ستاره ابطالجوزا منفجر خواهد شد؟
بله، این ستاره منفجر خواهد شد. ستاره اِبط‌الجوزا (Betelgeuse) یا شبان‌شانه (در پارسی میانه: بَشْن:) سوختش تمام می‌شود، زیر وزن خود فرو می‌ریزد، و سپس در انفجار ابرنواختری چشمگیری، روزی منفجر خواهد شد … اما این امر احتمالا به این زودی‌ها اتفاق نمی‌افتد (واژه بَشن در پارسی میانه به معنای نوک، قله و یال است. (فرهنگ پهلوی، د. اِن. مک‌کنزی، لندن ۱۹۷۱)).
به عنوان ستاره ابط‌الجوزای قرمز، همچنین به عنوان آلفای شکارچی شناخته می‌شود، ستاره‌ای با قدر 9 در آسمان شب و دومین ستاره درخشان در صورت فلکی شکارچی است. عکس توسط توماس ویلدورن
ستاره قرمز ابطالجوزا در صورت فلکی شکارچی دیده می‌شود. این ستاره تنها یکی از ستارگان درخشان شکارچی نیست. این ستاره‌ای است که ستاره‌شناسان می‌دانند روزی به صورت یک ابرنواختر منفجر خواهند شد. و با یک تخمین، تنها 430 سال نوری با آن زمان فاصله دارد!
ابطالجوزا در نور ماوراء‌بنفش توسط تلسکوپ فضایی هابل به تصویر کشیده شده است. نقطه سفید روشن احتمالا یکی از قطبهای این ستاره است. تصویر از ناسا / ESA
توماس وایلدونر این تصاویر را قبل و بعد از انفجار ابرنواختر در ژانویه 2014 در کهکشان M82 به تصویر کشید. ابرنواختر را می‌بینید؟ ستاره‌شناسان گاهی می‌گویند که یک ابرنواختر می‌تواند از کهکشانی که در آن ساکن است، بگریزد. این عکس، همین مورد را نشان می‌دهد! در مورد ابرنواختر M82 بیشتر بدانید (https://earthsky.org/space/images-of-closest-supernova-in-years-in-galaxy-m82).
ابطالجوزا روزی منفجر خواهد شد:
ابطالجوزا در حدود 430 سال نوری زمین قرار گرفته است. با این حال، یکی از درخشان‌ترین ستارگان در آسمان است؛ به این دلیل که ابطالجوزا یک ستاره سوپرغول است. این ستاره ذاتا بسیار درخشان است.
با این حال، چنین درخشندگی‌ای ایده‌آل است. ابطالجوزا، یکی از معروف‌ترین ستاره‌ها در آسمان است، به دلیل اینکه روزی منفجر خواهد شد. انرژی فوق‌العاده ابطالجوزا مستلزم آن است که سوخت به سرعت مصرف شود و در واقع ابطالجوزا در حال حاضر نزدیک به پایان عمرش است. به زودی، سوختش تمام می‌شود و سپس به صورت ابرنواختر منفجر می‌شود. وقتی این اتفاق می‌افتد، ابطالجوزا به مدت چند هفته یا چند ماه، شاید به شکل ماه کامل و در روز روشن قابل مشاهده باشد.
چه اتفاقی می‌افتد؟
احتمالا در طول زندگی ما این اتفاق رخ نمی‌دهد اما، در واقع، هیچ‌کس واقعا زمان آن را نمی‌داند. این رویداد می‌تواند فردا یا یک میلیون سال بعد رخ دهد.
ابطالجوزا در سالها یا هزاران سال دیگر به ابرنواختر تبدیل می‌شود که ما این تصویر را از زمین نمی‌بینیم. تصویر از Geekosystem.
آیا ابطالجوزا، به خورشید دوم تبدیل می‌شود؟
پاسخ کوتاه: نه این شایعه در سال 2012 در حال شیوع بود. به یاد 2012 سال که جهان قرار بود پایان یابد؟ به هر حال، وقتی که ابطالجوزا به ابرنواختر تبدیل می‌شود، به اندازه کافی روشن نیست که به عنوان یک خورشید دوم در آسمان ما ظاهر شود.
در عوض، هر کسی که بر روی زمین زندگی می‌کند، هنگامی که این انفجار اتفاق می‌افتد، به یک چشم‌انداز شگفت‌آور زیبایی در آسمان شب تبدیل خواهد شد – یک ستاره بسیار، بسیار روشن.
آیا انفجار ابطالجوزا، زمین را نابود خواهد کرد؟
هنگامی که ابطالجوزا منفجر می‌شود، سیاره ما زمین به حد کافی دور می‌باشد که آسیبی نبیند. اخترفیزیکدانان می‌گویند ما باید در حدود 50 سال نوری یک ابرنواختر باشیم تا بتواند به ما آسیب برساند. ابطالجوزا تقریبا 10 برابر این فاصله را با ما دارا است.
بنابراین خاطر ما از ابطالجوزا باید راحت باشد. در حقیقت، اگر در زمان انفجار آن، هر ستاره‌شناسی آن نزدیکی باشد بسیار هیجان زده خواهد شد چون یک ابرنواختر نسبتا نزدیک را مطالعه خواهد کرد.
ابطالجوزا یکی از دو ستاره بسیار روشن در صورت فلکی شکارچی است. ستاره روشن دیگر، رجل‌الجبار است. توجه داشته باشید این دو ستاره در هر دو طرف از سه ردیف مستقیم و کوتاه از سه ستاره متوسط درخشان قرار گرفته‌اند. این ردیف از ستاره‌ها نشان‌دهنده کمربند شکارچی می‌باشد. گفته می‌شود ابطالجوزا شانه راست شکارچی را نشان می‌دهد. ابطالجوزا در گوشه بالا سمت چپ قرار دارد.
ستاره‌هایی که به عنوان آلفا شناخته می‌شوند، به طور معمول درخشان هستند. اما ستاره ابطالجوزا، ستاره آلفای شکارچی است، به رغم این واقعیت ستاره دیگر شکارچی، یعنی رجل‌الجبار کم‌نورتر است.
ستاره ابطالجوزا، اغلب گفته می‌شود که شانه راست شکارچی را نشان می‌دهد. نمودار stardate.org.
جیم لیوینگستون در اکتبر سال 2016 نوشت: “من عاشق رنگ‌های طلایی ابطالجوزا در برابر گستره آسمان تاریک هستم.”
Will star Betelgeuse explode?
By Larry Sessions in ASTRONOMY ESSENTIALS | BRIGHTEST STARS | January 13, 2019
https://earthsky.org/brightest-stars/betelgeuse-will-explode-someday