WASP-69b، سیاره فراخورشیدی دم‌دار!!

 دنباله‌دار معروف به دمی زیبا، طولانی و درخشان  می‌باشد. تحقیقات جدید تایید می‌کند که حتی سیارات مانند WASP-69b نیز گاهی اوقات می‌توانند دم داشته باشند.

 ستاره‌شناسان سیاره‌ای با اندازه مشتری را کشف کرده‌اند که در فاصله 163 سال نوری قرار گرفته است – که به نظر می‌رسد که دنباله دار  با “دمی”  از گاز هلیوم است.

تصویر هنری از سیاره فراخورشیدی WASP-69b که به نظر می‌رسد که  با دنباله‌ای هلیوم‌مانند که در پشت سرش می‌باشد، به دور ستاره‌ای ‌می‌چرخد. تصویر از Gabriel Perez Diaz/IAC.

سیارات و دنباله‌هادار دو جرم کاملا متفاوت هستند. سیارات به اندازه کافی گسترده هستند تا بتوانند گرانش خود را به حدی زیاد کنند که به شکل کروی دربیایند. هسته‌های دنباله‌دار مقیاس کوچکتری دارند. آنها قطعه‌های کوچکی از سنگ و یخ نامنظم هستند که با “دمی” طولانی از گاز و گرد و غبار به صورت تنها در حال چرخش در نزدیکی خورشید می‌باشند. سیاره‌ها به طور معمول دم دنباله‌دار ندارند … مگر چیزی که اخترشناسان آن را تازه پیدا کرده‌اند. دانشمندان انستیتوی de Astrofísica de Canarias (IAC) در جزایر قناری نشان داده‌اند که سیاره فراخورشیدی غول‌پیکر  WASP-69b دارای یک دم شبیه دم دنباله‌دار از ذرات هلیوم است. نتایج جدید در 6 دسامبر 2018 در مجله علمی منتشر شده منتشر شد.

ذرات هلیوم در دم WASP-69b از جو سیاره به دلیل فشار ناشی از اشعه ماوراء بنفش  ستاره این جهان فرار می‌کنند. دم دنباله‌ای در پشت سیاره است که ستاره آن را دربر می‌گیرد. WASP-69b سیاره غول پیکر گازی در فاصله 163 سال نوری از خورشید ما قرار گرفته است که به اندازه  مشتری بوده، اما  جرمی مشابه با زحل دارد.

ستاره‌شناسان چگونه این کشف را انجام دادند؟

هنگامی که آنها گذر سیاره از مقابل ستاره آن را مشاهده کردند، آنها چیز جالب توجهی یافتند. همانطور که لیزا نورتمن، نویسنده اصلی مقاله جدید از IAC توضیح داد:

ما شاهد بودیم که یک مهار قوی و طولانی نور ستاره در منطقه‌ای از طیف که در آن گاز هلیم نور را جذب می‌کند، وجود دارد. مدت طولانی این جذب به ما امکان می‌دهد تا به حضور یک دم در آنجا پی ببریم.

این اولین بار است که ما واقعا می‌توانیم یک دم هلیومی را مشاهده کنیم. پیش از این تصور می شد که اگر هلیوم در [اتمسفر] سیاره‌ای باشد، ممکن است فرار کرده و به شکل دمی ظاهر شود.

ترجمه: سارا سیدحاتمی

منبع:

WASP-69b, the exoplanet with a tail

By Paul Scott Anderson in SPACE | December 9, 2018

https://earthsky.org/space/jupiter-sized-exoplanet-wasp-69b-comet-like-tail