایی کنید. در آن مکان دوربین دوچشمی را برای صبح آماده کنید.
نحوه پیدا کردن دنباله‌دار SWAN در روز دوشنبه
در اینجا سه روش برای یافتن دنباله‌دار در آسمان پیش از طلوع آفتاب وجود دارد:
1 – استفاده از ستاره درخشان سروش برای پیدا کردن دنباله دار SWAN در روز دوشنبه
ستاره درخشان Capella را در صورت فلکی ارابه‌ران پیدا کنید. تقریباً 10º بالاتر از افق، دنباله‌دار SWAN وجود خواهد داشت. اکنون با دوربین دوچشمی به سمت راست حرکت کنید، میتوانید دنباله‌دار را ببینید.
نحوه استفاده از سروش برای یافتن دنباله دار سوان JAMIE Carter / CARTES DU CIEL
2 – نحوه استفاده از صورت فلکی ذات‌الکرسی برای پیدا کردن دنباله‌دار SWAN در روز دوشنبه
صورت فلکی ذات‌الکرسی Cassiopeia را در بالای افق شمال شرقی پیدا کنید. شکل V و دو ستاره بیرونی یعنی Caph و Shedar را پیدا کنید. خطی را بین آنها به طور عمود بر افق بکشید، به دنباله‌دار خواهید رسید.
نحوه استفاده از Cassiopeia برای پیدا کردن دنباله دار سوان JAMIE Carter / CARTES DU CIEL
3 – نحوه استفاده از صورت‌های فلکی برساووش و اندرومدا برای پیدا کردن دنباله دار SWAN در روز دوشنبه
اگر می توانید برساووش و اندرومدا را شناسایی کنید، دنباله دار SWAN را بین ستاره های الغول برساووش و Almach آندرومدا (عناق‌الارض (کودک زمین) یا گاما زن برزنجیر ) در هر دو شکل پیدا خواهید کرد.
نحوه استفاده از برساووش و اندرومدا برای پیدا کردن دنباله دار سوان JAMIE Carter / CARTES DU CIEL
نحوه پیدا کردن دنباله دار SWAN اواخر همین هفته
دلیل اینکه من دوشنبه را به عنوان کلید اصلی برای جستجوی دنباله‌دار SWAN قرار داده ام این است که فرصتی وجود دارد که بتوان آن را رصد کرد. از این گذشته، این یک دنباله‌دار غیرقابل اعتماد است.
از نظر فنی ممکن است در پایان تابستان درخشانترین حالت خود قرار داشته باشد، اما تا آن زمان ممکن است (الف) منفجر شده باشد و (ب) در آسمان قبل از طلوع خورشید محو شود.
با این حال، چند روش برای یافتن دنباله‌دار SWAN در اواخر هفته در این مقاله آمده است:
چهارشنبه، 20 می 2020: دنباله دار SWAN در آسمان پیش از طلوع آفتاب بسیار نزدیک به ستاره الغول در برساووش خواهد بود.
چهارشنبه ، 3 ژوئن 2020: دنباله دار SWAN نزدیک به ستاره درخشان سروش در ارابه‌ران در آسمان پس از غروب آفتاب می‌گذرد.
ترجمه و گردآوری: سارا سیدحاتمی
منبع:
Will you see Comet SWAN?
Posted by Eddie Irizarry in SPACE | May 16, 2020
https://earthsky.org/space/comet-c-2020-f8-swan-how-to-see-charts
It’s ‘Comet SWAN’ Week. Here’s How You Can See The ‘Comet Of The Year’