چشمان اژدها (التنین و راس‌الثعبان)

این 2 ستاره مشهور در نیمکره شمالی آسمان می‌درخشند. التنین و راس‌الثعبان چشم‌های برافروخته صورت فلکی اژدها را نشان می‌دهند.

صورت فلکی اژدها و ستاره‌های آن التنین و راس‌الثعبان، که در تاریخ 25 می 2017 توسط مارتین مارسادیاناتا از اندونزی گرفته شده است.

ستاره‌های التنین و راس‌الثعبان نماینده چشمهای برافروخته صورت فلکی اژدها هستند.

صورت فلکی طولانی و پیچیده‌ اژدها را می‌توان در آسمان نیمکره شمالی در تابستان پیدا کرد. در یک آسمان تاریک، به دم اژدها بین آبگردان بزرگ و کوچک نگاه کنید.

اگر در شهر یا حومه آن هستید، به دنبال التنین و راس‌الثعبان در نزدیکی ستاره وگا در صورت فلکی لیرا باشید.

چگونه می‌توانیم التنین و راس‌الثعبان را پیدا کنیم؟
هنگامی که شما با الگوی ستاره‌ای مثلث تابستانی آشنا باشید – الگوی ستاره‌ای بزرگ که شامل سه ستاره روشن در سه صورت فلکی مختلف است – با روش پرش ستاره‌ای به راحتی می‌توانید به چشمان اژدها برسید.

خطی فرضی را از ستاره الطایر به ستاره وگا بکشید تا بتوانید التنین و راس‌الثعبان را پیدا کنید.

چشمهای اژدها در شبهای بهار در آسمان شمال شرقی و در اواخر تابستان در شبها تقریبا در سرسو و در شبهای اواخر پاییز و اوایل زمستان در آسمان شمال غربی ظاهر می‌شوند.

راه شیری از مثلث تابستانی عبور می‌کند. خط خیالی را از ستاره الطایر به سمت ستاره وگا بکشید تا التنین و راس‌الثعبان را پیدا کنید.

علم و تاریخچه چشم اژدها.
ستاره‌شناسی مدرن مشخص کرده است که ستاره راس‌الثعبان بیش از 200 سال نوری دورتر از همتای خود در اژدها یعنی التنین قرار دارد. بهترین تخمین‌ها برای فاصله التنین در 148 سال نوری و برای ثعبان در 362 سال نوری می‌باشد.
التنین از زمین به صورت ستاره درخشانی مشاهده می‌شود، دلیلش این است که نسبت به ما از راس‌الثعبان خیلی نزدیک‌تر است. اگر این ستاره‌ها فاصله‌ی یکسانی داشته باشند، راس‌الثعبان شش برابر روشن‌تر از التنین می‌درخشید و ما احتمالا دیگر دو ستاره را به عنوان چشم اژدها نمی‌دیدیم.

نقش التنین در تاریخ نجوم بسیار زیاد است. جیمز کالر در وب‌سایت خود (http://stars.astro.illinois.edu/sow/eltanin.html) نوشته است:
در تلاش برای پیدا کردن اختلاف‌منظر، تغییر سالانه موقعیت ستاره‌ای که ناشی از تغییر موقعیت زمین در حال چرخش است (که از آن فاصله ستاره تعیین می‌شود)، در سال 1728 جیمز بردلی “ابیراهی نور ستاره” را کشف کرد که تفاوت ظاهری و کوچک راستای رصدشدۀ ستاره با راستای واقعی آن، در نتیجۀ حرکت رصدکننده یا ناظر در جهت عمود بر مسیر نور دریافتی از ستاره و محدود بودن سرعت نور می‌باشد.
این کشف برای همه ثابت کرد که نظریه کوپرنیک درست بود و زمین واقعا در اطراف خورشید مرکزی حرکت می‌کند.
التنین ستاره گامای صورت فلکی اژدها است و در عین حال درخشانترین ستاره اژدها می‌باشد. ستاره راس‌الثعبان (بتای اژدها) و ثعبان ستاره آلفای اژدها می‌باشد. چرا ثعبان به عنوان آلفای اژدها می‌باشد؟ به این دلیل که ثعبان ستاره قطبی سابق است!
با این حال Jean Meeus (در صفحه 363 کتاب Mathematical Astronomy Morsels V التنین را “ملکه قطبها” می‌نامد زیرا این ستاره، ستاره قطبی شمال در سال 92020 و سپس ستاره قطبی جنوب در سال 2083470 خواهد بود!

صورت فلکی اژدها از Uranographia توسط Johannes Hevelius، 1690، از Pinterest.

ترجمه: سارا سیدحاتمی
منبع:
Eltanin and Rastaban, the Dragon’s Eyes
Posted by Bruce McClure in BRIGHTEST STARS | July 14, 2019