شکار اجرام زیبای آسمان پاییزی 1
درشب های سرد پاییز، رصد آسمان شب با آن جلوه های بی همتایش لذتی وصف ناشدنی دارد.پس ابزار های رصدی خود را آماده کنید، لباس گرم بپوشید و آماده کاوش گنبد دوار آسمان شوید.
در این مقاله چند جرم زیبای آسمان پاییز را معرفی میکنیم و در هر مورد نقشه مناسب و فنون پرش ستاره ای را ارائه می کنیم تا شاید راه را بر رصدگرانی که به تازگی گام در این راه نهاده اند هموار تر کنیم.
1- کهکشان مثلث (m33)
کهکشان مثلث از اجرامی است که هرچند پرش های ستاره ای آسانی برای یافتنش درپیش خواهید داشت، اما دیدن جزئیاتش از درون چشمی ابزار رصدی برای منجمان مبتدی کاری چالش برانگیز است. برای رصد آن کافی است ابزار رصدی خود را به سمت ستاره الفا_ مثلث نشانه بروید و با یک پرش ستاره ای ساده آن را بیابید. M31 یک کهکشان مارپیچی بسیار زیبا است که در آسمان های تاریک با چشم غیر مسلح نیز دیده میشود و برای مشاهده جزئیات و ساختار هایش از پشت چشمی تلسکوپ توصیه میکنیم بزرگنمایی را تاحدود 40 برابر بالا ببرید. اگر نتوانستید این جرم را در چشمیتان تشخیص دهید کافی است از تکنیک نگاه کردن با گوشه چشم استفاده کنید تا کم کم همچون هاله ای کم نور دیده شود.
2- خوشه دوگانه خی و اچ :
این خوشه بسیار زیبا از آن اجرام معروف و کلاسیک مناسب دوربین های دوچشمی برای مبتدیان است. برای یافتنش کافی است در یک آسمان نسبتا تاریک 10 درجه بالاتر از ستاره ی اتا- برساوش را بجویید تا این خوشه همچون هاله ای کم نور به چشمتان بیاید. وقتی آن را از پشت دور بین دوچشمی خود مشاهده کردید سعی کنید به طراحی از آن بپردازید. طراحی یا اسکچ زدن از اجرام آسمانی مهارتی است که به شما کمک میکند هرچه بهتر جزئیات جرم مورد نظر را ببینید و هنر بهتر دیدن را بیاموزید.
نخستین نمونه های رصد این خوشه دوگانه به زمان ابرخس در یونان باستان باز میگردد. سپس در اوایل قرن نوزدهم ویلیام هرشل نیز گزارش های رصد این دو جرم را در مجموعه رصد های خود آورده است.
3- کهکشان M74:
ام 74 یک کهکشان مارپیچی بسیار زیبا از قدر 10 است و در صورت فلکی حوت واقع شده است. توصیه میکنم اگر قصد شرکت در ماراتن های رصدی از قبیل ماراتن مسیه را دارید این جرم را در این شب ها خوب رصد کرده و گزارش مفصلی بر رصد آن بنویسید، چرا که این جرم در زمان برگزاری ماراتن مسیه ( معمولا در اسفند ماه است) در شرایط بحرانی قرار دارد و پیش از تاریکی کامل آسمان باید آن را رصد کرده و امتیازش را کسب کنید و اگر نه جرم غروب خواهد کرد و امتیازش را از دست می دهید.
برای رصد این کهکشان باید به سراغ ستاره ی اتا – حوت بروید و محدوده اطرافش را به دقت بجویید تا این کهکشان کم نور را در محدوده ای که ستارگان راهنمای مناسبی دارد بیابید. M74 تقریبا ده دقیقه قوسی از آسمان را اشغال کرده و در فاصله تقریبی 30 میلیون سال نوری از ما قرار دارد.
4- کهکشان M77 :
یک کهکشان مارپیچی میله ای بسیار زیبا با هسته ای در خشان است که در نزدیکی ستاره ی دلتا – قیطس قرار دارد. قدر ظاهری آن 9.6 و 47 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد. اندازه ظاهری آن 7 دقیقه قوسی است و برای رصد آن مسیر پیچیده ا در این شب ها نخواهید داشت. اما اگر از ابزار های بزرگتر استفاده کنید در محدوده اطراف ستاره دلتا- قیطس چند کهکشان دیگر نیز وجود دارد که ممکن است شما را به اشتباه بیندازد. به علاوه این جرم همچون جرم پیشین در ماراتن های مسیه بحرانی خواهد بود و برای رصد آن پیش از تاریک شدن آسمان مسیر سختی در پیش خواهید داشت.
کاری از دوست عزیز جناب آقای محمدصالح تیمار